tag:blogger.com,1999:blog-22578808450979822822024-03-18T04:02:45.284+01:00LiliaI hope for nothing. I fear nothing. I am free. (Nikos Kazantzakis)Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.comBlogger235125tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-1112109866111278612020-05-01T21:21:00.006+02:002020-05-01T21:22:13.872+02:00Âm nhạc của màn đêm<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/uhRyCtVDa5E/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/uhRyCtVDa5E?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<br />
<h2 style="text-align: left;">
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><b>The Music of the Night</b></span></h2>
<span style="background-color: #f9f9f9; color: #030303; font-family: "roboto" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; white-space: pre-wrap;"><b>Andrew Lloyd Webber
<i>Lời Việt: Thái Linh</i></b>
Đêm về khơi gọi
từng cảm giác dâng ngọt sắc
Bóng huyền lay động
và làm tâm mơ tỉnh giấc
Lặng im trong đêm tối, các giác quan dần buông lơi chiến lũy
Nhẹ nhàng, dịu dàng
màn đêm giăng mắc lộng lẫy
Níu lại, giữ lại
lặng nghe cũng tơ nhẹ rung
Ngoảnh mặt đi em hỡi
đừng nhình ánh ban ngày nhức nhối
Xin em không màng chi ánh sáng đang tâm lạnh lùng
Hãy nghe âm nhạc của màn đêm cất lên vô cùng!
Nào em hãy khép đôi mi dâng hồn về chốn u huyền
Gạn đi hết ưu tư trong đời muộn phiền
Khép đôi mi, hãy đưa tâm hồn em nhẹ vút
Em sẽ sống như chưa từng biết thế gian...
Mượt mà, êm đềm
nhạc sẽ vuốt ve trìu mến
Hãy cảm, hãy để
nhạc len khắp tâm hồn em
Mở lòng em tươi sáng
tung muôn ngàn giấc mơ bay khắp
trong nhung huyền bóng tối em biết em không thể ngăn...
Bóng tối âm nhạc của màn đêm thẳm sâu vô cùng.
Nào em hãy đưa hồn du hành về thế giới lạ kỳ
Bỏ lại hết suy tư em mang trong đời
Em hãy đến nơi nào tâm hồn em mở lối
Khi phiêu du, em đang về đây với ta.
Dập dềnh, phiêu bồng
ngọt ngào men say nồng ấm
Hãy chạm, hãy nhìn
và nhâm nhi mỗi cảm giác
Nào bay lên mơ ước
Bao u hoài trong tim cất bước
trước uy quyền ta ban trong mỗi khúc ca vừa ngân
Uy quyền của nhạc trong bóng đêm vô cùng.
Chỉ riêng em sẽ khiến khúc ca nhẹ vút
Hãy để nhạc của đêm cất lên vô cùng.</span></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-12266955272629109042017-11-14T07:56:00.003+01:002017-11-14T07:56:58.297+01:00Tình hạnh phúc<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/D1fxX7-KPyM/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/D1fxX7-KPyM?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com15tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-64802578741953853382017-09-14T21:37:00.002+02:002017-09-14T21:37:54.410+02:00Điệu luân vũ thành Viên (François Feldman)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/wPHP-FocMCo/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/wPHP-FocMCo?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #111111; font-family: Roboto, Arial, sans-serif; font-size: 14px; text-align: start; white-space: pre-wrap;">Lời Việt: Thái Linh
Bao kiếp hoa đào nương
Nơi ấy trên cầu buông
Trầm mình vào cơn sóng nước
Phận lạc loài dâng mắt cay.
Hương quán xưa còn đây
Thơm lá hoa cỏ cây
Đời lập lòe trong khói thuốc
Giọt sầu nào vương tóc mây.
Những dĩ vãng lãng đãng trôi như gió mây
Điệu luân vũ ấy vẫn cuốn xoay, vẫn lướt bay?
Bước chân ai mê say dắt em trong đêm nay?
Tình còn ngất ngây?
Những dĩ vãng lãng đãng trôi như gió mây
Điệu luân vũ ấy vẫn cuốn xoay, vẫn lướt bay?
Bước chân ai mê say dắt em trong đêm nay?
Tình còn ngất ngây?
Di tích xưa thành Rome
Bao dấu chân người thương
Chuyền bội tình ai đã viết
Lập trình từ logic quen.
Trong đáy sâu màn đêm
Thêm mãi chán chường thêm
Lệ tình đầu hoen sách cũ
Từ ngày ngây thơ ấm êm
Những dĩ vãng lãng đãng trôi như gió mây
Điệu luân vũ ấy vẫn cuốn xoay, vẫn lướt bay?
Bước chân ai mê say dắt em trong đêm nay?
Tình còn ngất ngây?
Những dĩ vãng lãng đãng trôi như gió mây
Điệu luân vũ ấy vẫn cuốn xoay, vẫn lướt bay?
Bước chân ai mê say dắt em trong đêm nay?
Tình còn ngất ngây?
Những dĩ vãng lãng đãng trôi như gió mây
Điệu luân vũ ấy vẫn cuốn xoay, vẫn lướt bay?
Bước chân ai mê say dắt em trong đêm nay?
Tình còn ngất ngây?
Yêu thương còn đây?</span></div>
<br /></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-63627739079798710272017-04-05T10:02:00.002+02:002017-04-05T10:07:07.905+02:00Tình yêu nghiệt ngã (Philipp Kirkorov)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/dMPEP_Cp2HM/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/dMPEP_Cp2HM?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
<br />
<i>Lời Việt: Thái Linh</i><br />
<br />
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px;">
Tôi dâng người từng ca khúc,<br />
từng lời hát tôi ngân<br />
Tôi mở lòng mình trong trắng,<br />
người muốn gì cứ lấy đi!<br />
Tôi chờ mong cùng mơ ước<br />
giá băng sẽ tan một ngày<br />
Nhưng trong tim người yêu dấu<br />
tình ái không nương náu!</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Nào tôi đâu biết<br />
Tình yêu còn nghiệt ngã tơi bời<br />
Và tim cô đơn khô héo bên đời<br />
Tôi có đâu hay, có đâu hay!<br />
Dầu sao đi nữa<br />
Cầu mong sao luôn hạnh phúc cho người<br />
Gặp nhau chi nữa thêm đắng lời!<br />
Còn nói thêm chi, còn nói thêm chi...</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Tôi chưa từng gặp ai đó<br />
đẹp rạng rỡ như người<br />
Tâm hồn u buồn muôn lối,<br />
sầu héo trước nhan sắc ấy!<br />
Nhưng trong mắt người yêu dấu<br />
tôi nhìn thấy một lời<br />
Và hồn tê dại đau nhói<br />
vì chữ „không” băng giá!</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Nào tôi đâu biết<br />
Tình yêu còn nghiệt ngã tơi bời<br />
Và tim cô đơn khô héo bên đời<br />
Tôi có đâu hay, có đâu hay!<br />
Dầu sao đi nữa<br />
Cầu mong sao luôn hạnh phúc cho người<br />
Gặp nhau chi nữa thêm đắng lời!<br />
Còn nói thêm chi, còn nói thêm chi...</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Nào tôi đâu biết<br />
Tình yêu còn nghiệt ngã tơi bời<br />
Và tim cô đơn khô héo bên đời<br />
Tôi có đâu hay, có đâu hay!<br />
Dầu sao đi nữa<br />
Cầu mong sao luôn hạnh phúc cho người<br />
Gặp nhau chi nữa thêm đắng lời!<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Còn nói thêm chi, còn nói thêm chi...</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-36643917820730057552016-12-26T18:50:00.000+01:002016-12-26T18:52:33.236+01:00Dress code - mặc gì, dịp nào, ở đâu<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlNp-8dauD5DNrkIXyPq3M0qPwbCF5hTJTncFdnJiu3djVEdj9AmWDiTyrkIMaMjmLMazog0MoiOYQVpY_zgVCRwzEdS9vQcpQZuhVniwgrqzTQPHlBVTiVLZZzSjca5RieKGSQGgCAAA/s1600/_MG_7749_ok.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlNp-8dauD5DNrkIXyPq3M0qPwbCF5hTJTncFdnJiu3djVEdj9AmWDiTyrkIMaMjmLMazog0MoiOYQVpY_zgVCRwzEdS9vQcpQZuhVniwgrqzTQPHlBVTiVLZZzSjca5RieKGSQGgCAAA/s320/_MG_7749_ok.JPG" width="213" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
„Thà
làm một kẻ ngu thanh lịch còn hơn là một kẻ ngu không
thanh lịch” – Immanuel Kant bảo thế<i>.</i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Và<i>
dress code</i> là thứ mật
mã mà bất cứ „kẻ ngu thanh lịch” nào cũng phải
biết. Đơn giản nhất thì nó là mật mã mặc gì vào dịp
nào cho đúng, nhưng hơn thế, nó còn là cách bạn „trình
bày” bản thân cho phù hợp với vị trí công việc, xã
hội, với tuổi tác và đặc điểm ngoại hình của mình,
thậm chí phù hợp với mùa hay thời gian trong ngày. Với
một số người, nó còn là cách thể hiện phong cách, cá
tính riêng, thể hiện sự duy nhất, độc đáo của họ.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Bắt đầu từ những điều đơn giản nhất đã nhé:
dress code mặc gì vào dịp nào. Nếu bạn nhận được
giấy mời đi dự một buổi tiệc với dòng chữ nhỏ ở
góc <i>„black tie</i>”, thì bạn phải mặc gì? Công ti
quy định dress code <i>„business professional”</i> nghĩa là
sao? Tiệm ăn ghi „dress code: <i>smart casual</i>” tức là
thế nào? Dưới đây là những dress code cơ bản từ cấp
độ cao nhất đến thấp nhất theo nghi thức ngoại giao.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>White tie </b></i>(trang
phục formal buổi tối ): đàn ông mặc áo
đuôi tôm dài (tailcoat) và phụ kiện (áo sơ mi trắng, nơ
trắng), phụ nữ mặc váy dạ hội dài chất liệu chủ
yếu là lụa. Mặc vào các dịp: dạ hội, các nghi thức
có mặt các quan chức nhà nước cao cấp nhất.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTOY5ZLx9SSPcnBYjiBSw9xZ96hQrmlM77sABvnbnGQ0scD_0Fx4x1Kc7CJajtiKOY32cZlE5I1nbPIIauHbuIqR8Hm2jfYtduJ5T5e5rBIWp77yE6_IeVhR5-_7s8aiExvkboAirfFCc/s1600/white-tie.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="301" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTOY5ZLx9SSPcnBYjiBSw9xZ96hQrmlM77sABvnbnGQ0scD_0Fx4x1Kc7CJajtiKOY32cZlE5I1nbPIIauHbuIqR8Hm2jfYtduJ5T5e5rBIWp77yE6_IeVhR5-_7s8aiExvkboAirfFCc/s400/white-tie.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTiRKdvccOn_eZ9L5KvhobFOzClBih7luleOrcJ1xEKjeQAr2gR95WWxkQxw9iLw3jrMeA5UHnQ0fKwycWwK7h_AClcYmtrRmKWQl-vPlTwjbZTbAOkvLfEycJtAQDbwnNcivdGIXhTMs/s1600/white-tie2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="276" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTiRKdvccOn_eZ9L5KvhobFOzClBih7luleOrcJ1xEKjeQAr2gR95WWxkQxw9iLw3jrMeA5UHnQ0fKwycWwK7h_AClcYmtrRmKWQl-vPlTwjbZTbAOkvLfEycJtAQDbwnNcivdGIXhTMs/s400/white-tie2.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
<i><b><br /></b></i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Morning dress
</b></i><i>(</i>trang
phục formal ban ngày) đàn ông mặc áo đuôi tôm vạt
chéo (morning coat, jacket) và phụ kiện (sơ mi sáng màu, nơ
hoặc cà vạt); phụ nữ mặc váy dài hoặc bộ váy áo
các màu khác nhau, nếu đi dự đám cưới thì tránh màu
đen và trắng, nếu đi đám tang mặc màu đen, chất liệu
lụa, len nhẹ, đội mũ. Mặc vào các dịp: đám cưới,
xem đua ngựa, các gala mùa hè ngoài trời, đám tang.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBJXxy-k6ruSAC742swGA1KLD92qAsoCnWV2BDmpZzmDRtg79KaZ6valn2DmSQkjdHGWYi73-vZUrUGmtqMt6KE7VkQ_xm_CbQ1q9W8A9pwkgYgGmarCelFpJez2CkXfjSkd_nI9oZt-U/s1600/morning-dress5.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBJXxy-k6ruSAC742swGA1KLD92qAsoCnWV2BDmpZzmDRtg79KaZ6valn2DmSQkjdHGWYi73-vZUrUGmtqMt6KE7VkQ_xm_CbQ1q9W8A9pwkgYgGmarCelFpJez2CkXfjSkd_nI9oZt-U/s400/morning-dress5.jpg" width="273" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFcdN9H8s0H3J_VQfq3uSSr7IL1-rsEXGXLTJY5ySlJVMjbKclDdkTMfyBNc8HvEYdjN3dfSW9KY27vINkup8UC8q5sD3ghg0fu21M4BrzKyalfHrfiJeHD0YMMZ3J3PuWj9JWTtE9H_U/s1600/morning-dress4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFcdN9H8s0H3J_VQfq3uSSr7IL1-rsEXGXLTJY5ySlJVMjbKclDdkTMfyBNc8HvEYdjN3dfSW9KY27vINkup8UC8q5sD3ghg0fu21M4BrzKyalfHrfiJeHD0YMMZ3J3PuWj9JWTtE9H_U/s400/morning-dress4.jpg" width="273" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
<i><b><br /></b></i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Black tie,
smoking </b></i><i>(</i>trang
phục semi-formal): đàn ông mặc đồ smoking đen
(tuxedo, dinner jacket) và phụ kiện (sơ mi trắng, nơ đen);
phụ nữ mặc váy buổi tối dài (hoặc đến đầu gối)
hoặc bộ váy áo vest buổi tối, chất liệu lụa. Mặc
vào các dịp: gala, ra mắt phim, kịch, các lễ kỉ niệm
long trọng.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1W-T1mLA2M3M4h8kp_iwa00LCIl2TZrUKmzL31H74Ubp6LOFxgYcCeVX7D21Ex7oiLCGLbjBkFfl6Kr9Y8qL29uqc1_5N51C5e22Ny5lKUKvpb8ntCp3-fQusKCUmfLibxeJQ84fFPUU/s1600/black-tie3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1W-T1mLA2M3M4h8kp_iwa00LCIl2TZrUKmzL31H74Ubp6LOFxgYcCeVX7D21Ex7oiLCGLbjBkFfl6Kr9Y8qL29uqc1_5N51C5e22Ny5lKUKvpb8ntCp3-fQusKCUmfLibxeJQ84fFPUU/s400/black-tie3.jpg" width="265" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2619DiTXVkKcZuw1D0yuHAZNq-A0NeOWFUrQzZDswUBZ6pjQItzMRnmR0U1R5O0MFeXM9bmbMGGR9-Eij9NBkzjvJgjJy8A_HNvlXtGKFq1gnwI9cgQcU55YYUjZwL7lFT7ZRK7Eptcc/s1600/black-tie4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2619DiTXVkKcZuw1D0yuHAZNq-A0NeOWFUrQzZDswUBZ6pjQItzMRnmR0U1R5O0MFeXM9bmbMGGR9-Eij9NBkzjvJgjJy8A_HNvlXtGKFq1gnwI9cgQcU55YYUjZwL7lFT7ZRK7Eptcc/s400/black-tie4.jpg" width="255" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b><br /></b></i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Informal</b></i><b>
</b>(trang
phục informal):<i> </i>đàn
ông mặc com-lê xanh tím than hoặc màu ghi và cà vạt, buổi
tối mặc màu xanh tím than đậm; phụ nữ mặc váy dài
đến đầu gối hoặc quần phăng, chất liệu lụa hoặc
pha lụa, len nhẹ, ban ngày mặc màu sáng hơn đồ mặc
buổi tối. Mặc vào các dịp: ăn trưa, gặp mặt hội
họp, khai mạc triển lãm, cocktail, ăn tối, đến nhà hát,
đi nghe hòa nhạc.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZQ2DoijQbk1dquH7blC07l3bMUeOAkTDdlfm5TEVFCxjvTSTrOfoUXCz5QjeuiG2WN4erwgZj4hNS05dSVtBHhundoEM59hlAxmdXBfsbvJUk1NmG5yw8pd23oZ8Y-DSaCHhtqCIqMhg/s1600/informal+1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="273" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZQ2DoijQbk1dquH7blC07l3bMUeOAkTDdlfm5TEVFCxjvTSTrOfoUXCz5QjeuiG2WN4erwgZj4hNS05dSVtBHhundoEM59hlAxmdXBfsbvJUk1NmG5yw8pd23oZ8Y-DSaCHhtqCIqMhg/s400/informal+1.png" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG6zBDi-qzUuGHsG3QWCogjGuhtgELWmi2Owo2Fo9wU-_qffoCAYhCNNqW7LhtYBQX3FlOEVE5t6gSiurkm32S9x6V-30BJzNR9rJorZINV3pz5oTUT5RWvUkkmtp1vn2-VVPkYIbsq_A/s1600/informal3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG6zBDi-qzUuGHsG3QWCogjGuhtgELWmi2Owo2Fo9wU-_qffoCAYhCNNqW7LhtYBQX3FlOEVE5t6gSiurkm32S9x6V-30BJzNR9rJorZINV3pz5oTUT5RWvUkkmtp1vn2-VVPkYIbsq_A/s400/informal3.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Business
professional </b></i>(trang
phục informal): đàn
ông mặc com-lê xanh tím than hoặc màu ghi và cà vạt; phụ
nữ mặc váy đến đầu gối hoặc quần phăng, chất liệu
lụa hoặc pha lụa, len nhẹ, màu sắc tùy vào dịp – dịp
càng quan trọng thì màu càng tối. Mặc vào các dịp:
trang phục hàng ngày của chính trị gia, phát biểu trước
quần chúng, business luch...</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiPg4b77dIyAj7y2wJiZqmQRwq-K5cgwOS2xLa5cG_HJSddp8SPMSLjDILMplkVhtvJlgzW9U1JzG60o7HMC3bjwR7GQV5VQTQN_46QtYRYeAgZCCjoBca3-0d6YOSloPdiu1FXNF9qz4/s1600/business+profesional.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="296" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiPg4b77dIyAj7y2wJiZqmQRwq-K5cgwOS2xLa5cG_HJSddp8SPMSLjDILMplkVhtvJlgzW9U1JzG60o7HMC3bjwR7GQV5VQTQN_46QtYRYeAgZCCjoBca3-0d6YOSloPdiu1FXNF9qz4/s400/business+profesional.png" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>City </b></i>(trang
phục informal): đàn
ông mặc com-lê các màu trừ màu đen, xanh tím than và ghi,
hoặc áo vest và quần khác màu; phụ nữ mặc váy mang
tính chất ban ngày, chất liệu lụa không bóng, pha lụa,
vải bông, len nhẹ. Mặc vào các dịp: tiệc vườn, sự
kiện thể thao long trọng, dự hội nghị.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQEisfd_v9ZN4Cqqned-Q_W2HZq1lwj1mESkEny51XjcPS34FD7FO8VuMqvitvAuUxfYpGMdNEyHcJiUw2Kjhde6GOpKR0Ins3M4rw91aN6THaQ6D18GcU-c0PZwdyciiWzXa0PeXeIks/s1600/city4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQEisfd_v9ZN4Cqqned-Q_W2HZq1lwj1mESkEny51XjcPS34FD7FO8VuMqvitvAuUxfYpGMdNEyHcJiUw2Kjhde6GOpKR0Ins3M4rw91aN6THaQ6D18GcU-c0PZwdyciiWzXa0PeXeIks/s400/city4.jpg" width="266" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDOmEk_0_zkqr_5gLSdgidkIVA6gZsWdpql1V_zCF6wQGOMRYG9rWvINs-fyHxFRgBN8hawQx7WdlAh3HFASiK7TrycU_NihJTHVdVXTRIcki71i8Rt5IVMQdPM6ZrOqPs5pff05nE2KI/s1600/city1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="272" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDOmEk_0_zkqr_5gLSdgidkIVA6gZsWdpql1V_zCF6wQGOMRYG9rWvINs-fyHxFRgBN8hawQx7WdlAh3HFASiK7TrycU_NihJTHVdVXTRIcki71i8Rt5IVMQdPM6ZrOqPs5pff05nE2KI/s400/city1.png" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Country</b></i><b>
</b>(trang
phục informal): đàn
ông mặc áo vest dạ (thường là áo kẻ nâu) cùng các phụ
kiện nâu; phụ nữ mặc áo khoác (jacket) thể thao, áo
khoác dạ kẻ nâu, váy hoặc quần khác màu, váy dài có
tay, chất liệu: len, cotton, dạ, sợi tổng hợp, thun, đi
giày thấp gót. Mặc vào các dịp: gặp gỡ không long
trọng, đi dạo chơi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6SEZV0Fkwqt3rAyo_mVjZIwR3xHoIKsDKRXgcL-aP0uuyWkxQwZW48tcTWdtxOOmDMr09uAs0DUqOdR5s9wlKS8tB7Cia2VeMHYathcprR4X9Hpzwq2V6DjjxUvxEowoBhYyts58fPLg/s1600/country1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6SEZV0Fkwqt3rAyo_mVjZIwR3xHoIKsDKRXgcL-aP0uuyWkxQwZW48tcTWdtxOOmDMr09uAs0DUqOdR5s9wlKS8tB7Cia2VeMHYathcprR4X9Hpzwq2V6DjjxUvxEowoBhYyts58fPLg/s400/country1.jpg" width="258" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIZwvvt_vqEzwdNrYjdPxbY1A7xtOn6ZtPY1qOZP3H_iAcWiNihEjMPmAqkUDjyx7QiC95p-LFy5Gc9Lr_iUFc_7yOcP_C2tuKII7TIGDNc5HOzn1D4CnpHNfBHLguKaXFR-zQt2A5F38/s1600/country2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="182" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIZwvvt_vqEzwdNrYjdPxbY1A7xtOn6ZtPY1qOZP3H_iAcWiNihEjMPmAqkUDjyx7QiC95p-LFy5Gc9Lr_iUFc_7yOcP_C2tuKII7TIGDNc5HOzn1D4CnpHNfBHLguKaXFR-zQt2A5F38/s400/country2.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkvwXQxxq1NezGb8XwmHuI_XrcSbnkDvL90v7WkUgJlRFQkbPBqTKMD_uYaOdGYGgCve1l1rEDUwVxEYUJwxwGWtD9hLH0LbArER6NkClhVtsaLv9e4JgyXUy6Q-FI9cGQdkuJ_hk_noY/s1600/country3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="272" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkvwXQxxq1NezGb8XwmHuI_XrcSbnkDvL90v7WkUgJlRFQkbPBqTKMD_uYaOdGYGgCve1l1rEDUwVxEYUJwxwGWtD9hLH0LbArER6NkClhVtsaLv9e4JgyXUy6Q-FI9cGQdkuJ_hk_noY/s400/country3.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Casual smart</b></i>
(trang phục informal): đàn ông mặc áo vest thể thao và
quần không li, phụ nữ mặc áo khoác thể thao và quần
jeans, áo tunic và quần bó, hoặc váy có tay mang tính thể
thao, chất liệu: len nhẹ, cotton, pha lụa, dạ. Mặc vào
các dịp: đi công viên, đi dạo, các cuộc vui chơi mang
tính thoải mái.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFnWeYnXaLpYWha4FT6pKTKptX_xaNmLyLV1A2jGfDA00BTtARPXZnWAPPoAMvrd6seloqaQ2G1bYmXeAuHsECp11oejBwfYO6cM8lcRpYZGw2mZzQvZgrbyc3d2sVUxSPCUqIoIsG7vw/s1600/casual-smart2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="271" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFnWeYnXaLpYWha4FT6pKTKptX_xaNmLyLV1A2jGfDA00BTtARPXZnWAPPoAMvrd6seloqaQ2G1bYmXeAuHsECp11oejBwfYO6cM8lcRpYZGw2mZzQvZgrbyc3d2sVUxSPCUqIoIsG7vw/s400/casual-smart2.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBvwTb_i3XJ_ulBie-JSVcxpJ8i8SUlJ3EX9pTRvJvH6cOjHe9lXoD2S9SIr4PzUrhBYMNwQR3XtC3F9FSBVSKam4j4fFTeJoFtjZZ9KsEAdBrzD_IJiOWcJBsVbB-WAR4DN5TxPsokX8/s1600/smartcasual2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="207" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBvwTb_i3XJ_ulBie-JSVcxpJ8i8SUlJ3EX9pTRvJvH6cOjHe9lXoD2S9SIr4PzUrhBYMNwQR3XtC3F9FSBVSKam4j4fFTeJoFtjZZ9KsEAdBrzD_IJiOWcJBsVbB-WAR4DN5TxPsokX8/s400/smartcasual2.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b><br /></b></i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Casual</b></i>
(trang phục informal): đàn ông mặc áo thun chui đầu, áo
phông, áo len, quần jeans hoặc quần không li; phụ nữ mặc
áo phông, áo sơ mi, áo len, quần jeans, váy thể thao, váy
thun... chất liệu len, cotton, sợi tổng hợp, dạ. Mặc ra
đường phố, khi đi nghỉ.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgr1WuvQC7oE7CJP7Mxe5WzlKIxtHQrhml6pM-NuLHvhncos9YqnTeEDUG0Brv3Ie_UGmW1MAXKhM8J8KcoXK-TYxx5vtsdXqZ-Xt0cbjxAqiJM6Vd82R79Q7Em6taWP7zal0mMR9kzIzE/s1600/casual2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgr1WuvQC7oE7CJP7Mxe5WzlKIxtHQrhml6pM-NuLHvhncos9YqnTeEDUG0Brv3Ie_UGmW1MAXKhM8J8KcoXK-TYxx5vtsdXqZ-Xt0cbjxAqiJM6Vd82R79Q7Em6taWP7zal0mMR9kzIzE/s400/casual2.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Business casual
</b></i>(trang phục informal): đàn
ông mặc sơ mi thể thao, quần jeans hoặc quần không li;
phụ nữ mặc áo phông, áo sơ mi, quần jeans, váy thể
thao, váy đến đầu gối, chất liệu len, cotton, dạ, sợi
tổng hợp. Mặc đi làm hàng ngày nếu trong công ty không
có quy định khác.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIBeqCtCdwqH3YOgzs8msqCHXycXC9Z5DLlCoQxKOpVnWRiMOE-4az9sUM1yKapB3zkt1-dWak4Pc-4eruqQLkgj_z1j7B95jeJNf6mXdGjaxXu7DvL3-SEBlpGlozGMsHfKEu74HE9IM/s1600/business-casual4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIBeqCtCdwqH3YOgzs8msqCHXycXC9Z5DLlCoQxKOpVnWRiMOE-4az9sUM1yKapB3zkt1-dWak4Pc-4eruqQLkgj_z1j7B95jeJNf6mXdGjaxXu7DvL3-SEBlpGlozGMsHfKEu74HE9IM/s400/business-casual4.jpg" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-51457373240867254112016-11-10T21:27:00.002+01:002017-09-25T15:52:13.612+02:00Ngày hôm qua (Charles Aznavour)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<i>Lời Việt: Thái Linh</i><br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Ngày hôm qua, ngày xanh đã xa, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">hương tháng năm thấm qua môi ngọt lành giọt
sương mới sa<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Tôi nếm cay đắng ngọt bùi tựa trò dại ngốc
trẻ thơ<br />
Như ánh nến lay chập chờn khi trêu đùa cùng cơn gió<br />
Ngàn muôn mộng ước tôi mơ,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Ngàn muôn tương lai đã xây,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Như cát đắp những lâu đài vội lụi tàn theo
gió xoay <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Tôi sống tràn những đêm dài chẳng màng gì tới
ngày mai<br />
Bao tháng năm thoáng trôi vèo đời người thoảng như cơn gió.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US"><br />
Ngày hôm qua, ngày xanh đã xa<br />
Bao khúc ca đắm say nào còn đợi chờ được hát lên<br />
Bao thú vui chốn dương trần còn chờ tôi tới tìm quên<br />
bao nỗi đau trên đời mà mù lòa nào tôi chẳng hay!<br />
Tôi chạy tựa như hoang thú, và thời trẻ trai vút nhanh,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Không phút suy ngẫm xem cuộc đời này chân
lí chốn nao <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Trong mỗi câu lúc chuyện trò mà ngày nào
tôi đã trao<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Chỉ thấy có mỗi tôi, tôi, nào còn chi nữa
đâu…<br />
<br />
Ngày hôm qua vầng trăng ngát xanh<br />
và mỗi ngày mới điên rồ là một trò vui mới toanh<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Ôi những năm tháng diệu kỳ nhiệm màu tựa
phép thần tiên <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Nhưng những hoang phí hão huyền tôi nào đâu
hay biết!<br />
Trò vui tình ái tôi chơi, cuồng điên và kiêu hãnh, tôi<br />
nhen mãi những đốm lửa vội tàn lụi tàn trong phút giây<br />
bạn hữu phiêu lãng chân trời tựa bèo dạt theo nước mây<br />
khi hết đêm lúc canh tàn chỉ còn mình tôi nơi đây.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">Và bao nhiêu bài ca trong tôi còn chưa cất
lên<br />
Tôi nếm đắng cay bùi ngùi giọt lệ nào chưa biết tên<br />
Trả giá cho tháng năm nao xa xưa<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">cho dĩ vãng xa<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">cho bao ngày <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">xa <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">đã <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">xa</span> <br /><br /> </div>
<div class="MsoNormal">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/1wO582tyXzU/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/1wO582tyXzU?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US">
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-37878172949506900732016-08-29T18:28:00.001+02:002016-08-29T18:31:05.648+02:00Porto chưa đến đã say<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjBNYnaRVNXdX2awbwY-ms0opDTwYwX7TgVuMszCimReFxZ2AKi6fQ9Fydy1cFhEyP5824vHm3oRxl-gHlutCz6bQv7vCQ9Mf7Sq2wygN70lxaec7gQMAJUmLGQLJNEwiO8liOnkmXS3kQ/s1600/FullSizeRender+%252821%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjBNYnaRVNXdX2awbwY-ms0opDTwYwX7TgVuMszCimReFxZ2AKi6fQ9Fydy1cFhEyP5824vHm3oRxl-gHlutCz6bQv7vCQ9Mf7Sq2wygN70lxaec7gQMAJUmLGQLJNEwiO8liOnkmXS3kQ/s320/FullSizeRender+%252821%2529.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Một
căn nhà tràn ngập ánh sáng, ba bề là những ô cửa sổ
lớn màu trắng lộng gió nhìn ra sông Douro. Hoàng hôn rọi
những tia nắng sánh vàng khiến rượu vang trong bình pha
lê trên bàn rực lên một màu óng ả. Nhìn qua cửa sổ
xuống dưới là thấy những đàn cá bơi ven bờ. Rồi đêm
dần buông, sông dần long lanh với ngàn vạn ánh đèn từ
các du thuyền và từ đôi bờ hắt xuống. Từng đám hải
âu chao lượn náo động khắp mặt sông, sà vào sát cửa
sổ. Những bầy chim bồ câu vụt bay lên bầu trời đêm
xanh thẫm, dịu dàng lấp lánh mấy vì sao...</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Những
hình ảnh đầu tiên Porto dành cho tôi là như thế. Và tôi
biết, chỉ với khoảnh khắc ấy thôi, tôi đã say Porto
mất rồi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Rượu
vang trong bình tất nhiên là quốc tửu Bồ Đào Nha. Bên
kia sông là Vila Nova de Gaja - thiên đường của những
người yêu rượu vang, nơi bất cứ ai đến Porto cũng
không thể không đến - với san sát hầm rượu của các
hãng nổi tiếng như Taylor's, Sandeman, Graham's, Offley, Kopke,
Cruz, Ramos Pinto, Ferreira... và hàng chục hầm rượu nhỏ
khác. Tôi đang ở xứ sở của porto, thứ rượu vang ngọt
lừng danh thế giới, tinh túy của thung lũng Douro có
truyền thống trồng nho từ suốt 2000 năm.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng
điều thú vị là rượu vang porto lại do người Anh tình
cờ tạo ra. Vào thế kỷ XVII, bị cắt nguồn rượu vang
Pháp vì chiến tranh, họ tìm nguồn các cung cấp rượu
vang mới và đã đến Porto. Để rượu vang không bị hỏng
khi vận chuyển bằng đường thủy trong nhiều ngày nắng
nóng, họ pha thêm rượu mạnh vào. Rượu mạnh ức chế
con men và làm ngưng quá trình lên men, giữ lại lượng
đường trong rượu. Porto ra đời như thế.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Sau
khi được pha thêm rượu mạnh, việc rượu vang được ủ
trong hầm bao lâu trước khi đem bán phụ thuộc vào loại
rượu. Có rất nhiều loại vang porto khác nhau về màu
sắc, hương vị và nồng độ, nhưng tất cả đều là
rượu vang cường hóa với nồng độ từ 19-21 độ. Sự
khác nhau cơ bản giữa các loại rượu phụ thuộc vào
nơi rượu vang già đi: trong thùng gỗ sồi hay trong chai.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Trong
số các loại rượu porto được ngâm ủ trong thùng gỗ
sồi, Porto Tawny là loại phổ biến nhất, được để
trong thùng khoảng 3-5 năm và lọc trước khi đóng chai.
Cao hơn một bậc là Tawny Reserve, ủ trong thùng ít nhất 7
năm. Quí nhất là Tawny „có tuổi” với 4 loại: 10, 20,
30 và 40 tuổi. Càng nhiều tuổi, rượu càng giảm bớt
hương vị hoa quả, càng lên hương rễ cây và quả khô.
Tawny sau khi đóng chai cần được uống ngay, không nên giữ
trong hầm rượu gia đình.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Rượu
vang có thể được già đi trong chai. Porto Ruby được làm
theo cách này. Nho được ngâm trong các thùng sứ hay inox
lớn từ 3-6 năm, sau đó được lọc và đóng chai. Porto
Ruby thời xưa là thức uống phổ biến nhất ở Anh, với
hương vị hoa quả đặc trưng.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Loại
rượu porto trẻ nhất là Rosé Porto, được làm tương tự
như Porto Ruby, nhưng trước khi nước nho chuyển hẳn sang
màu đỏ thì người ta bỏ vỏ nho đi. Loại rượu này có
dòng hương anh đào, phúc bồn tử và dâu tây rõ rệt,
nhẹ nhàng và tươi mát, nhất là khi được ướp ở
nhiệt độ 4 độ C. <br />
<br />
Porto trắng, hay Porto Branco được
làm từ các loại nho khác với porto đỏ, có màu vàng
dịu, vị nhẹ nhàng và mùi hương hoa, với độ ngọt
khác nhau từ chát đến rất ngọt. Nhưng cần nhớ porto
là loại rượu không bao giờ chát hẳn.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Dòng
rượu cao cấp hơn là Late Bottled Vintage (LBV) được làm
từ thứ nho đỏ tốt nhất, được đóng chai sau khi nằm
trong thùng gỗ từ 4 đến 6 năm. LBV nên dùng ngay sau khi
mua, mặc dù một số loại LBV có thể để được lâu
trong chai tùy thuộc vào việc rượu được lọc hay chưa.
Rượu đã được lọc không có cặn cần uống ngay. Rượu
chưa lọc có thể giữ trong chai ở tư thế nằm ngang sao
cho nút chai chạm rượu và luôn được giữ ẩm. Loại
LBV này có thể giữ được tới 20 năm, nhưng không lâu
hơn. LBV có màu hồng ngọc sâu thẫm đặc trưng, mang mùi
vị của các loại hoa quả như phúc bồn tử, mâm xôi có
dòng hương hạt tiêu và sô cô la. Trước khi dùng nên rót
ra bình để chừng 1 tiếng đồng hồ cho dậy hương.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Loại
rượu porto sang nhất, cao cấp nhất, lâu năm nhất là
Vintage Porto (VP) làm từ những niên vụ nho tốt nhất, là
một trong những loại vang ngon nhất thế giới. Được
xem là „bộ mặt” của các nhà sản xuất porto, vì thế
số lượng rất hạn chế, trung bình khoảng 3-4 năm mới
có 1 vụ. Rượu được ngâm ủ trong thùng gỗ sồi chỉ
trong vòng 2 năm trước khi đóng chai. Vintage Porto có thể
giữ được 20-30, thậm chí trên 60 năm. Rượu càng lâu
năm thì càng giảm lượng đường và cồn, thay vào đó,
hương thơm và mùi vị càng đậm đà, cao quý. Không nên
uống Vintage Porto ngay sau khi mở, rượu càng ít tuổi thì
càng cần nhiều thời gian chờ cho lên hương. Rượu non
dưới 10 năm cần rót ra bình trước khi uống thậm chí
tới 10-12 tiếng. Rượu 25-30 tuổi cần 4-6 tiếng. Rượu
trên 60 năm cần 1-2 tiếng. Vintage Porto được khuyên dùng
sau khi ăn, trong các ly dung tích tối đa 150 ml, nhỏ hơn ly
rượu vang thông thường.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Uống
porto với gì? Porto thường được uống khai vị hoặc sau
bữa ăn với các món tráng miệng. Đôi khi porto cũng được
uống với món chính. Tawny Porto hợp với các loại hoa quả
khô hoặc bánh ngọt có vị sô cô la đắng, cà phê hay
hạnh nhân. Các loại Tawny có tuổi nhất khi uống với
pho mát sẽ rất ngon và có thể giữ được trong tủ lạnh
tới vài tháng sau khi mở chai, nhưng tốt nhất chỉ nên
để đến 1 tháng. Late Bottled Vintage thường được uống
với pho mát, các loại hạt hay sô cô la đen, có thể giữ
trong tủ lạnh 2 tuần sau khi mở. Ngược lại, Vintage
Porto không nên để lâu, chỉ tối đa là 2-3 ngày sau khi
mở, dùng với pho mát, hoa quả khô hay các loại hạt.
Porto trắng thường uống khai vị với chanh, tonic và đá,
hoặc thay chanh bằng vài lá bạc hà, ngon nhất khi được
uống với hạnh nhân, cá hồi hun khói hay mận khô và sau
khi được ướp lạnh ở nhiệt độ khoảng 6-10 độ C.
Sau khi mở chai có thể cất trong tủ lạnh tới vài tuần.
Ruby Porto kết hợp với hoa quả hay bánh ngọt vị hoa quả
là tuyệt nhất, hoặc với pho mát non hay nước lê, sau
khi hơi ướp lạnh ở nhiệt độ 12-16 độ.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể bạn sẽ thấy „phức tạp quá” khi đọc một mớ
thông tin về rượu porto như thế. Nhưng hãy tin tôi, tất
cả những „lý thuyết” này sẽ trở nên cực kỳ đơn
giản, dễ hiểu khi bạn ở ngay Porto và có thể „thực
hành” mọi nơi mọi lúc. Chiều chiều, bên hai bờ sông
Douro người ta ngồi la liệt ở các quán xá, trong bóng đổ
của những hầm rượu san sát, trên những bờ tường,
những bậc thang, vừa ngắm non nước trữ tình và những
chiếc du thuyền trôi qua dưới các cây cầu, vừa thưởng
thức rượu vang và chuếnh choáng cùng ánh hoàng hôn đang
lấp lánh buông nơi mặt nước... Trong không gian ấy,
người ta sẽ „ngộ” ra Porto nhẹ nhàng đến không ngờ.
<i>Uống xong ly rượu
cuối cùng / Bỗng nhiên chợt nhớ đã từng đầu tiên”*.</i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Porto
là chốn đến để mà say. Song Porto không chỉ là nơi để
say mĩ tửu, mà còn là nơi người ta thấy khắp nơi men
say lâng lâng dâng lên trong mắt những đôi tình nhân.
Chưa ở đâu tôi gặp nhiều đôi lứa tay đan tay, môi kề
môi như ở đây, gần như trên mỗi bước chân. Tình yêu
quả là sáng suốt. Porto là nơi lý tưởng để những
người yêu nhau cùng thưởng ngoạn, vì phong cảnh vừa
lãng mạn vừa sôi động, vì rượu và đồ ăn ngon, vì
người dân thân thiện và giá cả không quá đắt đỏ.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Đến
Porto, hãy sống thật chậm, từ từ như khi thưởng thức
một ngụm rượu vang, để Porto lan tỏa và ngấm vào các
giác quan của bạn như ánh nắng dần tan vào đêm mỗi
buổi chiều. Hãy lang thang trên những dốc phố, những
ngóc ngách, để thấy Porto hiền hòa không tráng lệ nhưng
luôn bất ngờ hiện ra những góc đẹp đến thắt lòng,
để thấy có nơi u tối, có nơi tàn tạ mà sao thương
thật là thương... Hãy đi dạo và ngắm thành phố từ
trên cao không chỉ một lần, mà vào cả lúc ngày lên lẫn
khi đêm xuống hay trong bóng chiều nhập nhoạng, cả khi
trời nắng lẫn lúc trời mưa hay giữa mê tỉnh cầu
vồng. Hãy quẳng hết đi những cuốn sách hướng dẫn du
lịch về Porto (tất nhiên trước khi quẳng thì bạn hãy
đọc chúng), hãy trò chuyện với bác lái taxi, bà bán rau
ở chợ, ông lão bán tạp hóa, anh bồi bàn trong tiệm ăn
hay cô chủ nhà trọ...
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Hãy
đứng trên cầu Luis I đón làn gió mát rượi từ biển
thổi vào từng ngõ ngách trong buồng phổi và nhìn ra xa
hơn. Phía xa kia. Ở đó là biển lớn, là đại dương. Từ
nơi đây, người ta đã ra đi để chinh phục thế giới.
Từ nơi đây, nhà nước và bản sắc Bồ Đào Nha hình
thành. Từ nơi đây, tôi biết, tôi sẽ không bao giờ quên
được Porto.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
<br />
<i>* thơ Bùi Giáng</i></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-1370743538051397432016-08-18T16:44:00.000+02:002016-08-18T16:44:41.496+02:00Khúc tình già<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe width="320" height="266" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/dU-OD5_Dxrs/0.jpg" src="https://www.youtube.com/embed/dU-OD5_Dxrs?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; page-break-before: always;">
<i><b>Jacques Brel / <span style="font-family: Times New Roman, serif;">Gérard
Jouannest</span></b></i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i><b>Lời Việt: Thái
Linh</b></i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hai mươi năm yêu bên nhau ôi điên
rồ<br />Bao phen chia li anh thôi mong chờ</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bao phen em ra đi đôi mi hoen mờ</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ba lô trên vai anh không quay về.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bao nhiêu thương đau bao cơn bão
tố<br />Trong căn phòng buồn chẳng còn nên thơ</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Từng lời nào muộn phiền trên
vách in hằn<br />Anh quên lưu hương, em quên luyến nhớ<br />Rượu
nồng tình hồng chỉ là xa xưa<br />Mộng lành ngọt ngào
ngày nào đã như mơ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng dấu yêu ơi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Em vẫn luôn mãi trong trái tim anh
tuyệt vời<br />Cho dẫu đêm tối hay lúc ban mai rạng
ngời<br />Anh luôn yêu em, người ơi, anh mãi yêu em...<br /><br />Em
luôn soi ra nơi anh muôn chiêu trò<br />Anh quen nơi em bao nhiêu
những yêu bùa<br />Em ngăn chân anh không sa nơi đen bùn<br />Anh
buông đôi tay mất em bao lần.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />Đương nhiên em dăm ba phen đắm
đuối<br />Cùng vài người tình giết thời gian trôi<br />Đổ
đầy ngày dài bằng môi mắt da thịt.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng can chi đâu, em, sau rốt
cuối</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tài tình là người còn hoài đôi
mươi<br />Trẻ dại một đời mặc dòng cứ trôi xuôi.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng dấu yêu ơi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Em vẫn luôn mãi trong trái tim anh
tuyệt vời<br />Cho dẫu đêm tối hay lúc ban mai rạng
ngời<br />Anh luôn yêu em, người ơi, anh mãi yêu em...<br /><br />Trôi
xuôi trôi đi tháng năm ôi mỏi mòn<br />Ta trôi theo nhau
tháng năm đau buồn</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng bao uyên ương sống không
giận hờn</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ai đâu hay chăng chán chê muôn
phần?<br /><br />Đương nhiên em thôi không mau nước mắt<br />Và
anh chẳng còn sầu muộn vu vơ<br />Chẳng còn điều gì dễ
giấu nhau bây giờ.<br />Ta thôi ngây thơ, thôi chơi tới
bến,<br />Tình cờ là chuyện ngày một xa xưa,<br />Chỉ là
mình cùng dịu dàng sát thương nhau.<br /><br />Nhưng dấu yêu
ơi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Em vẫn luôn mãi trong trái tim anh
tuyệt vời<br />Cho dẫu đêm tối hay lúc ban mai rạng
ngời<br />Anh luôn yêu em, người ơi, anh mãi yêu người...</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /><br /><br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-9957417711989958452016-08-15T14:35:00.008+02:002016-08-15T15:07:47.080+02:00Du lịch thông minh<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiS0O5SRmyEI5tjRb5UkdXIi7z8pWCk7WXdKtkRcPrhI-1iagXX6veKHDDZ0do937uCsd7IDQQYYQlsDOBTL-mmvUxTHPjEUBL-l4CFmrdu6WPXWUlXIIYlPhTIcPkP-pwxMUKRHxWIAgA/s1600/P1170629.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiS0O5SRmyEI5tjRb5UkdXIi7z8pWCk7WXdKtkRcPrhI-1iagXX6veKHDDZ0do937uCsd7IDQQYYQlsDOBTL-mmvUxTHPjEUBL-l4CFmrdu6WPXWUlXIIYlPhTIcPkP-pwxMUKRHxWIAgA/s320/P1170629.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
„<span style="font-size: medium;">Xách
ba lô lên và đi”, ai mà chẳng thích! Nhưng du lịch một
cách thông minh để các trải nghiệm này vừa trở nên
quý giá, vừa là những trải nghiệm có ý thức, thì
không phải ai cũng để ý. Có người đã đặt ra khái
niệm „hậu-du-khách” (post-tourist) để chỉ những người
khác với du khách hay phượt thủ thông thường ở chỗ
họ có ý thức về sự phụ thuộc lẫn nhau toàn cầu,
về quan hệ nhân quả của các hành xử khi là một du
khách, ý thức về các quá trình tâm lí, thương mại hay
hệ tư tưởng. Xin tạm gọi các „hậu-du-khách”
này là những du khách thông minh. Trong thực tế, điều
này có thể biểu hiện như thế nào? </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br />Một số điều sau đây có thể khiến bạn
du lịch thông minh hơn:</span><br />
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">1. Nên lựa chọn kỹ nơi đến du lịch một cách
có ý thức. Không nhất thiết phải đến nơi nào khách
du lịch không mấy được hoan nghênh, ví dụ như Bhutan
hay núi thiêng Uluru ở Úc. Thế giới rộng lớn có bao
nhiêu nơi để đi, sao phải chen chân vào chốn không mời
làm gì cho khổ?</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">2. Đừng
mang theo quá nhiều đồ. Chọn những thứ quần áo „đa
năng”, dễ phối dễ mặc trong mọi hoàn cảnh, chỉ cần
1-2 chiếc thay vì 3-4 bộ khác nhau. Mỗi kg hành lí của
bạn sẽ khiến máy bay đốt nhiều nhiên liệu hơn, và
do dó xả nhiều khí thải hơn. Máy bay là nguồn thải
CO2 tăng tốc nhanh nhất hiện nay. Một chuyến bay khứ
hổi Paris - New York thải ra 1 tấn CO2, trong khi đó một
cái cây trung bình chỉ hút được 5 kg CO2 trong 1 năm. Để
xử lý được 1 tấn khí thải, cần vài chục cái cây
trong vài năm.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">3. Máy
bay đốt nhiên liệu nhiều nhất khi lên và xuống. Bởi
vậy nếu có thể, nên chọn những chuyến bay thẳng
không transit. Thay vì du lịch vài chuyến ngắn, hãy lên
kế hoạch đi một chuyến dài.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">4. Ở
những nước kém phát triển chính quyền không mấy có
trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường, ví dụ như
Việt Nam, Ấn Độ, Tunisie, Ai Cập... rác thải phần lớn
sẽ được đổ thẳng ra sông, biển, sa mạc... Đến
những nước này, nên sử dụng khăn tắm nhiều lần
trong khách sạn, đừng lau xong 1 cái là quẳng ngay xuống
sàn để phục vụ phòng phải thay cái khác. Đừng tắm
lâu hay xả nước hoang phí. Tiết kiệm điện, hạn chế
dùng đèn, máy sấy tóc, điều hòa nhiệt độ nếu không
cần thiết lắm.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">5. Những
chương trình hấp dẫn dành cho khách du lịch rất nhiều
khi rất không „vô tội” như bề ngoài. Đừng xem các
chương trình biểu diễn múa voi, bởi trước đó những
con voi này đã bị tách khỏi mẹ từ rất nhỏ, đánh
đập, bỏ đói để dạy làm những trò biểu diễn.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">Những
con vật dùng để phục vụ du khách thường là những
con thú bị ngược đãi: khỉ bị cho dùng ma túy để
nhào lộn, rắn bị bẻ răng để du khách cho ăn, cá heo
bị nuôi trong các bể nhân tạo cho du khách xem thường
bị chết rất nhiều vì khác với điều kiện sống tự
nhiên của chúng... Nếu không thế ngắm nhìn động vật
tự do trong thiên nhiên (ví dụ ra Đại Tây Dương xem cá
heo) thay vì vào xem các bể nuôi cá heo nhân tạo, bạn
hãy dùng số tiền đó để đóng góp cho việc bảo vệ
chúng.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">6. Đừng
đi săn thú ở châu Phi. Giấy phép đi săn không được
kiểm soát dẫn tới tình trạng trong vòng 20 năm qua, số
lượng của các loài động vật ở giới hạn tuyệt
chủng đã bị giảm tới 30 %.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">7. Để
phục vụ du khách, nhiều nghi lễ truyền thống của địa
phương đã bị thay đổi, biến dạng. Các lễ hội bị
tập trung lại vào mùa du lịch. Các vở múa Kanthakali ở
Ấn Độ bị rút ngắn mất 2/3, người Bali phải múa
hàng ngày những điệu múa đáng lẽ chỉ diễn ra 60 năm
một lần, người Karen ở Thái Lan đánh trống cho khách
du lịch nghe mặc dù theo truyền thống, họ chỉ đánh
trống trong đám ma...</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">8. Những
chuyến tham quan các khu ổ chuột của các tour du lịch
không hề đem lại lợi ích cho người dân ở đó, mà
chỉ là sự xâm phạm nhân phẩm và quyền riêng tư của
họ. (Mặc dù vậy, hàng năm vẫn có tới 40 nghìn khách
du lịch thăm các khu ổ chuột ở Rio, và khoảng 300 nghìn
khách du lịch thăm các khu ổ chuột ở cape Town).</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium; text-align: left;">9. Đừng
tham gia các chương trình nửa du lịch nửa làm thiện
nguyện, ví dụ kiểu „trò chơi tình nguyện viên”
trong vài ngày giúp các em bé mồ côi ở Nepal hay
Campuchia. Số trẻ em mồ côi ở các nước này tăng đột
biến, nhưng không phải trên thực tế, mà chỉ là để
cung cấp cho các địa điểm „du lịch thiện nguyện”.
Các trẻ em này trở thành nguồn thu nhập của các tổ
chức du lịch. Du khách vừa bị làm tiền, vừa gián tiếp
tiếp tay cho tệ nạn, vừa tưởng rằng mình „là người
tốt” để ru ngủ lương tâm.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<i style="font-size: large; text-align: left;"><br /></i></div>
<div style="text-align: justify;">
<i style="font-size: large; text-align: left;">(Viết
trước một chuyến đi dài (thay cho vài chuyến đi ngắn),
cũng là để tự nhắc mình :-) Nhiều thông tin được
lấy từ bài „7 tội lỗi của du khách” của Zuzana
Kisielewska, tạp chí Focus số tháng 8/2016).</i></div>
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-87917261370919134972016-08-07T08:22:00.002+02:002016-08-08T18:23:51.371+02:00Hài kịch (Wisława Szymborska)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQJd2cZUj1Xu19VJVCsbeY0y1wrvJyG4txP5MpXX4Kl8mw2c0_0-XvWwQYacJDU_YrFgq5NvP0eEl39fAA9YNJb8iXlfaMLanjBPKj5_R6eCygH4UWBORyWtaE519gXvb03pHboWjTU-w/s1600/maski.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQJd2cZUj1Xu19VJVCsbeY0y1wrvJyG4txP5MpXX4Kl8mw2c0_0-XvWwQYacJDU_YrFgq5NvP0eEl39fAA9YNJb8iXlfaMLanjBPKj5_R6eCygH4UWBORyWtaE519gXvb03pHboWjTU-w/s320/maski.jpg" width="320" /></a></div>
<i><b><br /></b></i>
<i><b>Thái Linh dịch</b></i><br />
<i><b><br /></b></i>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tình yêu của chúng mình sẽ qua
đi trước tiên,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
một trăm năm, hai trăm năm trôi
qua nữa,<br />
rồi ta sẽ lại chung đôi:
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Cô đào và anh kép hài
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mà công chúng yêu thích,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
sẽ vào vai chúng ta trong vở
kịch.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Một vở hài kịch xinh xinh</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
với dăm ba vần điệu,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
chút múa may, và thật lắm tiếng
cười,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
lột tả sát sao bao tình huống
cuộc đời.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Và những tràng vỗ tay.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Anh sẽ nực cười thay<br />
trên
sân khấu, với nỗi ghen tuông ấy<br />
và cái cà vạt kia.<br />
<br />
Cái
đầu em sẽ quay đi,<br />
trái tim em và vương miện,<br />
tim
ngu ngốc nát tan rên xiết</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
còn vương miện thì đang rơi.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ta sẽ hẹn hò nhau người ơi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
sẽ chia ly, để khán phòng cười
cợt,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mấy núi cũng trèo, mấy sông
cũng vượt,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mình sẽ đinh ninh như thế với
nhau.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Và dường như cay đắng khổ
đau<br />
đối với chúng ta còn quá ít -<br />
mình lao vào nhau
qua nẻo ngôn từ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Rồi ta cúi chào lịch sự<br />
kết
thúc vở kịch vui.<br />
Khán giả về nhà đi ngủ<br />
sau khi
chảy nước mắt vì cười.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Họ sẽ sống thật tuyệt vời,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
họ sẽ dạy thuần tình ái,<br />
dưới
tay họ cọp beo cũng ngoan ngoãn vâng lời.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Còn chúng ta muôn kiếp cứ thế
thôi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
đầu đội mũ gắn chuông lục
lạc,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mình sẽ lắng nghe tiếng chuông
lúc lắc</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
một cách dã man.<br />
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
***</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>Nguyên tác:</i><br />
<br />
<b style="background-color: white; font-family: verdana; font-size: 11px; line-height: 15px; text-align: -webkit-center;"><span style="font-family: "verdana";">Buffo</span></b><br />
<ul style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-family: verdana; font-size: 11px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: 15px; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 1; word-spacing: 0px;"><ul><span style="font-family: "verdana";">Najpierw minie nasza miłość,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">potem sto i dwieście lat,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">potem znów będziemy razem:</span><span style="font-family: "verdana";"><br />komediantka i komediant,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">ulubieńcy publiczności,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">odegrają nas w teatrze.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">Mała farsa z kupletami,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">trochę słońca, dużo śmiechu,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">trafny rys obyczajowy</span><br /><span style="font-family: "verdana";">I oklaski.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">Będziesz śmieszny nieodparcie</span><br /><span style="font-family: "verdana";">na tej scenie, z tą zazdrością,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">w tym krawacie.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">Moja głowa zawrócona,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">moje serce i korona,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">głupie serce pękające</span><br /><span style="font-family: "verdana";">i korona spadająca.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">Będziemy się spotykali,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">rozstawali, śmiech na sali,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">siedem rzek, siedem gór</span><br /><span style="font-family: "verdana";">między sobą obmyślali.</span><br />
<br /><span style="font-family: "verdana";">I jakby nam było mało</span><br /><span style="font-family: "verdana";">Rzeczywistych klęsk i cierpień</span><br /><span style="font-family: "verdana";">- dobijemy się słowami.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">A potem się pokłonimy</span><br /><span style="font-family: "verdana";">i to będzie farsy kres.</span><br /><span style="font-family: "verdana";">Spektatorzy pójdą spać</span><br /><span style="font-family: "verdana";">ubawiwszy się do łez.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">Oni będą ślicznie żyli,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">oni miłość obłaskawią,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">tygrys będzie jadł z ich ręki.</span><br />
<span style="font-family: "verdana";"><br /></span>
<span style="font-family: "verdana";">A my wiecznie jacyś tacy,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">a my w czapkach z dzwoneczkami,</span><br /><span style="font-family: "verdana";">w ich dzwonienie barbarzyńsko</span><br /><span style="font-family: "verdana";">zasłuchani.</span></ul>
</ul>
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-35057568732356886712016-07-27T17:28:00.004+02:002016-07-27T23:13:20.330+02:00Hoa sen (Rabindranath Tagore)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHQB3ykhy3spaeCB1F_w0VItGtr5S9E1ZazFiPM5080SWR01gk2avJHbq7ORmpKrXL-R8Ek1ycHKZtDiTo2Q7JFizSnLiCK4nvc5jaomhYgeHxtvkfRQw53s6Tf29IC1v7HHAXq1zgg6w/s1600/linh2.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHQB3ykhy3spaeCB1F_w0VItGtr5S9E1ZazFiPM5080SWR01gk2avJHbq7ORmpKrXL-R8Ek1ycHKZtDiTo2Q7JFizSnLiCK4nvc5jaomhYgeHxtvkfRQw53s6Tf29IC1v7HHAXq1zgg6w/s320/linh2.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<i><br />(Thái Linh dịch tặng Phan Thị Hà Dương)</i><br />
<i><br /></i>
Ngày ấy khi hoa sen nở, chao ôi,
lòng tôi còn đang lơ đãng<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mà tôi chẳng hay. Lẵng của tôi
trống không và hoa kia tôi chưa màng.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Chỉ giờ đây, một lần nữa
khi nỗi sầu vây bủa, tôi sực tỉnh giấc mộng riêng
mang,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
nghe mùi hương lạ mong manh trong
gió phương Nam nhẹ thoảng.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hương dịu ngọt mơ màng khiến tim tôi nhói lên niềm khát khao,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
dường như hơi thở mùa Hạ nồng
nàn đang mong tìm viên mãn.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi đâu ngờ hoa sen đã ở thật
gần, hoa sen là của tôi,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hoa ngọt ngào tuyệt diệu chính
từ sâu thẳm tim tôi bừng nở.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
http://www.poemhunter.com/poem/lotus/</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-12907164060937581642016-07-04T09:53:00.002+02:002016-07-04T09:54:48.470+02:00Nhớ về xứ sở những bức tranh<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZRV8ylXiDY_XIXvtQovuX8FyyaThvGt6emWN8Yz8xgCBGWwQsU9mFqfXbShYMQSJMhx1jSnfQc1TH-iutks_4F6xPuKQUzqiS2H569xTb_MICxjBNs0zZTMW-GTCgqbG6RknCFE2CV3U/s1600/ava4.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZRV8ylXiDY_XIXvtQovuX8FyyaThvGt6emWN8Yz8xgCBGWwQsU9mFqfXbShYMQSJMhx1jSnfQc1TH-iutks_4F6xPuKQUzqiS2H569xTb_MICxjBNs0zZTMW-GTCgqbG6RknCFE2CV3U/s320/ava4.JPG" width="196" /></a></div>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Tôi đặt
vé đi Amsterdam trong một phút nhớ Vincent điên cuồng, khi
trong lòng không có mong muốn nào mãnh liệt hơn là được
chìm đắm vào không gian của ông, được mặt đối mặt
với những nét cọ hằn in nội tâm ông. Từ sân bay, tôi
ghé qua khách sạn cất va li, thay chiếc váy màu vàng tôi
đặc biệt dành riêng cho cuộc hội ngộ này, và đi thẳng
tới bảo tàng Van Gogh. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Chiều
tháng Năm nắng dịu trong tiết cuối xuân đầu hè mát
mẻ. Tôi có thể lặp đi lặp lại một nghìn lần: tháng
Năm là tháng đẹp nhất ở châu Âu! Thiên nhiên vừa bừng
tỉnh đang say sưa pha màu điểm sắc trong những khu rừng,
vườn hoa, công viên, giữa những bình nguyên, sườn đồi,
hẻm núi, cả trên những chậu hoa nơi bao lơn, cột đèn,
thành cầu, hè phố... Những màu sắc hào phóng, tinh khôi,
tươi trẻ. Thiên nhiên mà Vincent từng yêu đến thế. Với
ông, „nghệ thuật là con người cộng thêm thiên nhiên”.
Ông viết cho em trai Théo: </span><span style="font-size: medium;"><i>„Em hãy
gắng khám phá cái đẹp ở bất cứ nơi nào có thể;
phần lớn mọi người không nhìn thấy cái đẹp (…), em
hãy dạo chơi thường xuyên và hãy yêu thiên nhiên – chỉ
có bằng cách ấy mới có thể học được điều gì đó
và hiểu được nghệ thuật tốt hơn. Các họa sĩ hiểu
và yêu thiên nhiên và vì thế họ dạy cho chúng ta cách
nhìn ngắm thiên nhiên như thế nào”.</i></span><span style="font-size: medium;">
Vincent thường xuyên đi dạo nhiều giờ liền giữa thiên
nhiên, say sưa ngắm nhìn từng cánh bướm, từng chiếc
lá, từng con côn trùng. </span><span style="font-size: medium;">Tôi
chợt nhớ Bùi Giáng. </span><span style="font-size: medium;"><i>Xin yêu mãi
yêu và yêu nhau mãi / Trần gian ơi cánh bướm cánh chuồn
chuồn / Con kiến bé cùng hoa hoang cỏ dại / Con côn trùng
sâu bọ cũng yêu luôn... </i></span><span style="font-size: medium;">Vincent</span><span style="font-size: medium;"><i>
</i></span><span style="font-size: medium;">và Bùi
Giáng, hai kẻ rong chơi hoang dại, đều </span><span style="font-size: medium;"><i>điên
rồ lừng lẫy</i></span><sup><span style="font-size: medium;"><i><a class="sdendnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote1sym" name="sdendnote1anc"><sup>i</sup></a></i></span></sup><span style="font-size: medium;">
đi qua cuộc đời này, đều yêu trần gian đến từng tế
bào xương tủy, đều ngang tàng tự do đến bất cần,
phá vỡ mọi quy ước, luật lệ, xóa nhòa mọi đường
biên quen thuộc, đều có sức sáng tạo bão lốc phi
thường, đều cô đơn và chẳng hiếm lần tuyệt vọng,
nhưng trên hết đều yêu tha nhân đến xót xa. Cả hai đều
đã trở thành những huyền thoại...</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Gặp
gỡ với một huyền thoại, điều này mới thật khó khăn
làm sao. Tôi luôn tự hỏi mình: trong cuộc hội ngộ của
tôi với Vincent, bao nhiêu phần sẽ bị màn sương mù của
huyền thoại che phủ? Trong ánh mắt tôi nhìn những bức
tranh của ông, có bao nhiêu phần là cách nhìn mà truyền
thông, xã hội, văn hóa... đã định hướng và áp đặt
cho tôi? Làm sao tôi có thể „trò chuyện” với ông hồn
nhiên như với một người bạn? Làm sao tôi không cảm
thấy lo lắng và e ngại trước cuộc gặp gỡ với một
nhân vật khổng lồ đến thế? Những bản sao tranh ông
tràn ngập khắp nơi, trong các căn hộ, khách sạn, quán
xá, các thư viện, hiệu sách, quầy lưu niệm, thậm chí
cả trong các cửa hàng thời trang hay trên những chuyến
bay... Liệu tôi có tìm được gì nữa cho riêng mình khi
đến gặp ông ở một nơi chẳng còn mấy riêng tư? Chỉ
riêng năm 2015 đã có tới gần hai triệu người đến
thăm bảo tàng Van Gogh.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Nhưng
những hoài nghi ấy hoàn toàn tan biến khi tôi đứng trước
bức tranh </span><span style="font-size: medium;"><i>Cây hạnh nở hoa</i></span><span style="font-size: medium;">
mà tôi hằng yêu thích trên tầng cao nhất của bảo tàng.
Màu xanh dịu của bản gốc là thứ màu sắc tôi chưa
từng thấy trong đời. Nó mềm mại và trong trẻo như
một ban mai mùa xuân tinh khiết. Mát rượi mịn màng như
manh lụa nhẹ vờn trong gió thoảng. Tinh khôi như chưa hề
trôi qua hơn một trăm năm. Chỉ còn tôi và bức tranh.
Hiện thực như đang tan ra trong một thứ dưỡng chất
trần gian tinh túy nhất. Có hề chi những xôn xao của
từng đoàn khách du lịch xung quanh. Có hề chi cả chặng
đường tôi đã đi qua để tới đây. Giây phút ấy tôi
thấy mình là người hạnh phúc nhất trần gian, bởi tôi
đã nhìn được thật sâu vào đôi mắt Vincent và tìm
thấy ở đó những tia sáng dịu dàng, ấm áp và không
ngừng trong trẻo. </span><span style="font-size: medium;"><i>Cây hạnh nở
hoa</i></span><span style="font-size: medium;"> là một
trong những bức tranh riêng tư nhất của ông. Nó chính là
bức chân dung tự họa thầm kín và vô cùng chân thực. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Một
bức họa rất riêng tư khác, nhưng hoàn toàn khác hẳn,
là bức </span><span style="font-size: medium;"><i>Tĩnh vật với cuốn
Thánh kinh mở</i></span><span style="font-size: medium;">
ông vẽ vài năm trước, sau cái chết của cha mình. Cuộc
xung đột triền miên giữa hai cha con đã kết thúc bằng
họa phẩm tuyệt đẹp này. Quyển Thánh kinh của người
cha, bệ vệ, nặng nề, mở rộng ở chương 53 của Isaie.
Bên cạnh là chiếc chân nến với ngọn nến đã tàn,
thường là biểu tượng của </span><span style="font-size: medium;"><i>memento
mori,</i></span><span style="font-size: medium;"> của
cái chết</span><span style="font-size: medium;"><i>, </i></span><span style="font-size: medium;">trong
hội họa thời xưa. Trước quyển Thánh kinh đồ sộ là
một cuốn sách nhỏ bé: </span><span style="font-size: medium;"><i>„Niềm
vui sống”</i></span><span style="font-size: medium;">
của Emile Zola, tác giả Vincent yêu thích, người có cùng
quan điểm với ông khi cho rằng „nghệ thuật là một
góc thiên nhiên được nhìn qua tâm tình con người”.
Cuốn sách của Zola sờn rách cho thấy nó được đọc
thường xuyên. Sự sắp xếp màu sắc và chủ đề của
bức tranh là sự tương phản giữa hai thế giới xưa cũ
và đương đại, giữa tôn giáo và niềm vui cuộc sống,
với chiến thắng tối hậu thuộc về màu vàng chanh trên
bìa cuốn sách của Zola, màu vàng hẳn đã làm Théo choáng
váng, </span><span style="font-size: medium;"><i>„như một tiếng thét, một
vệt sáng hay tiếng kèn trompet đang chế ngự cả một dàn
nhạc khổng lồ. Từ đây màu vàng, màu của niềm vui
sống, sẽ lớn dần trong hội họa Vincent.”</i></span><sup><span style="font-size: medium;"><i><a class="sdendnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote2sym" name="sdendnote2anc"><sup>ii</sup></a></i></span></sup><span style="font-size: medium;"><i>
</i></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Tôi
gặp lại màu vàng Vincent trong bức chân dung tự họa đẹp
nhất của ông ở bảo tàng Van Gogh, vẽ năm 1888 vào những
ngày cuối cùng của ông ở Paris. Ông đứng trước giá
vẽ, </span><span style="font-size: medium;"><i>„mái tóc như đồng lúa
chín vàng với những bông anh túc đỏ, trán, má và tay
lấm lem. Chiếc áo màu lam điểm những vệt vàng sinh động
(...) gợi nhớ bầu trời Van Gogh đầy sao. Giá vẽ màu
vàng, bảng pha màu màu vàng và những cây cọ màu vàng
không chỉ tiệp với màu râu ria lởm chởm và tương phản
với màu xanh lam của chiếc áo choàng, màu nền xám nhạt
và đôi tay màu đất, mà chúng còn báo trước sự khải
hoàn của „nốt màu vàng cao vút”, như chính lời ông,
nốt màu mà ông sẽ đạt tới vào mùa hè năm đó trên
những tấm toan tuyệt nhất từ Arles.”</i></span><sup><span style="font-size: medium;"><i><a class="sdendnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote3sym" name="sdendnote3anc"><sup>iii</sup></a></i></span></sup><span style="font-size: medium;"><i>
</i></span><span style="font-size: medium;">Nốt màu
vàng cao vút ấy, hôm nay tôi mang trên mình để đến gặp
ông, bởi tôi muốn cuộc hội ngộ này phải tràn đầy
niềm vui sống. Vui sống, đó cũng là điều tôi thầm hứa
với Vincent, với chính mình, là món quà không bao giờ tôi
từ chối dành tặng cho riêng mình và những người tôi
thương yêu.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> Với
tôi, chuyến thăm Amsterdam lần này trước hết là hành
trình theo dấu Vincent. Tôi đến Rijskmuseum để ngắm </span><span style="font-size: medium;"><i>Các
viên chức</i></span><span style="font-size: medium;">
và </span><span style="font-size: medium;"><i>Cô dâu Do Thái</i></span><span style="font-size: medium;">
của Rembrant mà Vincent đã ngồi nhìn ngắm hàng giờ khi
bảo tàng này mới mở cửa. Ông viết cho Théo: „</span><span style="font-size: medium;"><i>Bức</i></span><span style="font-size: medium;">
Các viên chức </span><span style="font-size: medium;"><i>là tác phẩm tuyệt
vời và hoàn hảo nhất của Rembrant; nhưng bức </i></span><span style="font-size: medium;">Cô
dâu Do Thái</span><span style="font-size: medium;"><i> thật độc đáo, được
vẽ bằng bàn tay rực lửa. Em thấy đấy, Rembrant trong
</i></span><span style="font-size: medium;">Các công
chức</span><span style="font-size: medium;"><i> trung thành với tạo hóa,
mặc dù ở đó, như mọi khi, ông trở nên thanh cao hơn,
thanh cao đầy sâu sắc, và thăng hoa bất ngờ. Nhưng
Rembrant còn có tài năng khác, khi ông không phải giữ đúng
chính xác nguyên bản như các bức chân dung đòi hỏi, khi
ông có thể chuyển động trong không gian của thi ca, trở
thành thi sĩ, tức là trở thành kẻ sáng tạo. Điều này
được thấy rõ trong </i></span><span style="font-size: medium;">Cô
dâu Do Thái</span><span style="font-size: medium;"><i>. Delacroix sẽ hiểu
bức tranh này thế nào nhỉ? Một cảm xúc thanh cao làm
sao, một cõi thâm sâu không hề hữu ý! Phải sống đi
chết lại nhiều lần để có thể vẽ được như thế –
đó là những lời thích hợp cho bức tranh này.”</i></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><i> </i></span><span style="font-size: medium;">Nghệ
thuật vẽ chân dung với Rembrant là đỉnh cao chiếm một
vị trí quan trọng trong hội họa Hà Lan thế kỷ XVII, nền
hội họa mà Gombrich gọi là „chiếc gương soi của tạo
hóa”. Song đó không phải là một tấm gương chính xác
mà vô hồn. Phản chiếu con người hay phong cảnh thiên
nhiên luôn là phản chiếu tâm hồn của người nghệ sĩ,
những ý thích, niềm vui hay tâm trạng anh ta. Chính điều
này khiến cho vẽ tĩnh vật - lĩnh vực đặc sắc nhất
của hội họa Hà Lan – trở nên vô cùng thú vị. Các
họa sĩ Hà Lan đã cho thấy chủ đề của bức tranh chẳng
mấy quan trọng, các bức tĩnh vật trở thành nơi tuyệt
vời để họ thử nghiệm các giải pháp khác nhau cho
những vấn đề trong hội họa, ví dụ như cách thủy
tinh màu phản chiếu và khúc xạ ánh sáng, sự tương phản
và ảnh hưởng lẫn nhau của màu sắc và chất liệu...</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium;"><i>„Tương
tự như có thứ âm nhạc vĩ đại không lời, tồn tại
một thứ hội họa vĩ đại với chủ đề rất khiêm
tốn. Những họa sĩ Hà Lan cả đời chuyên vẽ đi vẽ
lại những mô típ quen thuộc rốt cuộc đã chứng minh
rằng bản thân chủ đề chỉ có ý nghĩa thứ yếu.”</i></span><sup><span style="font-size: medium;"><i><a class="sdendnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote4sym" name="sdendnote4anc"><sup>iv</sup></a></i></span></sup></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"> <br />
Chủ đề chỉ là thứ yếu, bậc thầy kiệt xuất nhất
trong việc chứng minh điều này là Vermeer. Tranh của ông
chính là các bức tĩnh vật với người, mà nổi tiếng
nhất là bức </span><span style="font-size: medium;"><i>Cô gái rót sữa</i></span><span style="font-size: medium;">.
E.H. Gombrich viết: </span><span style="font-size: medium;"><i>„Khó lý giải
được vì sao một bức tranh rất đơn giản không cầu kỳ
như thế lại là kiệt tác xuất sắc nhất mọi thời
đại. Phần lớn những người có may mắn được xem bản
gốc đều đồng ý với tôi rằng trong nó có một cái gì
như thể phép màu. Có thể miêu tả một trong những yếu
tố của phép màu ấy, nhưng không thể lý giải được
nó. Đó là cách Vermeer đạt được một cách chuẩn xác
khi diễn tả màu sắc, chất liệu và hình dạng, nhưng
đồng thời bức tranh lại không khô khan và mệt mỏi.
Như một nhiếp ảnh gia làm dịu đi sự tương phản mạnh
mẽ mà không cần làm nhòe hình khối, Vermeer làm mềm các
đường nét mà vẫn giữ được cảm giác vững chãi.
Chính sự kết hợp kỳ lạ, độc đáo giữa cái mềm mại
và sự sắc nét khiến cho các bức tranh đẹp nhất của
người nghệ sĩ ấy trở thành không thể nào quên. Chúng
cho phép ta thấu suốt cái đẹp bình yên của một cảnh
trí đơn giản và tưởng tượng người nghệ sĩ đã cảm
thấy điều gì khi quan sát làn ánh sáng rọi qua cửa số
và làm sống động màu sắc tấm vải.”</i></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><i> </i></span><span style="font-size: medium;">Tôi
đã là người may mắn được ngắm nhìn tận mắt phép
màu ấy, điều không một bản sao nào có thể đem lại
cho dù kỹ thuật cao đến đâu. Bản gốc </span><span style="font-size: medium;"><i>Cô
gái rót sữa </i></span><span style="font-size: medium;">nhỏ
hơn tôi vẫn hình dung. Một khoảnh vuông be bé giữa
Rijskmuseum mênh mông mà như khiến cả thế giới trở nên
bất động. Trong bức tranh này, mọi thứ đều đứng
yên, chỉ có dòng sữa nhỏ xíu mong manh chảy ra từ chiếc
bình là chuyển động. Nó đã chảy như thế gần bốn
trăm năm. Thời gian không còn ý nghĩa gì nữa. Ánh sáng
hắt vào khiến nó sáng lên, hơi lấp lánh tinh nghịch,
như ánh mắt của Szymborska khi bà viết thi phẩm </span><span style="font-size: medium;"><i>Vermeer</i></span><span style="font-size: medium;">:</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>Chừng
nào cô gái ấy, ở Rijksmuseum</i></span></span></span></div>
<div style="line-height: 0.47cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>trong
tĩnh lặng và chăm chú</i></span></span></span></div>
<div style="line-height: 0.47cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>ngày
qua ngày vẫn rót sữa</i></span></span></span></div>
<div style="line-height: 0.47cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>từ
bình ra âu,</i></span></span></span></div>
<div style="line-height: 0.47cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>thì
thế giới còn chưa xứng đáng đâu</i></span></span></span></div>
<div style="line-height: 0.47cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: #2b2b2b;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><span style="font-size: medium;"><i>với
ngày tận thế.</i></span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Phải,
chưa thể tận thế khi dòng sữa ấy vẫn chảy. Chưa thể
tận thế khi người ta vẫn còn có thể đắm chìm giữa
bao nhiêu bức họa kiệt tác trong Rijskmuseum. Tôi nhớ
Vincent đã viết cho em trai: </span><span style="font-size: medium;"><i>„Khi
anh ở trong một môi trường khác, giữa những bức tranh
và các tác phẩm nghệ thuật, anh đã bất ngờ yêu ngay
môi trường ấy và như em biết, yêu tới mức nhiệt
thành. Anh không hối tiếc về điều đó, và hôm nay, khi
đang ở xa, anh cảm thấy nhớ về xứ sở những bức
tranh.” </i></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Và
hôm nay, khi đang ở xa, tôi cũng đang nhớ về xứ sở
những bức tranh. Để giữ trong tâm hồn một dòng sữa
mát. Để ngân lên </span><span style="font-size: medium;"><i>nốt màu vàng
cao vút</i></span><span style="font-size: medium;">
giữa thế giới bề bộn xung quanh.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><i>(7.2016)</i></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
***</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div id="sdendnote1">
<div class="sdendnote">
<i><a class="sdendnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote1anc" name="sdendnote1sym">i</a>Chữ
của Bùi Giáng</i></div>
</div>
<div id="sdendnote2">
<div class="sdendnote">
<i><a class="sdendnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote2anc" name="sdendnote2sym">ii</a>David
Haziot</i></div>
</div>
<div id="sdendnote3">
<div class="sdendnote">
<i><a class="sdendnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote3anc" name="sdendnote3sym">iii</a>Wojciech
Karpiński
</i></div>
</div>
<br />
<div id="sdendnote4">
<div class="sdendnote">
<i><a class="sdendnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdendnote4anc" name="sdendnote4sym">iv</a>E.H.
Gombrich</i></div>
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-787164312625890872016-04-11T08:02:00.002+02:002022-05-19T08:51:41.500+02:00Kỷ nguyên của dối trá (chúng ta bị thao túng như thế nào)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdXT9YA9oTmyj6FK74oaaTniqzm1yu5H2i8RU-NZZwj4z9-b5tsOt0eKk5LyDdWHZ6pxlP3YDuHgLUNDQjWxLjfKtAPp4FzWl7z0bd3a5nx9dRE8OZTCirPDkmsLNYh18l3474wvjPt3M/s1600/bauman.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="221" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhdXT9YA9oTmyj6FK74oaaTniqzm1yu5H2i8RU-NZZwj4z9-b5tsOt0eKk5LyDdWHZ6pxlP3YDuHgLUNDQjWxLjfKtAPp4FzWl7z0bd3a5nx9dRE8OZTCirPDkmsLNYh18l3474wvjPt3M/s320/bauman.jpg" width="320" /></a></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><br /><br />Phỏng
vấn nhà xã hội học nổi tiếng, giáo sư Zygmunt Bauman do
Jacek Żakowski - phóng viên tạp chí Polityka thực hiện
tháng 12.2004.</i> <i>Trích từ tập </i>“<i><b>Hành trang cần
thiết của người trí thức”.</b></i> <i>Thái Linh dịch.</i></span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><b>Jacek
Żakowski: </b>- <i><b>Ông không thể tưởng tượng được
tôi đã vui mừng thế nào khi ông nói về „niềm đam mê
lột trần những dối trá bao che trách nhiệm về những
bất hạnh của con người...” trong cuộc trò chuyện với
Keith Tester. Nhưng Tester đã không khai triển mạch này. Và
tôi vẫn không biết những dối trá ấy là gì. Giờ ta
hãy thử vạch trần chúng một cách triệt để.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><b>Zygmunt
Bauman:</b> - Triệt để? Anh định triệt để vạch trần
và đưa đám sự dối trá? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Tôi
rất muốn ông ít nhất cũng hạ gục vài sự dối trá
lớn.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Thế
thì anh đã ở thế yếu rồi. Cuộc chiến với dối trá
là bất khả chiến thắng. Dối trá tự bản chất là
vĩnh cửu và có ở khắp nơi. Georges Duhamel đã rất thông
thái khi nói rằng: „Giả dối là nguyên tắc, sự thật
là ngoại lệ”. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
cũng cho rằng như vậy?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Điều
này có thể dễ dàng chứng minh một cách lô gích. Cho mỗi
câu hỏi chỉ có một câu trả lời đúng. Thế nhưng các
câu trả lời dối trá thì có cả đống. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Vậy
vì sao „niềm đam mê lột trần dối trá” lại dẫn lối
cho một trong những nhà xã hội học đương đại vĩ đại
nhất?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Hẳn
là anh muốn nói đến những dối trá chính trị? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nếu
như chúng thường bao che „bất hạnh của con người”
nhất.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Điều
này không mấy thú vị. Dối trá chính trị sớm muộn gì
cũng trở nên rõ ràng đối với tất cả mọi người.
Chẳng ai ngạc nhiên khi nghe thấy rằng Blair nói dối về
vũ khí khủng khiếp của Hunsein, hoặc rằng Đức đã nói
dối về cuộc tấn công của Ba Lan vào đài phát thanh ở
Gliwice. Ở đây chẳng cần đến triết học lẫn xã hội
học. Những thứ ấy chỉ làm tôi mất thời gian. Tôi
quan tâm đến những lò xo ẩn quyết định số phận của
những con người bình thường – như anh và tôi. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
tin là có „những lò xo ẩn của số phận”?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Có
những quá trình vĩ đại mà chúng ta tiếp nhận như những
đòn đánh hay bản án của số phận, mặc dù về bản
chất chúng là hậu quả hành động có ý thức ít hay
nhiều của ai đó. Có những sự kiện có vẻ như bất
ngờ hay bất khả kháng, nhưng lại xuât phát từ chuỗi
quyết định của con người, từ hệ thống các mối liên
kết mà chúng ta có thể có ảnh hưởng nếu biết tự ý
thức. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Những
âm mưu lớn nào đó?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Những
tham vọng thầm kín thì đúng hơn, chúng vẫn luôn hiên
hữu nhưng ngày nay chúng đặc biệt phức tạp và khó
tránh khỏi bởi có tồn tại sự phụ thuộc lẫn nhau
hiển nhiên của các vận mệnh toàn cầu. Chuyện một tia
sét từ trời quang đánh trúng đầu người công nhân đang
làm việc trong nhà máy ở Leeds hay ở Warszawa có thể là
hậu quả của điều gì đó xảy ra ở Singapore hay New
York. Người công nhân chẳng biết gì về điều ấy và
cũng chẳng có chút ảnh hưởng nào đối với nó. Hơn
nữa – thậm chí Gordon Brown (bộ trưởng tài chính Anh),
tổng thống Pháp, thủ tướng Đức hay thủ tướng Ba Lan
cũng chẳng có ảnh hưởng gì. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Điều
này chưa có gì chung lắm với sự dối trá.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Nhưng
sự phụ thuộc lẫn nhau toàn cầu khiến nguyên nhân của
vị thế chúng ta thoát khỏi các quan sát của con người.
Điều này mở ra một không gian chưa từng thấy trong lịch
sử cho những sự dối trá và thao túng vĩ đại. Trước
kia không có ngần ấy chỗ cho dối trá, bởi vì các mối
nguy hiểm và cách bảo vệ trước chúng được hình thành
trong mối liên hệ hiển nhiên. Nếu có bệnh dịch thì
cần phải đóng cửa không cho người lạ vào. Nếu có lũ
lụt thì phải leo lên ngọn đồi khô ráo. Ngày nay chúng
ta không hiểu được mối liên hệ giữa các hiểm nguy và
hành động của chúng ta. Ta được biết về chúng từ
những người thông thái viết trên báo chí. Ô nhiễm
không khí, hành tinh nóng lên, lỗ thủng tầng ô zôn,
nguồn gốc của tình hình kinh tế, nguyên nhân khủng bố,
lý do thất nghiệp – đó không phải là những hiện
tượng có thể nắm bắt được bằng các giác quan tự
nhiên. Các chuyên gia nói cho chúng ta nghe về chúng. Nếu
các chuyên gia không nói, chúng ta không biết mình đang
đứng trước nguy hiểm. Hơn thế nữa – vì chúng ta phải
dựa vào ý kiến của các chuyên gia để đánh giá tình
hình và một người bình thường không có cách gì kiểm
soát họ, người ta có thể nói dối chúng ta thoải mái.
Các chuyên gia có thể nói với chúng ta rằng khí nhà kính
không có hại, rằng thuyết đơn phương tốt hơn việc
xây dựng cộng đồng quốc tế, rằng đó là con đường
đúng đắn duy nhất đưa đến phát triển, rằng sô cô
la hay rượu kéo dài tuổi thọ hoặc ngược lại. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Và
theo ông là không có cách gì xác minh điều đó.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Không
có! Thực tế ai cũng có thể ngang nhiên nói dối chúng
ta. Trước kia ai cũng rõ là các chính trị gia nói dối,
bởi thế người ta tìm sự thật ở các chuyên gia, những
người có thẩm quyền, các trí thức, những nhà thông
thái. Ngày nay các chuyên gia, trí thức, những nhà thông
thái nói dối cũng ngang nhiên và nhẹ nhàng như các chính
trị gia mỗi lúc một nhiều hơn. Bởi vậy khi chúng ta
nghe thấy theo các nghiên cứu gần nhất một thứ men nào
đấy có trong thức ăn kéo dài hoặc rút ngắn tuổi thọ,
thì mọi người lập tức hỏi ngay: „Ai tài trợ cho
nghiên cứu này?”. Ngày càng phổ biến ý kiến cho rằng
nếu nghiên cứu được tập đoàn sản xuất thuốc lá
đặt hàng thì kết quả sẽ là thuốc lá tốt cho sức
khỏe. Chắc hẳn chẳng còn luận điểm nào vô lý đến
mức không thể đánh đổ nó bằng kết quả các nghiên
cứu tiến hành trong các trung tâm được công nhận. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
có thể đánh đổ nó bằng các nghiên cứu khác.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Chính
thế! Có thể đánh đổ hoặc chứng minh luận điểm đúng
đắn nhất hay ngu ngốc nhất dễ dàng như nhau! Và chúng
ta được gì? Khi tra từ khóa „sự dối trá” ở Google
tiếng Ba Lan, tôi tìm thấy trong vòng hai phần mười giây
hơn 10400 tài liệu. Con người có thể làm gì với điều
này? Còn với từ khóa „sự an toàn” gần đây tôi nhận
được địa chỉ tới 17 triệu tài liệu. Tôi có nhờ
vậy mà thông thái hơn không? Paul Virilio viết về „quả
bom thông tin” mà theo ông còn nguy hiểm đối với sự
tồn tại của loài người hơn cả bom nguyên tử, bởi nó
ngăn cản việc hiểu được những gì đang xảy ra. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Và
việc đưa ra những quyết định hợp lý.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Việc
phán đoán đã trở nên bất khả rồi, nói gì đến quyết
định hợp lý! </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Do
đó ngày nay sự dối trá căn bản đầu tiên là luận
điểm rằng chúng ta có thể phân biệt dối trá và sự
thật?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Chúng
ta không biết phân biệt và ngày càng không biết. Đó là
siêu dối trá của tư duy duy lý đương đại, vô sở bất
tại và đang ngày một hùng mạnh. Chúng ta biết phân biệt
dối trá và sự thật ư? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
đó chưa phải là một trong những điều dối trá vĩ đại
đương thời „bao che trách nhiệm về bất hạnh của con
người.”</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Đó
là điều dối trá mở ra khả năng gói ghém giả dối
tránh nhiệm vào bất cứ cái hộp nào. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ví
dụ?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Ví
dụ sự an toàn. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nghĩa
là?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Ở
đây có lẽ tôi đã tháo dỡ ra được điều gì đó,
nhưng tôi đề nghị kiên nhẫn một chút. Anh có nhớ lý
thuyết của Bahtin nói rằng bản chất của quyền lực là
dựa trên nỗi sợ không? Trước hết là nỗi sợ vũ trụ
mà hầu như mỗi người đều cảm thấy từ thủa lọt
lòng. Mỗi khi nghĩ đến vũ trụ, nhìn những cơn sóng
lớn, những vực sâu, những ngọn núi ngất trời, chúng
ta cảm thấy sự nhỏ bé, mong manh, bất lực của mình.
Đó là nỗi sợ tự nhiên mà từ đó tôn giáo, văn hóa,
triết học lấy được sức mạnh. Nỗi sợ thứ hai là
nỗi sợ chính quyền. Sức mạnh của quyền lực chính
trị dựa vào đó. Nỗi sợ chính quyền có thể được
tạo ra. Để đạt đến sức mạnh của nỗi sợ vũ trụ,
quyền lực chính trị phải được cắt đo theo cỡ quyền
lực của Thượng đế. Nó phải có quyền năng rộng
khắp, vô sở bất tại và bất khả thấu. Đó phải là
quyền lực tầm cỡ của cả Kinh Thánh và Sách Job gộp
lại. Bởi Job rốt cuộc đã cảm nhận được, điều đó
có nghĩa là Thượng đế không chỉ tạo ra, mà còn thay
đổi luật lệ theo ý mình, vì vậy không có sự tuân
phục luật lệ Thượng đế nào bảo đảm an toàn cho
chúng ta trên trần thế. Leszek Kołakowski đã đào sâu vấn
đề này thật tuyệt vời. Và trước đó Carl Schmidt đã
viết: „quyền lực thực sự tự chủ phụ thuộc vào
sức mạnh thực hiện các ngoại lệ”. Sư phụ trong lãnh
vực này là Stalin, người đã khủng bố được toàn thể
xã hội, tới mức thậm chí những người phục tùng nhất
cũng không chắc chắn được về ngày mai, bởi vậy họ
biết ơn hắn chỉ bởi hắn không tống họ vào nhóm
những kẻ nổi loạn. „Stalin yêu dấu chăm lo cho người
lương thiện – Người đã không đày tôi đi Siberia”. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
cái đó liên quan như thế nào đến thế giới ngày nay?</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Vâng,
mỗi chính quyền, bao gồm cả chính quyền ngày nay, để
thực hiện vai trò của mình, cần tính chính danh gieo rắc
trên nỗi sợ. Đó không thể là nỗi sợ vũ trụ như
trong thời ai Cập cổ đại – bởi chính quyền của
chúng ta là thế tục. Nhất thiết cần có nỗi sợ chính
quyền. Chính quyền đứng trước công dân phải có thể
nói với anh ta: „Chính chúng tôi bảo vệ anh trước các
hiểm nguy đang rình rập. Chỉ có việc tuân phục các
luật lệ do chính quyền đặt ra cho cộng đồng chúng ta
mới khiến anh được an toàn!” Nhưng chính quyền ấy
ngày nay phải bảo vệ chúng ta trước điều gì? Trước
kia các hiểm nguy của thế giới rất hiện thực. Các
hiểm nguy là thiên tai, súc vật, kẻ lạ. Chính quyền
phải bảo vệ nhân dân trước những điều này. Sau đó
là các chu trình kinh thế, khủng hoảng, thất nghiệp. Từ
thời Bismarck nhà nước nhận phần bảo vệ trước những
hiểm nguy khác nữa, sau thế chiến II nó mang hình thức
nhà nước xã hội đảm bảo cho mọi người điều kiện
sống tối thiểu và bảo hiểm cho cá nhân trong các trường
hợp bất hạnh – ốm đau, thất nghiệp, tàn tật, nghèo
đói và tuổi già. Các nhà nước của thế kỷ hai mươi
theo một nghĩa chính trị nào đó là các hợp đồng bảo
hiểm. Mô hình này đang kết thúc. Nhà nước đương đại
đã không còn biết bảo hiểm cho các công dân của mình
trước các bất hạnh cá nhân. Không có cả nguồn lực
lẫn ý muốn làm điều đó. Nó đẩy trách nhiệm này cho
các lực thị trường và sự khôn ngoan của cá nhân. Ai
không xoay xở được sẽ trở thành „người bỏ đi”.
Thế giới đương đại là thế giới của „bản kiểm
kê thiếu”. Thứ gì không sử dụng được hoặc đã bị
chán sẽ bị vứt bỏ. Trước tiên những thứ bị vất
vào sọt rác mỗi lúc một nhiều hơn. Giờ đây cả con
người, các tầng lớp xã hội, các dân tộc, các châu
lục cũng bị vứt vào sọt rác. Châu Phi trở thành „rác
thải của toàn cầu hóa”. Khi ngọn gió chính trị hay
kinh tế thay đổi, gần như mỗi người chúng ta đều có
thể ngày một ngày hai trở thành rác. Và càng lúc càng
khó tin được việc ai đó bảo vệ chúng ta trước điều
đó. Nhất là nhà nước. Rủi ro cuộc sống đã bị tư
nhân hóa và cá thể hóa. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
sự dối trá nằm ở đâu?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
đang tiến đến nó, nhưng ở đây bắt đầu có các bậc
thang. Bởi chính quyền, để có tính chính danh, để biện
minh cho đòi hỏi phục tùng, phải là lá chắn duy nhất
trước các nguy hiểm đe dọa công dân và là người dẫn
đường đến thế giới an toàn. Chính quyền đương đại,
vẫn mang tính địa phương như thời xưa, nhưng hoạt động
trong thế giới toàn cầu hóa, đã không thể và không
muốn bảo vệ chúng ta trước những đỏng đảnh của
thị trường, trước số phận bất hạnh, trước rủi ro
bệnh tật. Có sự cám dỗ - và do đó tồn tại khả năng
- chuyển chức năng bảo vệ trước nỗi sợ mà nhân danh
nó chính quyền đòi hỏi chúng ta phục tùng từ phạm vi
này sang phạm vi khác. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Sang
phạm vi nào?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Ở
đây tôi có chút khó khăn về ngôn ngữ. Để chỉ việc
không có các nguy cơ trong tiếng Ba Lan chỉ có một từ -
an toàn. Tiếng Anh có hai từ: security và safety. Security
liên quan đến các mối liên hệ xã hội – thứ ở Ba
Lan gọi là an toàn xã hội – như thu nhập ổn định,
thoát nghèo, có nhà ở, hy vọng vào tuổi già yên ổn.
Còn safety liên quan chủ yếu đến sự bảo toàn cơ thể
– sự chắc chắn là tôi không bị ai đầu độc bằng
thức ăn hay nước uống, không bị ai trộm hay cướp,
không bị ai bắn, không bị ai bắt cóc mất con, không bị
đặt bom... Chính quyền đương đại ngày càng hướng sự
chú ý của nhân dân theo hướng này nhiều hơn. Không thể
hứa hẹn cho nhân dân security và một xã hội nơi họ có
thể cảm thấy secure, chính quyền càng ngày càng nói
nhiều hơn về các hiểm họa safety. Họ muốn lấy được
lòng biết ơn của chúng ta, khi không có bom nổ, khi ta
không bị bọn côn đồ đánh, hay khi ăn mày bị quét sạch
khỏi đường phố. Báo động vàng. Báo động da cam. Báo
động đỏ. Phù, thành công rồi, cuộc tấn công đã bị
vô hiệu hóa! Càng ít security, càng nhiều hưng phấn và
ồn ào quanh safety. Có thể bằng cách này làm nhân dân
nhầm lẫn, mất cảnh giác, hướng sự chú ý của chúng
ta khỏi những bê bối và bất lực của chính quyền.</span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Điều
này có thể được khẳng định trong các so sánh quốc
tế. Cuộc chiến với khủng bố nóng bỏng nhất ở những
nơi nhà nước ít quan tâm nhất đến phạm vi security hoặc
từ bỏ chúng một cách đột ngột nhất – Mỹ, Anh, Ba
Lan. Những nước không có gì đặc biệt xảy ra với
security thì cuộc chiến này có vẻ nhẹ nhàng hơn.</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Nhưng
điều này không chỉ liên quan đến cuộc chiến với
khủng bố. Trong các phạm vi khác của safety mức độ
căng thẳng cũng phân bố tương tự. Càng ít security, thì
cuộc chiến với khói thuốc lá, với việc vượt tốc độ
trên đường bộ, với bạo hành gia đình và các thể
loại côn đồ... càng ồn ào. Ở Mỹ ám ảnh chống thuốc
lá bắt đầu cùng với chủ nghĩa tân tự do và lớn lên
cùng nó. Ở Đức chính quyền bắt đầu nói về việc
lái xe vượt tốc độ trên đường cao tốc khi nhà nước
xã hội bắt đầu bị cắt giảm. Chắc không phải ngẫu
nhiên mà ở châu Âu luật cấm hoàn toàn việc hút thuốc
lá trong nhà do chính Ireland đưa ra,nước có chỉ số cạnh
tranh cao nhất – nghĩa là, nói cách khác, ít safety nhất,
các rủi ro cuộc sống rõ ràng nhất và nhà nước ít
mang tính phúc lợi nhất. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
có cảm giác là bằng cách đó, chính quyền đánh lạc
hướng sự chú ý của người dân khỏi những cuộc cải
cách đau đớn?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
không biết chứng minh điều này. Nhưng tôi nhìn thấy sự
đồng thời rất rõ ràng. Và tôi cũng thấy những người
bị tước mất security dễ dàng đồng ý với các hạn
chế được biện minh bằng nhu cầu bảo vệ safety cho họ
hơn. Tôi đã quan sát phản ứng của hàng nghìn người
lang thang ở sân bay London khi các chuyến bay đi Mỹ bị
hoãn vì có báo động khủng bố. Không có ai chửi bới,
mọi người ngoan ngoãn chờ đợi. Họ nói về cái chính
quyền đã hoãn các chuyến bay với sự ngưỡng mộ và
lòng biết ơn. Người ta mất kỳ nghỉ hay công chuyện ở
Mỹ cũng chẳng sao. Mọi người đều hạnh phúc vì chính
quyền đã lo lắng cho họ. „Nếu chúng ta ngồi cùng máy
bay với bọn khủng bố thì sẽ ra sao? Nghĩ đến cũng đã
thấy sợ rồi!”. Thực kiện là chẳng có tên khủng bố
nào bị bắt và không có dấu vết đáng tin nào được
đưa ra về việc ai đó có thể bị nguy hiểm không khiến
cho lòng biết ơn của công dân giảm xuống. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
sự dối trá ở đâu?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
không biết có sự dối trá không. Nhưng tôi biết là có
một không gian mới cho dối trá và lừa mị (manipulation)
dân chúng. Tôi không biết bọn khủng bố có thực sự có
kế hoạch gì không. Nhưng tôi biết rằng nếu chính quyền
tự nghĩ ra báo động đó, như Stalin luôn liên tiếp nghĩ
ra những âm mưu gây tranh cãi, thì chính quyền sẽ có
được lòng biết ơn của mọi người mà gần như không
tốn chút hơi sức nào. Không thể kiểm tra được điều
này trên thực tế. Rủi ro ở đây khác với các hiểm
nguy khác, bởi nó không nhìn thấy được, khó đo đếm
và không được xác minh. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Có
thể dễ dàng khẳng định có vụ nổ nào không hay những
người về hưu có được tăng lương hưu hay không. Nhưng
rất khó đánh giá có rủi ro thực tế về việc bom nổ
hay không. Chắc luôn có rủi ro nào đó.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Xét
từ số báo động giả và từ nhưng dối trá chính trị
bị đưa ra ánh sáng, có thể giả định là ở đây chúng
ta có vấn đề. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
có lẽ ông cũng tin là có khủng bố chứ?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
tin là có và tôi tin chính quyền chiến đấu với khủng
bố, nhưng tôi cảm thấy họ lạm dụng - có thể là một
cách có ý thức – nỗi sợ mà khủng bố gây ra để xóa
đi các khía cạnh ít vẻ vang hơn trong hoạt động của
họ. Những cái xe tăng bao vây sân bay London có phải là
để chiến đấu với khủng bố? Hay nhiều hơn là để
tăng cảm giác bị đe dọa và cảm giác biết ơn của
công dân đối với chính quyền đang bảo vệ họ và nhờ
nó mà họ giữ được mạng sống? Anh có tưởng tượng
được việc dùng xe tăng để tìm một phụ nữ mang chất
nổ trong người và sẽ làm nổ máy bay không? Trong cuộc
chiến với không tặc xe tăng ít hiệu quả, nhưng chúng
gây ấn tượng mạnh với những người đang sợ hãi. „Họ
lo lắng cho chúng ta, chăm sóc chúng ta, bảo vệ chúng ta,
chúng ta mang ơn họ về mạng sống”. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
cho rằng chính phủ và các cơ quan an ninh ở Mỹ, Anh, Ba
Lan hay Ý đã có những âm mưu để biến chúng ta thành
bầy người sợ hãi, mất phương hướng, dễ bị lừa mị
và mất tự chủ?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
nói về sự bất khả thấu nguyên nhân của các mối đe
dọa safety, về sự khó khăn ngày càng lớn trong việc
điều tra sự thật, về phạm vi ngày một rộng hơn của
việc sử dụng sự dối trá. Trong gương mặt khủng hoảng
tính chính danh của chính quyền xuất phát từ những quá
trình toàn cầu hóa, phải chăng nhà nước có khuynh hướng
tạo ra cảm giác bị đe dọa trong phạm vi nó cảm thấy
hơi chắc chắn hơn và có thể cho thấy nó làm được
nhiều hơn? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nếu
nó có (khuynh hướng ấy) thì sao?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Đây
là câu hỏi căn bản cho nhà xã hội học. Thế giới thay
đổi ra sao khi mọi người không còn hy vọng vào security
và chỉ chú ý tới safety? Họ sẽ sống ra sao, nếu sự
chú ý của họ chỉ tập trung vào việc mua sắm lên đời
các hệ thống báo động, cửa sắt, khóa, áo chống đạn,
mặt nạ khí và có trời mới biết được gì nữa...
Hiển nhiên là dẫu có cả đám hỗn độn ấy thì nguồn
gốc của những bất an và căng thẳng vẫn còn nguyên
không được động chạm đến. Ngược lại, một cơ chế
tự thúc mình được khởi động – càng nhiều sợ hãi,
mớ hỗn độn quanh các hệ thống báo động, cửa, khóa
càng lớn. Mớ hỗn độn càng lớn, nỗi sợ hãi càng
mạnh. Nỗi sợ không được xoa dịu sẽ tìm nguồn và sẽ
cần đến mỗi lúc một nhiều hơn các đối tượng khác
nơi nó có thể giải tỏa. Ở đây hiệu quả phụ nguy
hiểm sẽ là những căng thẳng giữa các sắc dân hay giữa
các nền văn hóa. Trong xã hội đa sắc tộc của phương
Tây ngày nay điều này có nghĩa là sự xói mòn lòng tin
và thống nhất xã hội. Ở đây đã không còn là chuyện
đùa nữa. Chúng ta đi đến tâm điểm của bản sắc xã
hội, của nền dân chủ và cấu trúc chính trị chính là
dựa vào lòng tin và sự thống nhất xã hội. Và kết quả
cuối cùng là người ta làm quá ít để chuẩn bị cho
chúng ta bước vào cuộc sống trên hành tinh toàn cầu hóa
và chung sống an toàn.</span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Đây
là điều ông nghĩ đến khi nói về việc „lột trần
những dối trá bao che trách nhiệm về bất hạnh của con
người”?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Đây
chỉ là một trong số các ví dụ. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Thế
các ví dụ khác?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Anh
hãy lấy ví dụ cách tính tổng sản phẩm nội địa, tức
là GDP. GDP luôn luôn tăng, nhưng sao người ta có vẻ không
cảm thấy cuộc sống tốt hơn nhiều? Vì sao? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Vì
sự tăng trưởng nhắm vào vài phần trăm những người
tự cường nhất vốn vẫn là những người giàu nhất?</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Đó
là một nguyên nhân. Nhưng bản thân tăng trưởng GDP thực
chất là một siêu dối trá toàn cầu, nếu người ta xem
nó là thước đo cho sự phồn vinh của con người. Bởi
vì GDP ghi nhận lượng tiền qua tay trong phạm vi một nền
kinh tế nào đó. Nhưng nó không xem xét tới một khu vực
rộng lớn của kinh tế đạo đức, kinh tế gia đình,
láng giềng, môi trường. Khi ngồi một mình trong nhà ăn
hay quán bar và nuốt đồ ăn nhanh, thì tôi chẳng thấy dễ
chịu gì cho lắm, nhưng tôi thực hiện một nghĩa vụ xã
hội nào đó, bởi hóa đơn tôi sẽ trả được tính vào
thành phần của GDP và làm cho chỉ số tăng trưởng kinh
tế lớn hơn. Nhưng khi vợ tôi nấu cho tôi bữa trưa và
chúng tôi ăn cùng con cái, thì điều đó có thể sẽ dễ
chịu, lành mạnh hơn đối với chúng tôi, nhưng chúng tôi
sẽ cư xử phi xã hội và phi kinh tế, vì GDP không ghi
nhận điều đó. Khi gia đình tan rã và cả nhà đều chui
ra quán hay các bar ăn nhanh, chắc hẳn hạnh phúc và cả
nhân tính của chúng tôi cũng bớt đi, nhưng GDP lại tăng.
Khi ông hàng xóm giúp tôi cắt cỏ, còn tôi giúp ông ấy
sửa giàn hoa, cả hai chúng tôi đều được hưởng lợi
gấp đôi – vì công việc được hoàn tất và nhân thể,
chúng tôi cảm thấy dễ chịu hơn trong khu vực của mình.
Nhưng GDP sẽ thiệt hại vì điều này, vì mỗi người
chúng tôi đều có thể thuê thợ và hóa đơn sẽ được
thống kê, đánh thuế. Tương tự, khi tuổi cao sức yếu,
tôi sẽ dễ chịu nếu được con gái chăm sóc, hơn là
phải đến cái trại nào đó chờ chết. Nhưng sự chăm
sóc lấy tiền được GDP ưu ái hơn, còn sự chăm sóc từ
trái tim theo góc nhìn thống kê kinh tế là công việc vô
giá trị. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Đồng
ý, có thể dễ dàng tưởng tượng mô hình phát triển
kinh tế dựa trên phát triển dịch vụ, nơi người ta làm
việc và thu nhập mỗi lúc một nhiều hơn khi cung cấp
dịch vụ lẫn nhau, nhưng đồng thời tất cả mọi người
đều tốn tiền và mất chất lượng sống, bởi một mặt
họ chi tiêu mỗi lúc một nhiều hơn, nhưng mặt khác lại
bị mất đi những niềm vui giản dị, những mối liên hệ
tình cảm tích cực với người khác thay cho những liên
hệ kinh tế lạnh lùng. Nhưng đó có phải là dối trá
không?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Đó
là sự dối trá nguy hiểm. Thực chất người ta đo cái
điều biểu hiện sự xói mòn xã hội và tan rã gia đình,
nhưng chúng ta trưng ra như là thành công kinh tế hay thành
công về văn minh! Điều có thật và đau đớn, được
cảm nhận rộng rãi là mất mát, lại được kinh tế thị
trường trình bày như lợi ích. Người ta gói ghém nỗi
bất hạnh của sự tan rã các mối liên kết giữa người
với người hay những phiền phức thông thường trong sự
dối trá dựa trên trao đổi thương mại của tăng trưởng
kinh tế. Ai cũng muốn làm việc cách nhà 500m, đi bộ đi
làm, về nhà ăn trưa, sau giờ làm chăm vườn cùng lũ trẻ
và cùng nấu bữa tối. Nhưng từ góc nhìn GDP thì sẽ tốt
hơn nếu anh làm việc cách nhà 50 km. Khi đó anh tốn khối
tiền và thời gian để đi làm. Tất nhiên anh sẽ ăn
quán. Anh đặt pizza cho bữa tối, trẻ con do cô giúp việc
trông, vườn thuê thợ làm vườn. Thêm vào đó, anh sẵn
lòng làm thêm ngoài giờ hay một công việc thứ hai, vì
lúc nào anh cũng thiếu tiền cho mọi thứ. Có thể trên
danh nghĩa anh giàu hơn rất nhiều, nhưng thực tế lại
nghèo và bất hạnh hơn. Chính phủ khoác lác bằng tăng
trưởng GDP, nhưng không nói tăng trưởng GDP làm tăng chất
lượng cuộc sống ở mức độ nào, và hủy hoại chất
lượng cuộc sống ở mức độ nào. Khi mọi nhu cầu và
khao khát của chúng ta - từ ăn uống đến tình dục - đều
được thị trường thỏa mãn và khi toàn bộ cuộc sống
chúng ta được quy về việc thu chi tiền, chúng ta trở
thành những sinh vật bất hạnh nhất, cô đơn nhất và
vô nghĩa lý nhất trên trái đất. Tất nhiên chúng ta có
thể thương mại hóa toàn bộ phạm vi cuộc sống vốn
dựa vào các mối quan hệ đạo đức, vào cộng đồng,
sự tự lập, nhưng cuộc sống khi đó trông sẽ ra sao? </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
tự nghĩ ra điều đó, hay ông đọc ở đâu?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Khó
có thể đọc được điều này ở đâu. Ban đầu tôi cảm
thấy nó. Sau đó tôi đã tìm tòi rất lâu. Phê phán
truyền thống đối với chủ nghĩa tư bản tua-bin
(turbocapitalism) dựa vào việc vạch trần sự leo thang
những thèm khát bị thúc đẩy bởi các chiêu tiếp thị
ngày càng tinh vi và các quảng cáo ngày càng quyền lực.
Sự dối trá này đã được biết đến từ lâu. Kinh tế
đương đại ngày càng dựa nhiều hơn vào việc nghĩ ra
một sản phẩm mới (hoặc bề ngoài là mới), sau đó nhờ
vào tuyên truyền mạnh mẽ để đánh thức những ham muốn
mới, nhồi vào đầu mọi người ý nghĩ là thiếu những
sản phẩm ấy họ sẽ không hạnh phúc. Truyền thông sống
bằng quảng cáo không thể không tham gia vào siêu dối trá
của nền văn minh tiêu dùng. Sự dối trá này từ vài
chục năm nay đã đẩy chúng ta vào nỗi bất hạnh mỗi
lúc một lớn hơn của những ham muốn không được thỏa
mãn, được khơi dậy một cách giả tạo. Nhưng sự dối
trá tồi tệ nhất của nền kinh tế dựa trên quảng cáo
là việc toàn bộ viễn cảnh về cuộc sống và ý nghĩa
tồn tại trong sự tuyên truyền này bị giới hạn vào
thứ dầu gội đầu mới, thứ bột làm thạch hay cái xe
mới. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Sự
dối trá này không chỉ „bao che sự bất hạnh”, mà đơn
giản là tạo ra nó.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Nó
tạo ra đồng thời bao che. Nguồn cơn của bất hạnh là
sự leo thang ham muốn vượt quá khả năng thỏa mãn chúng.
Nền kinh tế dựa vào tiêu dùng sẽ sụp đổ theo cách
khác. Vỏ bọc do quảng cáo tạo ra nằm ở ảo giác rằng
có thể thỏa mãn ham muốn. Song sự thật là trong xã hội
tiêu dùng cơ hội để thỏa mãn chúng rất thấp. Người
ta đổ nhiều tiền bạc và công sức nhất vào việc đánh
thức ham muốn, chứ không phải vào việc thỏa mãn chúng.
Để thỏa mãn những ham muốn bịa đặt bị khơi dậy
một cách giả tạo chúng ta làm việc cật lực, hành hạ
người thân, hủy hoại những phạm vi sống phi thị
trường (không có ý nghĩa kinh tế) của chúng ta. Cuộc
đuổi bắt này không bao giờ chấm dứt. Không có vạch
đích trên đường đua tiêu dùng. Khi anh làm việc cật
lực và rốt cuộc bỏ ra được đủ tiền mua nhà hay xe
hơi, những thứ sẽ phải mang lại hạnh phúc cho gia đình
anh, ngay sau đó anh sẽ nhận được quảng cáo xe hơi từ
chính hãng ấy, cái xe sẽ mang lại nhiều hạnh phúc hơn
nữa, hoặc quảng cáo nhà nơi sẽ có nhiều tình yêu và
hơi ấm gia đình hơn. „Hãy mua đi, rồi bạn sẽ hạnh
phúc”. Những sự dối trá vĩ đại của xã hội tiêu
dùng nằm ở chỗ những lời hứa mang đến kết quả
mong muốn phải bị vi phạm hàng ngày. Trong hệ thống
tiêu dùng chúng ta như Syzyf hay đúng hơn như con lừa đuổi
theo củ cà rốt ở đầu gậy, hoặc như con chuột trong
vòng quay. Anh vừa mới mua xong một thứ đồ phải mang
lại hạnh phúc cho anh và gia đình thì đã được biết
không phải là nó, rằng nguồn gốc của hạnh phúc là
thứ gì đó khác kia. Trong bóng đổ của những niềm hi
vọng tót vời che lấp mọi thứ, mỗi lúc một mới hơn,
đống đồ vừa mới bóc tem mà ta sẽ bỏ đi lớn dần
lên, bởi thực sự chúng chẳng cho ta hạnh phúc hoặc
không so sánh được với những sản phẩm tiềm năng khác
chưa được dùng thử. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Vậy
con người nên học được khá nhanh rằng đồ vật không
mang lại hạnh phúc.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Cái
khó ở đây là lý trí của chúng ta – sau khi bị đặt
dưới sự tẩy não vĩ đại và có hệ thống bằng quảng
cáo – từ lâu đã không còn lành mạnh nữa. Theo nguyên
tắc của Goebbels sự dối trá của chủ nghĩa tiêu dùng,
được lặp lại hàng triệu hay hàng tỉ lần, đã trở
thành sự thật được công nhận rộng rãi. Tiêu dùng hậu
hiện đại là thói quen xấu tuyệt đối gây nghiện. Nó
lây nhiễm y như nghiện ma túy hay nghiện tình dục. Nhìn
thấy một quảng cáo mới, người ta rơi vào trạng thái
hưng phấn không lành mạnh mà người ta không biết làm
chủ. Người ta cảm thấy bất ngờ hưng phấn khi kịp sở
hữu thứ gì đó. Nhưng ngay sau khi mua người ta trải
nghiệm sự thất vọng và sự tuột hứng đau đớn chỉ
có thể bị đẩy lùi bằng cách thỏa mãn những liều
ham muốn tiếp theo. Cũng như đa số thói quen xấu, liều
cần thiết để chiến thắng nỗi thất vọng không ngừng
tăng lên. Vậy là chúng ta ngày càng rơi vào bất hạnh và
sự cầm tù của ham muốn được gói ghém trong hình dung
sai lầm về hạnh phúc. Sự dối trá này thống trị những
ước mơ của con người và qua giấc mơ con người áp đảo
thế giới. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
bằng cách nào, thưa giáo sư, sự dối trá bắt đầu
thống trị, còn sự thật thì người ta lại không nghe?</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Ở
đây tôi sẽ viện đến Aristotles, người đã viết rằng
việc điều tra sự thật diễn ra ở chợ (agora), nghĩa là
ở phạm vi công cộng. Ở đó mối liên hệ giữa cái mà
ông gọi là oikos (nghĩa là việc riêng) và ecclesia (việc
chung) được thiết lập. Ở chợ, từ hàng thế kỷ, các
nhu cầu cá nhân bị chuyển thành các lợi ích xã hội,
còn các quyền lợi tập thể bị chuyển thành ngôn ngữ
của các quyền và nghĩa vụ cá nhân. Bằng cách đó, sự
thật được điều tra một cách diễn ngôn, người ta xác
định điều xã hội chấp nhận là sự miêu tả đúng
thực tại. Bây giờ không còn cái chợ như thế nữa.
Trong cái chợ ngày nay người ta chủ yếu kể về những
trải nghiệm cá nhân của mình. „Tôi đã làm được
điều đó”. „Họ đã không làm được điều đó.”
„Cái này dễ thương.” „Cái ấy đáng tiếc”. Diễn
ngôn khép lại trong tầm chân trời cá nhân. Nó xoay quanh
những gì con người có thể tự nhìn thấy hay trải
nghiệm. Những gì chúng ta có thể sờ, nếm, ngửi. Các
kinh nghiệm tập thể thiếu cái „nền vật chất” hay
cơ chế xã hội cho phép chúng kết tinh và mở đường
đến sự thật chung, khách quan, bên trên cá nhân. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhưng
vì sao lại thế, thưa giáo sư?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Ai
đó đã nói rất đúng rằng người tiêu dùng là kẻ thù
của công dân. Công dân quan tâm đến sự thật có giá
trị xã hội vượt lên trên cá thể, bởi anh ta tìm kiếm
sự viên mãn trong cộng đồng mà anh ta thuộc về, hay
cộng đồng mà anh ta muốn lập ra. Người tiêu dùng chỉ
quan tâm đến việc thỏa mãn các ham muốn cá nhân của
mình. Anh ta không nghĩ đến sự thật hay dối trá. Anh ta
chỉ sử dụng khía cạnh hữu dụng, dễ chịu, vui vẻ.
Trong thế giới của những người tiêu dùng mối giao tiếp
giữa ecclesie và oikos bị cắt đứt. Các nhân vật của
công chúng thậm chí bảo đảm với chúng ta rằng công
bằng là khái niệm rỗng được các nhà tư tưởng bịa
ra, rằng chỉ có quyền lợi cá nhân là hiện thực và
rằng – ngay cả nếu thuật ngữ „xã hội công bằng”
có nghĩa gì đó - thì chính là sự khuyến khích các quyền
lợi cá nhân. Nhưng nếu chỉ tồn tại các quyền lợi
thì chúng ta phải tìm sự thật như thế nào? Thứ luật
chung nào là khả dĩ trong thế giới người tiêu dùng? Tôi
không nói đến lời giải đáp triết học. Tôi là nhà xã
hội học và với tư cách một nhà xã hội học, tôi cảm
thấy bất an vì sự biến mất rõ rệt của các cơ chế
xã hội truy tầm sự thật. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Có
nghĩa là kỷ nguyên dối trá đang chờ đợi chúng ta?</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Điều
này phụ thuộc vào mọi người, mà mọi người, đáng
tiếc, lại thờ ơ với sự thật. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ở
Ba Lan người ta không tranh cãi về chuyện gì khác cả. Ai
nói dối? Ai nói dối hơn? Ai lừa đảo? Sự thật và dối
trá là chủ đề số 1.</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Nhưng
sự thật nào? Những sự dối trá nào? Ngày nay chúng ta
đưa đạo dức chính trị vào đạo đức cá nhân của
các chính trị gia. Clinton là một ví dụ tốt. Khi ông phá
bỏ hệ thống an sinh xã hội được Roosevelt thành lập
và Johnson xây dựng, khi ông hủy bỏ các chương trình xã
hội liên bang và chuyển chúng cho các tiểu bang, khi các
bang bắt đầu cạnh tranh để cắt giảm trợ cấp, vì
mỗi tiểu bang đều muốn tránh làn sóng đói nghèo tràn
sang từ bang lân cận, người ta không đặt vấn đề đạo
đức đối với ông ta. Mà ông ta đã nghi ngờ nguyên tắc
đạo đức cơ bản rằng trách nhiệm của nhà nước là
chăm lo cho dân chúng. Nhưng khi ông nói dối về chuyện
ngoại tình với thực tập sinh, người ta đòi phải bãi
nhiệm ông vì lý do đạo đức. Người ta công nhận rằng
tổng thống đã vi phạm nguyên tắc luân lý.... Đây là
đặc trưng của tình hình mới. Sự dối trá hay vụ ngoại
tình hủy diệt chính trị gia. Nhưng vi phạm đạo đức
của đời sống xã hội thì có thể dễ dàng xoay xở.
Khi vấn đề sự thật được giản lược đến việc nói
thật dẫu là của những cá nhân tuyệt vời nhất, thì
sự thật về xã hội, về tình trạng và số phận của
cộng đồng biến mất khỏi tầm mắt. Nếu chính trị
gia nói dối, có thể lột mặt nạ anh ta và bãi nhiệm.
Có các công cụ để làm việc đó. Công tố viên, tòa
án, các nhà báo tò mò hay các ủy ban điều tra. Nhưng khi
những sự thật của chung sống xã hội bị dối trá,
người ta chủ yếu im lặng. Bởi các sự thật định
đoạt số phận chung của chúng ta không thể được xác
định bởi các công tố viên, các quan tòa và các ủy ban
điều tra. Việc xác định chúng đòi hỏi phải có agora.
Mà agora đang biến mất. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nghĩa
là lỗi lại ở sự tiêu dùng?</b></i></span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Chủ
nghĩa tiêu thụ – một phần. Nhưng không chỉ có mình
nó. Sự tràn ngập thông tin cũng có thể tạo điều kiện
cho dối trá áp đảo. Truyền thông đương đại cũng vậy.
Kỹ thuật truyền đạt thông tin và kỹ thuật truy tầm
sự thật được chi phối bởi các lô gíc khác nhau. Nguồn
thông tin phổ biến nhất hiện nay là truyền hình về bản
chất không thể gây sự chú ý của người xem trong khoảng
thời gian cần thiết để đưa ra căn bản của luận
điểm. Trong cuộc tranh luận trên truyền hình, cùng lắm
chỉ có thể làm người đối thoại điếc tai và tương
vào anh ta (và vào khán giả) những lời châm chích ngắn
ngủi. Mà truy tầm sự thật thì cần tập trung và gắng
sức. Chẳng bao giờ đến được với sự thật bằng
những tiếng la hét hay những lời châm chích. Khi cuộc
tranh luận dẫn đến trận khẩu chiến bằng những lời
châm chích, việc phân biệt sự thật và dối trá là bất
khả. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Nhất
định phải thế, hay đó chỉ là một giai đoạn lịch sử
thôi?</b></i> </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Tôi
không bao giờ chấp nhận là tình hình phải như nó đang
là. Nếu chúng ta phản kháng, nếu chúng ta trò chuyện vài
giờ – như chúng ta đang làm, chứ không phải vài phút,
thì sự thật sẽ khá hơn. Thông tin đưa ra càng quá liều
và càng nông thì càng ít có cơ hội cho một cuộc tranh
luận nghiêm túc, chúng ta càng có nhiều khả năng bị
chìm trong dối trá. Chúng ta đứng trước lựa chọn –
và chúng ta sẽ ra sao cũng phụ thuộc vào chúng ta. </span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><i><b>Ông
muốn thay đổi số phận của thế giới bằng lời nói?</b></i>
</span></span></span>
</div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.59cm; margin-bottom: 0.59cm; orphans: 1;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;">Anh
biết không, người ta từng hỏi Cornelius Castoriadis: „Ông
muốn thay đổi thế giới à?”. Và ông trả lời: „Xin
Chúa che chở cho tôi! Tôi chỉ muốn thế giới tự thay
đổi. Như nó đã từng làm thế trong lịch sử của
mình”. </span></span></span>
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><br />
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-50358073258959602412015-12-08T21:06:00.002+01:002015-12-08T21:08:33.153+01:00Bím tóc (Tadeusz Różewicz)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWrBqqt08NegsBk4aPdX4kWJNbV8CUFaTwRlcvpFW-FkCJyjlL3JzHb-tg9teIT5yYuaO8xP0v08HKkfj1KD8KUS7qFcDcf6B8QxfQxIZ9JIKOs6FBgcv9U68buyFgsURFyhl3rtpMHiw/s1600/wlosy.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWrBqqt08NegsBk4aPdX4kWJNbV8CUFaTwRlcvpFW-FkCJyjlL3JzHb-tg9teIT5yYuaO8xP0v08HKkfj1KD8KUS7qFcDcf6B8QxfQxIZ9JIKOs6FBgcv9U68buyFgsURFyhl3rtpMHiw/s320/wlosy.jpg" width="320" /></a></div>
<b><i><br /></i></b>
<b><i>Thái Linh dịch<br /></i></b><br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Khi tất cả phụ nữ được đưa
đến</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
đã bị cạo đầu hết</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
bốn công nhân dùng chổi
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
làm bằng cây đoạn để quét</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và gom tóc</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Dưới các tấm kính sạch bóng</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
là tóc cứng quèo của những
người bị ngạt chết</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
trong lò hơi</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
trong tóc ấy có những chiếc
trâm</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và những chiếc lược ngà</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Những mái tóc không được ánh
sáng thấu qua
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
không bay tung trong gió</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
không có bàn tay nào vuốt nữa</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
không chạm mưa hay những đôi
môi</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Trong thùng lớn rối bời<br />
những
mớ tóc khô<br />
của những người chết vì hơi ngạt</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và bím tóc xám
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
cái đuôi chuột bé xíu thắt nơ</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mà ở trường các cậu bé hư</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
vẫn giật.<br />
<br />
<i>(bài thơ được tác giả viết năm 1948 sau khi thăm bảo tàng Auschwitz)</i></div>
<b><i><br /></i></b>
<b><i><br /></i></b></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-74173456401907747552015-11-29T12:41:00.001+01:002015-11-29T12:43:57.247+01:00Chú ruồi (Jan Brzechwa)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><i><b>(Thái Linh dịch)</b></i></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><br />Mọi
người ai nấy đều tắm</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; margin-left: 0.02cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Chú
ruồi cũng muốn sạch tinh.</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Chủ
nhật ruồi tắm dầu đen,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
hai tắm trong nước xúp,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
ba - rượu vang lặn ngụp,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
tư - xúp vịt vẫy vùng,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
năm - nước bắp cải hầm,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
sáu - xốt gỏi bò băm,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thứ
bảy – nước quả mơ ép...</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Tắm
vậy ích gì không biết?<br />Ích gì? Ruồi chỉ thấy phiền,</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Cả
người lép nhép bẩn nguyên!</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Nhưng
chuyện phải tắm bằng nước</span></span></div>
<br />
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Thì
ruồi chẳng nghĩ ra được.</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><i>Nguyên tác</i></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<strong><span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;">Mucha</span></span></strong><span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><br /><br />Z
kąpieli każdy korzysta,<br />A mucha chciała być czysta.<br />W
niedzielę kąpała się w smole,<br />A w poniedziałek w rosole,<br />We
wtorek - w czerwonym winie,<br />A znowu w środę - w czerninie,<br />A
potem w czwartek - w bigosie,<br />A w piątek - w tatarskim sosie,<br />W
sobotę - w soku z moreli...<br />Co miała z takich kąpieli?<br />Co
miała? Zmartwienie miała,<br />Bo z brudu lepi się cała,<br />A na
myśl jej nie przychodzi,<br />Żeby wykąpać się w wodzie.</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.44cm; margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-61908132224802561412015-06-10T18:29:00.001+02:002015-06-10T18:50:05.915+02:00Có thể tất cả những điều này (Wisława Szymborska)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><i><b>(Thái Linh dịch)</b></i><br /><br />Có thể tất cả những
điều này</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">đang xảy ra trong phòng
thí nghiệm?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Dưới một ngọn đèn
ban ngày</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">và tỉ tỉ ngọn đèn
đêm?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Có thể chúng ta là
thế hệ thử nghiệm?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Bị đổ từ ống này
sang ống khác,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">bị xóc lắc trong
bình,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">bị quan sát bởi cái
gì đó hơn cả con mắt,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">từng người</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cuối cùng sẽ bị lấy
nhíp gắp?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Có thể khác:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">không có bất cứ can
thiệp nào?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Các thay đổi tự diễn
ra</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">theo kế hoạch?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Kim đồ thị vẽ chậm
chạp </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">những đường dích
dắc định trước?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Có thể cho đến giờ
chúng ta chẳng có gì thú vị?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Màn hình kiểm tra
thỉnh thoảng mới bật lên?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chỉ khi có chiến
tranh và là chiến tranh to,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">có một số cuộc nổi
dậy trên trái đất,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">hay những chuyến di cư
lớn từ điểm A sang B?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Có thể ngược lại:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: black;"><span style="font-size: medium;">Ở
đó người ta chỉ thưởng thức từng hồi?</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Và đây, một cô bé
trên màn hình</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">đang đơm cúc vào tay
áo.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Máy cảm ứng kêu inh
ỏi</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">các nhân viên chạy
vào.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Ồ, sinh vật nhỏ này
là sao,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">có một trái tim bên
trong đang đập!</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Thật duyên dáng nghiêm
cẩn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">khi xâu kim!</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Ai đó phấn chấn la
lên:<br />„Báo với Sếp ngay,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">để ông ấy đến xem
tận mắt!”</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
<br />
<span style="font-size: medium; font-style: italic;">Nguyên tác:</span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Może to wszystko</b></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><i><br /></i><span style="font-size: x-small;"><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Może to wszystko </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">dzieje się w laboratorium? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Pod jedną lampą w dzień </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">i miliardami w nocy? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Może jesteśmy pokolenia próbne? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Przesypywani z naczynia w naczynie, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">potrząsani w retortach, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">obserwowani czymś więcej niż okiem, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">każdy z osobna </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">brany na koniec w szczypczyki? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Może inaczej: </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">żadnych interwencji? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Zmiany zachodzą same </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">zgodnie z planem? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Igła wykresu rysuje pomału </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">przewidziane zygzaki? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Może jak dotąd nic w nas ciekawego? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Monitory kontrolne włączane są rzadko? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Tylko gdy wojna i to raczej duża, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">niektóre wzloty ponad grudkę Ziemi, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">czy pokaźne wędrówki z punktu A do B? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Może przeciwnie: </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">gustują tam wyłącznie w epizodach? </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Oto mała dziewczynka na wielkim ekranie </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">przyszywa sobie guzik do rękawa. </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Czujniki pogwizdują, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">personel się zbiega. </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Ach cóż to za istotka </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">z bijącym w środku serduszkiem! </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Jaka wdzięczna powaga </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">w przewlekaniu nitki! </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Ktoś woła w uniesieniu: </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">Zawiadomić Szefa, </span><br style="background-color: white; line-height: 21px;" /><span style="background-color: white; line-height: 21px;">niech przyjdzie i sam popatrzy! </span></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="background-color: white; line-height: 21px;"><br /></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="background-color: white; line-height: 21px;"><br /></span></span></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-79084712023301539142015-04-23T23:43:00.000+02:002015-04-23T23:58:10.625+02:00Phiên bản các sự kiện (Wisława Szymborska)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBNvEP7XNYBv1i5MlCTudl5fV8_LwMSGEJzRZ556cg2lFAYRPOMe8scgpBfQPoFp-9m3oECxiu2WX9Ycfs6LIT3rYFOmfPhqqByZyJybRTY4EQijRQ5eVFbJnutjmy9dkReqcomhx2UxA/s1600/szymborska8.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBNvEP7XNYBv1i5MlCTudl5fV8_LwMSGEJzRZ556cg2lFAYRPOMe8scgpBfQPoFp-9m3oECxiu2WX9Ycfs6LIT3rYFOmfPhqqByZyJybRTY4EQijRQ5eVFbJnutjmy9dkReqcomhx2UxA/s1600/szymborska8.jpg" height="213" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<i><b><br /></b></i><i><b>Thái Linh dịch</b></i></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Nếu được phép lựa
chọn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Hẳn chúng ta sẽ suy
nghĩ rất lâu.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Cái cơ thể được đề
nghị cho ta thật không thoải mái</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">và tàn tạ đi một
cách xấu xí.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Những cách thỏa mãn
cơn đói<br />sẽ khiến ta ghê tởm,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">sự di truyền ép buộc
</span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">và sự chuyên chế của
các tuyến </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">khiến ta khó chịu.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Thế giới quanh ta</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">không ngừng tan vỡ.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Những kết quả của
nguyên nhân </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">nổi trận lôi đình.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Trong số những số
phận được đưa ra cho chúng ta xem<br />ta sẽ từ chối
phần lớn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">với nỗi buồn và sự
kinh hoàng.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Thí dụ những câu hỏi
thế này sẽ được đặt ra:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">có đáng để sinh
trong đớn đau</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">một đứa con chết
lưu</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">và trở thành thủy
thủ để làm gì</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">nếu không thể cập
bến.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chúng ta sẽ chấp nhận
cái chết</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">nhưng không dưới bất
kỳ hình thức nào.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Tình yêu lôi cuốn
chúng ta,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">ổn thôi, nhưng đó là
tình yêu</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">biết giữ lời hứa.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Cả sự bất kiên định
trong đánh giá</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">lẫn sự phù du của
các tuyệt tác</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">đều khiến chúng ta
khiếp sợ</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">việc phụng sự nghệ
thuật.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Mỗi người đều muốn
có tổ quốc không láng giềng</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">và sống một cuộc
đời</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">trong khoảng lặng giữa
các cuộc chiến.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Không ai trong chúng ta
muốn cầm quyền</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">hay bị cai trị,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">không ai muốn là nạn
nhân</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho những ảo ảnh của
mình và người khác,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">sẽ không có tình
nguyện viên</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho việc tụ tập,
diễu hành,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho những bộ lạc
tuyệt chủng lại càng không</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">mà thiếu chúng </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">lịch sử sẽ không
cách gì tiếp diễn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">suốt nhiều thế kỷ
dự kiến.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Trong khi đó một số
lượng lớn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">những vì sao từng
sáng</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">sẽ tắt đi và nguội
ngắt.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Sẽ đến lúc phải
quyết định. </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Với rất nhiều hạn
chế, rốt cuộc cũng sẽ xuất hiện</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">các ứng cử viên </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho cương vị một số
thầy lang và nhà thám hiểm,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho vài triết gia không
chút tiếng tăm,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cho đôi ba thợ làm
vườn,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">nhạc sỹ và nghệ
nhân vô danh -</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">dẫu ngay cả những
sinh linh ấy</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">cũng không thể thỏa
mãn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">vì thiếu các ứng cử
viên khác.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Phải suy nghĩ lại một
lần nữa</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">về tất cả mọi thứ.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chúng ta được đề
nghị<br />một chuyến du hành</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">mà ta sẽ trở về</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">chóng vánh và chắc
chắn.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chuyến đi ra ngoài sự
vĩnh cửu </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">dẫu có nói gì thì
cũng vẫn chán ngắt,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">sự vĩnh cửu không
biết trôi qua,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">chuyến đi có thể
không bao giờ lặp lại.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chúng ta sẽ bị nỗi
nghi ngờ vây bủa</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">liệu khi biết trước
tất cả mọi thứ</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">ta có biết thực sự
tất cả mọi thứ.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Liệu một lựa chọn
sớm như vậy</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">có là lựa chọn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">hay tốt hơn nên cho nó
vào lãng quên</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">còn nếu chọn</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">thì chọn nơi ấy.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chúng ta sẽ nhìn Trái
đất.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Đã có những kẻ mạo
hiểm sống ở đó. </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Một cái cây mảnh
khảnh</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">bám vào đá</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">nhẹ dạ tin</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">không bị gió giật
đi.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Một con vật nhỏ</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">đào hang</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">với nỗ lực và niềm
hy vọng</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">theo chúng ta là kỳ
cục.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chúng ta sẽ thấy mình
quá thận trọng,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">bé mọn và nực cười.
</span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chẳng bao lâu hàng ngũ
chúng ta bắt đầu giảm bớt.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Những người thiếu
kiên nhẫn nhất biến mất.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Họ sẽ đi tiên phong
nhóm ngọn lửa đầu tiên</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">- Phải, điều đó
sáng rõ.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Chính bởi ngọn lửa
họ thắp lên </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">bên bờ dốc của dòng
sông có thật. </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Vài người</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">thậm chí sẽ quay trở
lại.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Nhưng không về phía
chúng ta.</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Và dường như họ vừa giành được thứ gì đó? trên tay? </span>
</div>
<br /></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-77692257415882644842015-03-29T19:34:00.002+02:002015-03-29T22:42:33.605+02:00Điều gì là cốt yếu trong cuộc đời? <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbuycahYR3Tewn8eU-mnAIb0YmjUPvDUp7kWxmTI1twc3GcmxOBChlCAtAz0kVH8St2mXudZ5BvaO5FFiZqMbufOjMeW6ywa3oDZ824o8ThUC0_0ZsZ8YyLKKNS20_fJX6SbMBlx62vlw/s1600/ko%C5%82akowski.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbuycahYR3Tewn8eU-mnAIb0YmjUPvDUp7kWxmTI1twc3GcmxOBChlCAtAz0kVH8St2mXudZ5BvaO5FFiZqMbufOjMeW6ywa3oDZ824o8ThUC0_0ZsZ8YyLKKNS20_fJX6SbMBlx62vlw/s1600/ko%C5%82akowski.jpg" height="276" width="320" /></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
(Thái Linh dịch)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>Cuộc trò chuyện đặc biệt với
triết gia Leszek Kołakowski về cách sống và điều cốt
yếu trong cuộc đời do phóng viên Jacek Żakowski, tuần báo
Polityka thực hiện.</i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Jacek
Żakowski: Một người đàn ông ngoài bốn mươi đi gặp
nhà thông thái...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Leszk
Kołakowski: Nghĩa là giống như anh?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
…
<b>hoặc một cô tóc vàng tuổi đôi mươi chân dài đến
nách...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Cái
này thì không giống anh rồi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
…
<b>người đó ngồi xuống bên nhà thông thái và hỏi:
„Điều gì là cốt yếu trong cuộc sống?”. Nhà thông
thái sẽ nói gì với người ấy?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nhà
thông thái làm sao mà biết được?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
ta đã đọc hàng nghìn cuốn sách, đã sống trên đời
gần 77 năm, đã nổi danh là thông thái. Nếu ông ta không
biết thì còn ai biết?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Gần
77 năm? Nghĩa là tôi phải là nhà thông thái nọ?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Bởi
thế tôi mới đến đây.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng
nếu tôi nhận vai này thì tựa như tôi tự nhận mình là
sư phụ. Cái đó không tốt. Muhammad Ali có thể nhảy
quanh võ đài và hét vang rằng anh ta giỏi nhất thế giới.
Nhưng những người khác thì không làm thế được.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ta
hãy cho rằng có một người đang rất cần những lời
khuyên và sự giúp đỡ đang đứng trước mặt ông. Có
thể anh ta không biết phải làm gì với đời mình. Có
thể anh ta dã sắp xếp cuộc sống của mình không ổn.
Có thể anh ta cảm thấy giờ là giây phút cuối cùng để
thay đổi điều gì đó và tập trung vào thứ thực sự
cốt yếu. Ông phải giúp anh ta.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Và
tôi phải già vờ là mình biết một công thức phổ quát
nào đó?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
ông không biết sao?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chuyện
này khó... Một công thức như thế có lẽ là hữu ích
cho những người khác. Có những người – dẫu rằng rất
hiếm – coi cuộc sống của mình như một cống hiến. Họ
có thể thực hiện cống hiến này trong nhiều lĩnh vực
khác nhau. Trong y học, chính trị, khoa học, cứu trợ xã
hội, trong các tổ chức quốc tế. Có lẽ là họ được
viên mãn trong cuộc sống, bởi họ có cảm giác về một
ý nghĩa lớn lao hơn sự tồn tại của bản thân.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
có thấy gần gũi với điều đó không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tất
nhiên. Nhưng tôi không chắc có thể học được hay biết
cách tiến tới quan điểm đó hay không. Mặt khác, tôi
cũng thấy gần gũi với quan điểm của Phật giáo cho
rằng đời là bể khổ. Chúng ta chẳng thay đổi được
gì. Cõi niết bàn mở ra trước mắt chúng ta chỉ khi ta
có thể dứt bỏ mọi ham muốn, giới hạn những mong đợi
của mình đến tối thiểu. Có những người đạt được
sự giải thoát về tinh thần nhờ việc tự hạn chế.
Nhưng tôi cũng không biết có thể khuyên tất cả mọi
người điều đó hay không.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Việc
tự hạn chế để đạt được hạnh phúc có hấp dẫn
ông không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
không nói về hạnh phúc, vì tôi không biết nó là gì. Và
tôi chưa từng biết. Nhưng có cái hay trong khuynh hướng
hạn chế ham muốn để chấp nhận nghịch cảnh một cách
bình thản trong đạo Phật hay chủ nghĩa khắc kỷ. Không
bị trói buộc bởi các nhu cầu, không phát điên phát rồ
vì không đạt được điều chúng ta mong muốn. Không muốn
quá nhiều. Không với quá cao. Tốt hơn là ít muốn hơn
và ít thất vọng hơn. Ví dụ: tôi là một cô tóc vàng
xinh đẹp, quyến rũ, tài năng. Tôi đến Hollywood để trở
thành ngôi sao, nhưng tôi toàn đóng các phim vớ vẩn. Tôi
thất vọng. Tôi thấy đời tôi uổng phí, bất hạnh, tôi
phải đi chết hay sao? Tốt hơn là tôi nên đặt mục đích
thấp hơn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nếu
ông với tư cách cô gái tóc vàng trở thành ngôi sao thì
ông cũng có thể thất vọng và thấy đời uổng phí.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Bởi
chuyện đời có uổng phí hay không là chủ quan. Không thể
đánh giá khách quan điều đó. Giả sử tôi là một thợ
làm vườn. Tôi không làm gì khác. Tôi không màng danh vọng
hay địa vị. Tôi chỉ muốn đủ ăn và có những lợi
ích căn bản, nhưng tôi chẳng thèm những giá trị được
đại chúng coi là vĩ đại. Tôi không muốn trở thành
Einstein. Có điều gì không ổn nếu tôi không muốn trở
thành Einstein?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhất
là khi điều đó có thể có các kết cuộc khác nhau.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Thường
là kết cuộc không hay. Tôi nhớ có một nhà vật lý kiệt
xuất đã nói: „Hoặc là trở thành Einstein, hoặc là
không đáng sống.” Nhưng ông ta cũng không phải là
Einstein. Phải chăng điều đó có nghĩa là đời ông ta là
bỏ đi?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Có
thể điều căn bản không phải là trở thành Einstein, mà
là việc cố gắng trở thành Einstein?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Điều
đó tất nhiên là tốt hơn rồi. Cố gắng hướng tới
những điều vĩ đại nói chung là tốt. Nhưng nếu tôi
giả định trước rằng tôi sẽ không đạt được những
điều đó, thì chắc chắn tôi sẽ không đạt được.
Bởi những điều lớn lao không đến tình cờ. Chúng đòi
hỏi nỗ lực. Bởi vậy dẫu sao điều quan trọng vẫn là
có một chút hy vọng. Nhưng không quá nhiều. Chỉ vừa đủ
để tránh thảm họa khi tôi hiểu ra rằng tôi sẽ không
là Einstein. Nếu không tôi sẽ thấy đời mình là bỏ đi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
…
<b>hoặc ông sẽ đánh mất ý nghĩa cuộc đời, nếu ông
trở thành Einstein...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
….
hoặc tôi cứ nỗ lực không ngừng một cách vô ích. Đó
cũng có thể là uổng phí cuộc đời.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Có
lẽ tôi đã có lời khuyên đầu tiên của nhà thông thái.
Cốt yếu là không mong muốn quá nhiều.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Đồng
ý , „monng muốn không quá nhiều” có lẽ là công thức
tốt cho một cuộc sống viên mãn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
không quá nhiều cái gì? Vì có nhiều lợi ích khác nhau.
Tôi đã nghĩ ngay ra cả tá trong đầu. Tuổi trẻ, dân
tộc, tiền bạc, công việc, tình bạn, lạc thú, niềm
vui, gia đình, tình dục, danh tiếng, hạnh phúc, kiến
thức, quyền lực, tự do...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Ta
hay bỏ hạnh phúc sang một bên, vì tôi không biết nó là
cái gì. Mỗi người định nghĩa nó một khác. Cần phải
chấp nhận rằng, như nó vốn là, hạnh phúc không tồn
tại.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Có
những bằng chứng thực nghiệm về sự tồn tại của
hạnh phúc. Ai cũng có thể nói cho ông biết hôm nay họ
có hạnh phúc bằng hôm qua hay không. Thực kiện về việc
khó miêu tả hay nắm bắt được về một điều gì đó
không dẫn đến kết luận là nó không tồn tại.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Đó
sẽ là bằng chứng về tồn tại của thiếu hạnh phúc.
Nhưng nếu tôi muốn đồng ý với anh rằng hạnh phúc tồn
tại, thì tôi sẽ nói rằng đó là cuộc sống của một
đứa trẻ cho tới khi nó khoảng 5 tuổi trong một gia đình
thực sự yêu thương và không gặp bất hạnh lớn nào
trong thời gian đó.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Còn
sau đó theo ông đã là bất hạnh?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể đó chưa phải là bất hạnh, nhưng nó thay đổi quan
hệ của chúng ta đối với cuộc sống. Thuyết hoài nghi
đã bước vào cuộc sống của chúng ta, và nhận thức
rằng thế giới là bất thiện hảo. Đứa trẻ nhỏ không
đặt ra câu hỏi về hạnh phúc và không biết đến khái
niệm hạnh phúc. Khi ai đó có trong đầu khái niệm về
hạnh phúc và tự hỏi phải làm sao để mình hạnh phúc,
phải sắp xếp cuộc sống thế nào, điều gì là cốt
yếu trong đời, thì có nghĩa người đó đã không còn và
sẽ không bao giờ thực sự hạnh phúc nữa. Không ai không
bao giờ đạt được hạnh phúc được biết đến như nó
vốn là.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
có thể đến gần nó nhiều hơn hay ít hơn. Việc tìm lời
giải đáp cho câu hỏi: „điều gì là cốt yếu trong
đời” về bản chất là để phục vụ cho điều đó.
Tuổi trẻ theo ông có quan trọng không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tuổi
trẻ cũng là thứ chúng ta có thể bỏ sang một bên, vì
đó là thứ mà phần lớn mọi người luôn mất đi. Nhưng
cũng không phải tất cả. Có những người trẻ mãi đến
cùng, theo một nghĩa nào đó.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Làm
thế nào chia tay với tuổi trẻ để ít xa rời hạnh
phúc nhất?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Đơn
giản như đang giỡn. Giải thoát khỏi cảm giác rằng
tuổi trẻ là một giá trị gì đó đặc biệt. Nếu ta
không thấy tuổi trẻ là một lợi ích thì ta cũng không
thấy mình mất mát gì khi già đi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Cái
đó nói thì dễ... Chắc hẳn có lúc ông từng nghĩ: „Điều
này với tuổi tác của tôi đã không còn thích hợp nữa”.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Cái
gì không còn thích hợp nữa? Tuổi tôi không còn thích
hợp để quyến rũ phụ nữ nữa? Từ khi nào thì không
còn thích hợp? Nếu tôi chắc chắn rằng điều đó không
hiệu quả thì tôi sẽ không cố thử. Nhưng chúng ta có
thể biết chắc điều đó không? Tôi không cho rằng tuổi
trẻ như một lợi ích là cốt yếu trong cuộc sống và
cần phải cho nó một tầm quan trọng đặc biệt. Ngược
lại điều quan trọng là con người giải thoát được
khỏi sự tôn sùng tuổi trẻ. Bởi sự tôn sùng này có
thể làm lãng phí một quãng đời của chúng ta.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vậy
ta bỏ tuổi trẻ sang một bên. Nhà thông thái còn có thể
chọn điều gì trong danh sách này là điều cốt yếu
trong cuộc đời?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Theo
những tiêu chuẩn nào?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Theo
tiêu chuẩn điều gì đáng để đánh cược trong đời
chăng?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Một
người bình thường không có quan điểm Phật giáo và
không coi thường các lợi ích của thế giới, nhưng biết
hân hưởng những điều tốt lành nho nhỏ, cụ thể, cần
mỗi thứ một chút. Không có gì xấu khi ai đó vui sướng
vì có chút tiền hay một công việc hay ho. Nhưng không thể
xây dựng một thang giá trị phổ quát. Phần lớn chúng
ta không muốn từ bỏ bất cứ thứ gì. Chúng ta biết
rằng các ích lợi xung đột và giới hạn lẫn nhau, rằng
„khó mà vừa ăn bánh vừa có nó”, rằng ta không thể
có đầy đủ tất cả mọi thứ, rằng cả những người
trong mắt chúng ta là có đầy đủ mọi thứ cũng không
nhất thiết phải thấy họ được số mệnh ưu đãi. Có
lẽ dễ hơn khi nói thiếu điều gì sẽ khiến ta phiền
muộn nhiều hơn. Schopenhauer cho rằng lợi ích là không có
đau khổ. Ví dụ bây giờ tôi ngồi đây và không cảm
thấy đau chỗ nào. Vậy là tốt. Nhưng tôi không thấy
điều này là cái gì đó quan trọng. Khi bắt đầu bị
đau, và nếu đó là cơn đau dữ dội, thì tôi thấy nó
là quan trọng nhất.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vậy
có lẽ – để được ông cho biết nhiều hơn, tôi nên
hỏi điều gì là tồi tệ nhất trong cuộc đời. Không
hỏi tiền có quan trọng không, mà hỏi thiếu tiền có
kinh khủng không.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng
ở đây cũng không có thang giá trị phổ quát. Với người
bị tra tấn thì các đòn tra tấn là tồi tệ nhất. Với
người đói thì đó là cơn đói. Người ta tự sát vì
không thể trả nợ nần, hoặc vì thất tình. Bởi vậy
có thể điều cốt yếu nhất là tự giải thoát khỏi
đau khổ. Dẫu rằng mặt khác (vì trong cuộc sống điều
gì cũng có hai mặt) những người theo chủ nghĩa khắc kỷ
khẳng định rằng nhà thông thái thực sự là người
không còn đau khổ, thậm chí không đau khi bị tra tấn.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nếu
đó là sự thật thì sự minh triết là cốt yếu nhất
trong cuộc sống. Nhưng chẳng biết những người theo chủ
nghĩa khắc kỷ có đổi ý khi bị tra tấn hay không.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
các truyền thuyết về những nhà thông thái nhờ minh
triết mà sống sót.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
có thật không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chính
vậy, ở đây lại có một chướng ngại tiếp theo. Thực
chất chúng ta biết ít về người khác. Và qua đó cũng
biết ít về chính mình. Nhưng chắc chắn sụ minh triết,
kiến thức, kỹ năng hân hưởng những điều đẹp đẽ
dù nhỏ bé trong chừng mực nào đó có thể bù đắp
những thiếu thốn hay đau đớn mà mỗi người phải chịu
đựng. Tôi có thể cô đơn, nghèo túng, bệnh tật, đói
ăn mà vẫn hân hưởng thi ca. Nhưng điều đó không dễ.
Khả năng này cần được tôi luyện. Có thể học cách
hân hưởng phần giá trị của thế giới có thể tiếp
cận được. Điều này quan trọng, bởi nó cho chúng ta
cảm giác rằng thế giới không chỉ được dựng nên từ
cái xấu, từ đau khổ, bất hạnh và đấu tranh.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Văn
hóa là thuốc phiện?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Khi
anh nói „thuốc phiện” thì anh đã giả định rằng đó
là ảo giác. Tôi hút ma túy để có ảo giác. Nhưng khi
tôi sử dụng các lợi ích tinh thần thì không phải là
tôi đang trải nghiệm ảo giác. Đó là một phần thật
của thế giới đáng để chúng ta tiếp xúc, bởi nó cho
tôi thấy rằng bất chấp mọi điều kinh khủng của cuộc
sống, bất chấp mọi bất hạnh, đau khổ, đau đớn,
thiếu thốn, trong thế giới này vẫn có điều gì đó
rất tốt lành và đẹp đẽ. Thậm chí khi tôi học toán
và nhờ đó hiểu được các chứng minh nào đó, thì đó
là lợi ích, nó cho tôi tham gia vào phía tốt lành của
trật tự thế giới này. Những lợi ích như thế có rất
nhiều và tôi có thể sự dụng chúng mà không cần giàu
có, quyền lực, danh tiếng, nghĩa là tất cả những thứ
mà người ta tranh đấu vì chúng.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vậy
văn hóa sẽ là cốt yếu trong cuộc sống.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tham
gia vào các lợi ích tinh thần do con người tạo ra. Về
điều này thì tôi không cần phải xung đột với những
người khác. Và đó có thể là những thứ hoàn toàn nhỏ
bé – chỉ cần tôi có thể thực sự hân hưởng chúng.
Tôi có thể đi trên phố và hân hưởng việc ngắm nhìn
một tác phẩm kiến trúc, một khu vườn xinh đẹp, một
người phụ nữ ăn mặc trang nhã, một cái xe hơi tuyệt
đẹp. Đó là những lợi ích nhỏ nhặt, nhưng rất hiện
thực. Thậm chí tôi có thể ngồi trong căn phòng lạnh
lẽo và hân hưởng thi ca hay âm nhạc. Rất đáng họcmột
chút những thứ này để có thể thực sự hân hưởng
chúng. Để có thể thán phục âm nhạc hay hội họa, phải
biết chút gì đó về chúng. Nhưng điều cốt yếu nhất
là nuôi dưỡng trong mình sự sẵn sàng hân hưởng những
cái đẹp dễ tiếp cận.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Điều
này nghe rất hay, nhưng hơi lý tưởng. Phần lớn chúng ta
thích tạo ra những lợi ích khiến người khác thán phục,
bởi sau sự thán phục dành cho tác phẩm là sự thán phục
dành cho tác giả.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Danh
vọng và những tràng pháo tay là lợi ích mà việc theo
đuổi nó thường dẫn đến bất hạnh. Bởi đó là những
lợi ích mà người ta thường cố gắng để đạt được
một cách vô hiệu. Không chỉ vì khó đạt được chúng.
Trước hết là bởi danh vọng nói chung chỉ có thể đạt
được khi người ta siêu đẳng trong một lĩnh vực nào
đó. Khi ai đó nghĩ đến danh vọng, mà không nghĩ về sự
siêu đẳng, thì cùng lắm anh ta chỉ đạt được sự nổi
danh đại chúng. Để nổi tiếng thực sự, cần phải là
Einstein hay Greta Garbo.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Hoặc
là Leszek Kołakowski.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Ồ
không, tôi không nổi tiếng. Nổi tiếng bây giờ là những
người chúng ta luôn thấy trên TV.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Danh
tiếng với ông có vẻ là điều ngại ngùng.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Vì
sao? Trong danh vọng không có gì xấu. Có gì xấu khi ai đó
muốn trở thành giáo hoàng hay Muhammad Ali. Chỉ việc những
giấc mơ về danh vọng thường không thành hiện thực mới
là xấu.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Phần
lớn những mơ ước của con người đều không thành hiện
thực. Còn nếu chúng thành hiện thực, thì hóa ra là
không phải thế. „Đáng lẽ không phải như thế, bạn
thân mến”.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Với
danh vọng cũng thường như vậy.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
giấc mơ danh vọng – có lẽ là của phân nửa những
người bình thường – có cần phải từ bỏ không, hay
đó là nhu cầu tự nhiên được người khác công nhận?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nhu
cầu được khẳng định là điều tự nhiên và hầu như
không thể dứt bỏ, trừ khi nó bị nhận thức Phật giáo
giết chết. Bởi Phật giáo giải phóng chúng ta khỏi mọi
ham muốn một cách hiệu quả nhất. Đó không chỉ đối
với các đồ vật, mà còn đối với các trạng thái:
danh tiếng, quyền lực, của cải. Bởi vậy Phật giáo là
một trong những tín ngưỡng đẹp nhất và minh triết
nhất mà loài người tạo ra.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thật
thú vị khi một triết gia gần như suốt đời viết về
Cơ đốc giáo và chủ nghĩa cộng sản về cuối đời lại
có khuynh hướng Phật giáo.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Vì
sao lại về cuối đời? Tôi luôn dành cho Phật giáo và
văn hóa Vệ đà một sự tôn trọng đặc biệt.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
ông đã không viết gì về Phật giáo hay Ấn Độ giáo. </b>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Vì
tôi không biết đủ về chúng. Tôi không biết các ngôn
ngữ phương Đông, nhưng tôi nhớ tôi đã có ấn tượng
mạnh thế nào với kinh Vệ đà. Tôi luôn có ấn tượng
mạnh với tư tưởng và tín ngưỡng Đông phương.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
không muốn nghiên cứu Phật giáo thay vì Cơ đốc giáo
hay chủ nghĩa cộng sản hay sao?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Muốn
chứ. Chỉ là khi sống trong thế giới Cơ đốc giáo và
cộng sản, thì là tự nhiên khi việc hiểu các tư tưởng
này là quan trọng đối với một con người. Phật giáo
dẫu sao cũng không phải là thế giới của chúng ta, mặc
dù đó là một thế giới đặc biệt quan trọng. Nhưng
hình như anh muốn nói chuyện về việc nói chung điều gì
là cốt yếu trong đời người, chứ không phải về
chuyện Phật giáo có gì quan trọng đối với tôi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Bây
giờ tôi thêm văn cảnh tri thức và tôn giáo liên quan vào
những điều cốt yếu ấy.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Điều
đó chắc chắn là quan trọng. Ví dụ danh vọng đối với
một Phật tử chính cống hoàn toàn không có chút ý nghĩa
nào, cũng như những lợi ích trần thế phù phiếm khác.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
điều đó có tốt không? Nếu ông không nổi tiếng, thì
sự minh triết của ông cũng không có ích lợi mấy. Ông
sẽ ngồi ở Oxford, sẽ đọc sách, sẽ viết các bài
giảng hay bài luận và sẽ chẳng có mấy người mua,
người ta sẽ không xem ông trên TV Ba Lan, không chờ đọc
các bài báo của ông... Theo nghĩa nào đó nếu không nhờ
nổi tiếng thì chúng tôi đã bỏ phí ông rồi. Nếu sụ
minh triết của ông không trở nên nổi tiếng thì nó sẽ
ít hữu ích hơn.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể nói vậy, nhưng tôi không nổi tiếng.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ở
đây chúng ta ghi nhận sự khác biệt, vì cố cãi chỉ phí
thời gian.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Được.
Nhưng khi hướng đến danh vọng thì rất dễ ảo tưởng
„Tôi không cố gắng đạt danh vọng, tôi chỉ muốn đem
lại chút gì đó hữu ích cho mọi người”. Nhưng thú
thật là tôi không biết một người nhảy cao 3 mét thì
đem lại điều gì hữu ích cho người khác.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Cảm
xúc, cảm giác được tham gia vào hành động tuyệt vời
của anh ta.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
nghĩ rằng đó là ảo tưởng. Anh ta ảo tưởng rằng mình
làm điều đó cho mọi người, nhưng anh ta chỉ làm cho
bản thân – để chiến thắng và được ngưỡng mộ.
Còn mọi người thì ảo tưởng về sự tham gia của mình
vào đó, như anh vừa nói, mặc dù họ chỉ là người xem
– họ chẳng có chút cống hiến hay tham gia nào vào cú
nhảy đó.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Có
gì xấu trong ảo tưởng đó?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chẳng
có gì xấu. Cử để cho họ ảo tưởng. Nhưng cơ bản là
đừng trách móc cuộc đời khi không được đánh giá
cao. Chúng ta đừng gắng hết sức vì danh tiếng, bởi nói
chung chẳng đạt được đâu và chúng ta sẽ cảm thấy
đời mình thất bại. Mà việc cảm thấy như vậy chỉ
vì mình không phải là Einstein hay Muhammed Ali thì thật là
ngớ ngẩn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
có mục tiêu cao có phải là xấu không? Chắc ông đã
phải trải qua nhiều đau khổ và từ bỏ nhiều thứ để
đạt được đến chất lượng trí tuệ mà ông đang có?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
không nghĩ về mình như thế. Nhưng đặt mục tiêu cao là
điều tốt. Chỉ có điều tốt hơn hết là nên có thước
đo của riêng mình.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Đánh
giá mình theo các tiêu chuẩn riêng, không theo sự tán
thưởng của người khác?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
lẽ là vậy. Bởi sự tán thưởng thường không được
chia sẻ một cách công bằng. Quả vậy, đánh giá mình
bằng thước đo riêng là điều quan trọng trong cuộc
sống.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vậy
là chúng ta đã có vài lời khuyên chung. Còn...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Về
tình dục thì xin đừng hỏi tôi. Không phải vì nó không
quan trọng, mà vì tôi không muốn đi sâu vào chuyện này.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vậy
tình dục là quan trọng và chúng ta không trao đổi về
nó. Thế còn công việc?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Công
việc trong cuộc sống rất quan trọng, điều này khá
nhàm. Nhưng anh cũng đừng bắt tôi phải đưa ra nguyên
tắc chung nên dùng thời gian thế nào – dành cho công
việc hay cho gia đình, hay đi uống bia với bạn bè. Mỗi
người đều có khó khăn khi tìm sự cân bằng giữa các
ích lợi này. Mà không có một đơn thuốc khách quan nào
tồn tại. Thậm chí không thể cho mình cái quyền dạy dỗ
người khác: „Đừng đi uống bia nếu bạn còn có thể
làm việc.” Trong việc dạy dỗ nói chung luôn có điều
gì đó đáng ngờ.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
ông kính trọng đức Phật vì những lời dạy bảo...</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Phải.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
…
<b>và nhiều người biết ơn ngài vì ngài đã can đảm
dạy bảo.</b>..</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Phải.<br />
<br />
<b>…
thế thì?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
không khẳng định rằng khi ai đó cố gắng giải thích
cho người khác về thiện ác là xấu. Chúng ta cũng có
quyền làm điều đó nếu chúng ta nhận thức được rằng
người khác sẽ thực hiện các lựa chọn khác. Nhưng để
làm điều này thì phải cảm thấy mình là một sư phụ
tốt. Tôi không có cảm giác đó.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Tôi
không tìm sư phụ. Tôi tìm người uy tín. Tôi không muốn
có những lời giải đáp dễ dãi thường gặp. Tôi muốn
nghe xem Leszek Kołakowski đã biết được điều gì về
cuộc đời từ tất cả những cuốn sách thông thái, từ
kinh nghiệm bản thân và từ những nghiền ngẫm của
mình. Tôi hỏi ông: Sống thế nào, thưa giáo sư?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
không biết... Tôi thật sự không biết. Tôi hiểu chúng
ta cần những sư phụ... Tôi hiểu chúng ta vẫn luôn đặt
ra cho mình câu hỏi: Sống thế nào?... Tôi hiểu chúng ta
muốn có những bậc thầy không khiến chúng ta thất
vọng... Nhưng không chắc có những bậc thầy như thế,
không chắc họ có lý, và không chắc chúng ta nên nghe họ.
Ngay cả những lời khuyên tốt nhất của bậc thầy tốt
nhất cũng không cần phải thích hợp với tôi và cuộc
đời của tôi. Bởi mỗi người sắp xếp đời mình theo
một cách khác. Và chúng ta không phải giải thích điều
đó. Chúng ta thường làm những việc mà chúng ta không
nên làm một cách có ý thức. Những việc gây hại cho ta
và cho người khác. Sư phụ bảo chúng ta điều đó là
xấu. Nhưng chúng ta cũng tự biết thế. Ngài nói: „Đừng
uống rượu”. Nhưng chúng ta vẫn uống.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vì
rượu xoa dịu đau khổ tinh thần?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nó
giúp ta chút gì đó. Sư phụ biết thế. Nhưng ngài cũng
không nói: „Hãy uống rượu!” vì ngài không muốn chịu
trách nhiệm về những điều xấu xa trong đời ta. Những
cái xấu mà chúng ta gây nên, chúng ta phải tự chịu
trách nhiệm. Nhất là khi có cả vấn đề về tỉ lệ.
Mỗi người đêu hiểu cái xấu khi uống say một lần
khác với cái xấu khi tôi bị nghiện rượu. Và mỗi
người vượt qua ranh giới này ở những thời điểm khác
nhau. Ai, bao giờ – điều này không có sư phụ nào biết
được. Tự chúng ta cũng không biết. Vậy nên chúng ta
uống rượu và mạo hiểm... Nhưng tôi cho phép mình thưởng
thức rượu. Không phải với những hình thức cực đoan,
nhưng tôi thích uống rượu vang khi ăn tối và li nhỏ
cogniac hay whisky sau bữa tối. Nếu một sư phụ bảo „Đừng
uống” thì tôi cũng không nghe. Vì tôi thích rượu vang
và cogniac. Nhưng tôi cũng không uống say.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
chưa say bao giờ à?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Cũng
có, khi còn trẻ. Không có gì phải khoe.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
có gì phải xấu hổ không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chắc
là có. Bởi điều đó có nghĩa là tôi mất kiểm soát
đối với các phản xả của mình. Điều này dù sao cũng
làm phiền tôi. Nhưng bản thân việc uống rượu thì
không. Anh thấy không, hóa ra ngay cả trong những chuyện
nhàm chán nhất cuộc sống của chúng ta cũng là một
chuỗi những thỏa hiệp không ngừng. Thỏa hiệp giữa
những điều trên lý thuyết là tốt với những điều
tôi thích dẫu nó không tốt. Ở đây có lẽ ta trở về
với câu nói tầm thường nhất, rằng không có ai hoàn
hảo.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Và
không cần phải hoàn hảo?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nếu
ai đó muốn trở nên hoàn hảo thì cũng không cấm được,
mặc dù nỗi khao khát này thường khiến chúng ta thành
người khó ưa. Ai mơ ước về sự hoàn hảo, người đó
thường dạy dỗ, chấn chỉnh, cho người khác những bài
học và tất cả mọi người chạy mất dép. Là một sư
phụ không ngừng dạy dỗ và chấn chỉnh là điều không
hay. Đó là một cách sống rất xấu. Vậy nên có lẽ cần
thỏa hiệp với bản thân và thế giới. Tôi làm nhiều
điều và khoan dung với những thứ xung quanh mà tôi không
thích, có thể tôi cố gắng hạn chế chúng, nhưng tôi
hiểu rằng cách lợi ích trong cuộc sống thường xung đột
với nhau. Thực chất khó khăn của cuộc sống chính là
sự xung đột lợi ích này. Bởi vậy không có bất cứ
một thang giá trị nào hoàn hảo. Nếu tôi tin rằng có
một thang giá trị như thế, thì tôi sẽ hướng tới việc
công nhận một giá trị nào đó là tuyệt đối và tôi
sẽ làm cho những người khác bất hạnh, và cho cả bản
thân tôi, dẫu rằng tôi có thể không nhận ra điều đó.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Không
biết tôi hiểu có đúng không, rằng nếu bây giờ tôi
lại hỏi ông: Điều gì là cốt yếu trong cuộc sống,
thì tôi sẽ được nghe rằng chắc điều cốt yếu nhất
là sự thỏa hiệp có lý trí?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể nói vậy, nhưng chúng ta cũng không cần phải làm
thành một học thuyết. Đó là giá trị mà chúng ta thực
hành, nhưng chúng ta không cần phải gọi là thỏa hiệp.
Chỉ cần hiểu rằng chúng ta giảm thiểu rủi ro bất
hạnh nếu chúng ta chấp nhận sự tầm thường của cuộc
sống.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Chấp
nhận gì cơ?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Sự
tầm thường. Nếu tôi chấp nhận rằng tôi sẽ không là
giáo hoàng, hay Greta Garbo, nếu tôi biết rằng tôi không
và không cần phải là người hoàn hảo, nếu tôi không
đòi hỏi ở mình quá nhiều, tôi hân hưởng những điều
nhỏ nhặt, tôi chấp nhận những tội lỗi nho nhỏ và
nếu sừ chấp nhận này không khiến tôi bất hạnh, thì
đối với mọi người đều tốt hơn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhờ
sự tầm thường để có được cuộc sống tốt lành?
Đây là lời khuyên của ông?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể là vậy. Nhưng tôi không muốn khuyên ai. Tôi chỉ nói
những điều tôi cho là hữu ích.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nếu
nhận thức đó không khiến chúng ta bất hạnh thì chắc trước tiên cần phải biết rằng chính như thế là
tốt hơn. <br />
<br />
<b>Vậy có thể khi đặt ra luận điểm này cho bao
nhiêu người, ông đã mở cho họ con đường đến cuộc sống
tốt lành.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Khi
điều này không xuất phát từ học thuyết, mà chỉ từ
cách cảm nhận cuộc sống. Thế giới không tồn tại để
nuôi dưỡng chúng ta bằng hạnh phúc và mê say. Thế giới
không phải là thứ chúng ta có thể sử dụng để đạt
đến hạnh phúc. Không có cái gì là hạnh phúc. Ta hãy
quên những tìm kiếm này đi. Ta hãy hân hưởng sự tầm
thường và trong khả năng cho phép tránh bị đau khổ, mặc
dù không thể tránh được hoàn toàn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
có thích thế giới của những con ruồi không cánh?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Thế
anh có biết thế giới nào tốt hơn không? Có thể đây
không phải là một dự phóng sáng lạn. Cũng không phải
là một lý thuyết hấp dẫn. Cũng không đặt mục tiêu
cao. Không! Đây là một dự phóng khiêm tốn, nhưng khả
thi... Và chắc như vậy tốt hơn.... Để cảm thấy dễ
chịu khi chúng ta gặp bất hạnh, cần có một cá tính
đặc biệt hay có một học thuyết đặc biệt. Ít người
có khả năng đó... Nó là thế... Tất nhiên chúng ta có
thể tin như Leibniz, thậm chí điều này hữu ích, rằng
chúng ta sống trong thế giới tốt nhất có thể. Chúng ta
được phép tin vào điều đó. Nhưng Leibniz cũng biết
rằng chúng ta phải tiếp nhận niềm tin này a priori, bởi
Thượng đế đã phải tạo ra một thế giới tốt nhất
có thể. Ngài không thể tạo ra thế giới hoàn toàn không
có khổ đau và điều ác. Vì theo logic đó là điều không
thể. Hoặc là – chúng ta sẽ phải là những cỗ máy tự
động thiếu tư duy, không có tình cảm, không có cảm
quan sáng tạo, không có khả năng sử dụng tự do. Vậy
nên cái ác, sự đau đớn, khổ đau là cái giá mà chúng
ta phải trả để là chính mình. Nhưng điều đó không
có nghĩa là khi ta đau răng thì ta tính sổ với Leibniz và
tự nhủ: „Đau là tốt, vì trong kế hoạch chung của
Thượng đế nhờ vậy mà thế giới trở nên tốt hơn”.
Trên lý thuyết điều đó có thể thuyết phục chúng ta,
nhưng không niềm tin nào chữa được cơn đau răng.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
còn tiền bạc thì sao, thưa giáo sư? Ông vừa trải qua
một điều không xảy ra với nhiều người trong thế giới
hiện thực. Chuyện gì xảy ra với một triết gia khi một
triệu đô la rơi xuống đầu?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chẳng
có gì đặc biệt. Đó không phải là một bước ngoặt
nào trong cuộc sống. Điều đó không có nghĩa tôi là
người theo chủ nghĩa khắc kỷ hoàn toàn xa lạ với mọi
vật chất. Tôi không xa lạ với điều gì. Được nhận
một triệu thì không tồi. Nhưng với tôi là quá muộn để
đổi đời. Tôi không mua cho mình xe Rolls-Royce (trị giá
bằng một nửa phần thưởng của tôi), tôi không trở
thành tay chơi.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
ông không nghĩ rằng trên thế giới này dẫu sao vẫn có
một sức mạnh công bằng ngầm ẩn à? Bởi có cả biển
người cật lực gắng sức cả đời vì tiền và ít
người có được số tiền như thế, còn ông không gắng
sức, sống hơi giống một người khắc kỷ, đột nhiên
lại trở nên giàu có. Có thể dẫu sao vẫn có công bằng
trên thế giới?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Không
có! Thế giới không công bằng. Không có bất cứ sự
công bằng nào. Công bằng theo Aristotles là cho mỗi người
cái anh ta đáng được có. Nhưng chúng ta không biết ai
đáng được cái gì. Không ai đáng được thắng một
triệu. Không có công bằng trong các phán quyết của số
phận. Còn nếu có, thì đó là sắp đặt của Thượng đế
hoàn toàn không có gì chung với sự công bằng trong cách
hiểu của chúng ta. Vì sự tính toán của Thượng đế
hoàn toàn khác. Nếu có tồn tại một ý định nào đó
của Thượng đế, thì chúng ta cũng không được biết.
Và cần phải chấp nhận điều này.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
nếu ông phải chọn một lợi ích quan trọng nhất trong
đời, thì ông sẽ nói gì?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
muốn im lặng nhất. Nhưng nếu anh rứt móng tay hay cứ
nhằng nhẵng hỏi tôi thì chắc hẳn tôi sẽ – không
xây dựng một học thuyết cứng nhắc nào cả – nói
rằng trong số các lợi ích quan trọng trong đời thì vị
trí số một là tình bạn. Bởi trong mỗi cuộc đời con
người có biết bao bất hạnh, đau đớn, khổ đau, thất
bại, rất khó khăn khi phải chịu đựng một mình. Không
ai có thể tránh được thất bại trong cuộc sống! Những
tham vọng, ước mơ, đam mê không thành, những đau khổ
có lỗi hay không có lỗi. Đau khổ luôn đồng hành với
chúng ta. Có một câu nói nổi tiếng của Epicurus về đau
khổ: „Những đau đớn không thể chịu đựng nổi thì
ngắn, những đau đớn dài lâu thì chịu đựng được”.
Thế nên những đau khổ luôn đồng hành với chúng ta là
chịu đựng được. Nhưng chúng tồn tại. Và ta phải
chịu đựng chúng. Mà nếu có bạn bè thì chúng ta trải
qua dễ dàng hơn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Vì
họ có thể giúp chúng ta?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Vì
khi biết có người khác bên mình, chúng ta sẽ chịu đựng
cái ác của thế giới này tốt hơn. Ta thấy có những
người mà đối với họ những thất bại và đau khổ
của ta cũng là thất bại và đau khổ của họ, bởi vậy
ta cảm thấy dễ chịu hơn, chúng ta có nhiều sức mạnh
hơn và can đảm hơn. Điều đó an ủi và tiếp sức cho
chúng ta cũng còn vì khi chúng ta làm điều gì đó xấu –
mà điều này với ai cũng xảy ra – bạn bè không hắt
hủi và mất niềm tin vào chúng ta, ta vẫn luôn được họ
ủng hộ. Ta cũng không đánh mất lòng tin vào họ, không
tạm treo tình bạn khi biết họ không hoàn hảo. Bởi vì
khác với tình yêu, tình bạn không lý tưởng hóa. Nếu
có điều gì đo như là một cuộc sống tốt lành, thì đó
có lẽ là cuộc sống giữa bè bạn tương trợ lẫn nhau.
Chúng ta cần trong cuộc sống những ngừi ta có thể trông
cậy tuyệt đối và tin tưởng, những người ta biết
rằng sẽ không lừa gạt, không phản bội ta, giúp ta khi
cần và ta nên giúp, nên tương trợ trong khốn khó –
điều mỗi người đều gặp phải và thiếu bạn bè thì
ta khó lòng vượt qua. Hơn nữa, tình bạn là lợi ích phụ
thuộc rất nhiều vào chính chúng ta. Ta có thể xây đắp
nó bằng chính nỗ lực của mình. Vì tình bạn là mối
liên hệ tin cậy mà mỗi người có thể dựng nên quanh
mình. Mà sự tin cậy giúp ích chúng ta. Không chỉ sự tin
cậy đặc biệt giữa bạn bè. Tất nhiên ta không thể
tin tưởng hoàn toàn tất cả mọi người. Cái đó rõ
rồi. Nhưng nên có giả định tích cực khi ta thấy ái đó
lần đầu.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nghĩa
là tin người lạ như cho vay nợ?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tin
trên nguyên tắc thì đúng hơn. Bởi sẽ rất tệ nếu
sống trong niềm tin thường trực rằng ai cũng có thể
lừa đảo, lợi dụng và tôi phải cảnh giác liên tục.
Thật buồn khi phải sống luôn nhìn quanh nghi ngờ. Cả
tin dễ chịu hơn.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Cái
này nghe ngây thơ quá, và có thể không an toàn.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Có
thể. Nhưng như thế vẫn tốt hơn. Chắc rằng chúng ta
sec không chỉ một lần thất vọng, nhưng thỉnh thoảng
bị lừa còn tốt hơn sống cuộc đời luôn nghi ngờ
không tin ai. Ngoài ra lòng tin của chúng ta khiến người
khác trở nên tốt đẹp hơn, và chính chúng ta cũng thế.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nhưng
tình bạn không phải chỉ có lòng tin. Ông có tin vào tình
bạt bất vụ lợi không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tất
nhiên. Dễ nhất là kết bạn thực sự với những người
không có liên hệ lợi ích nào với chúng ta.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Mỗi
người đều muốn có những người bạn có thể trông
cậy trong những giờ phút đen tối nhất, nhưng ít người
chắc chắn có được như vậy. Tìm những người bạn
như thế ở đâu?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Thành
thật mà nói thì đây có lẽ là chuyện ngẫu nhiên. Cả
cuộc đời là chuỗi không ngừng những ngẫu nhiên không
thể dự đoán trước. Phải là thế và chắc hẳn như
thế là tốt. Có nhiều thứ thậm chí không cần cố gắng
hiểu. Chắc chắn là có một mối liên hệ tinh thần
khiến ta kết bạn với ai đó, còn với nhiều người
khác thì không bao giờ thành mặc dù ta thường xuyên gặp
họ. Khó mà nói được vì sao lại như thế, nhưng mỗi
người đều có thể nói ngay mình không thể kết bạn
với ai. Ví dụ tôi không thể kết bạn được với những
người không ngừng đòi hỏi phải được tham gia vào
quyền lực. Không phải vì tôi đánh giá họ không tốt.
Tôi không đánh giá. Thậm chí tôi có thể thích họ, gặp
gỡ và trò chuyện với họ. Nhưng tôi không kết bạn. Vì
tôi không carmt hấy gần gũi. Điều này có lẽ quá bình
thường.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Có
và không. Bởi vì dẫu sao tôi vẫn cảm thấy có điều
gì đó không bình thường khi tôi nghe ông nói – từ góc
nhìn cả đời của ông – rằng bạn bè là quan trọng
nhất. Nguyên tắc bạn bè là trên hết này có đúng trong
cuộc sống của ông không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chắc
chắn không chỉ một lần. Nhưng tôi không thể cho ví dụ
cụ thể.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ông
đã có những lúc lên voi xuống chó trong đời. Ví dụ
như khi ông rời Ba Lan, khi đó thật chẳng dễ dàng gì.
Khi đó bạn bè có giúp đỡ ông không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chắc
rồi, họ giúp chứ. Nhưng nếu bây giờ tôi bắt đầu
nói về chuyện này thì tôi sẽ phải kể khi đó khó khăn
thế nào. Mà tôi không muốn kêu ca. Chúng ta hãy cố gắng
kêu ca ít hơn về cuộc sống. Nếu có thể, chúng ta hãy
can đảm. Đừng kêu la thế giới tồi tệ ra sao đối với
chúng ta. Bởi vì khi cằn nhằn về những tội lỗi xấu
xa của thế giới, chúng ta thường bị chê cười hơn là
được giúp đỡ.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
bạn bè khi đó không xuất hiện à?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Họ
xuất hiện khi chính chúng ta sẵn sàng cho tình bạn. Bởi
vì có những người sợ tình bạn, họ cho rằng có bạn
bè là khiến mình có thêm các khoản chi phí, những sự
nỗ lực, không thoải mái. Những người này tự họ
khiến mình bất hạnh. Biết làm sao. Chắc là không giúp
gì được cho họ. Còn với bạn bè thì không nên hà
tiện. Ít khi có khoản chi nào có lời như vậy.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Nghĩa
là về bản chất, bạn bè quan trọng nhất là bởi tình
bạn là nơi các nguyên tắc chung trong quan hệ giữa người
với người không có hiệu lực? Không có cạnh tranh,
không lý tính, không phán xét, không phân loại, không vụ
lợi.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi
không biết có thể nói đơn giản vì sao hay không. Đó
đơn giản là mối quan hệ qua lại giữa những người
hoàn toàn tin cậy nhau. Họ không co rằng người kia phải
hoàn hảo và vô tội, nhưng họ thực sự tin tưởng nhau.
Có thể thú tội với bạn thân, nếu ta cần, có thể nhờ
khuyên bảo mà không sợ bị cười. Với bạn bè chúng ta
cảm thấy hoàn toàn an toàn. Không có gì trong cuộc sống
quan trọng hơn thế. Bạn là người ta có thể trông cậy
bất chấp tất cả. Bạn thậm chí không cần phải tha
thứ cho ta. Có những tội lỗi kinh khủng tới mức làm
hỏng tình bạn. Nhưng những lỗi lầm bình thường thì
không làm hỏng được nó. Chúng có thể làm hỏng mối
quen biết, nhưng không phá hỏng tình bạn.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
tình yêu?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tình
yêu giữa đàn bà và đàn ông là một sự phức tạp. Ở
đó cũng có cảm giác không cần tha thứ. Chúng ta cũng
tha thứ nhưng một cách tự nhiên và ngẫu hứng. Chúng ta
giải thích, tự vệ, nhưng không lên án. Như chúng ta tha
thứ lẫn nhau.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Sự
khác nhau nằm ở chỗ chúng ta là định mệnh không tránh
khỏi của nhau. Ta có thể chia tay với những người khác
nếu ta không chấp nhận họ. Có nghĩa là tình bạn vẫn
là nơi phần lớn các nguyên tắc chung bị loại bỏ. Ở
đây không có nguyên tắc công bằng. Khi người ta hỏi
ông nên trao giải thưởng quan trọng cho ai đó, thì ông
sẽ nêu tên bạn mình trước tiên chứ?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Không
có nguyên tắc chung.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Thế
tình bạn có được cộng điểm trong trường hợp này
không?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Tất
nhiên là có. Tôi sẽ nghĩ về bạn mình rất nồng nhiệt.
Và không có gì là xấu ở đây.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Đấy
không phải là sự dung túng bạn bè hay sao? Điều đó
không làm tổn hại nguyên tắc bình đẳng và các nguyên
tắc chung sống sao?</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Chúng
ta không, và chúng ta cũng đừng giả vờ, là chúng ta có
thể tuyệt đối công tâm. Chúng ta không như thế. Chúng
ta sẽ không như thế. Và chắc hẳn vậy là tốt. Nhưng
chúng ta nên biết điều đó thì tốt hơn là tự dối
mình. Chúng ta muốn bạn bè mình may mắn, chúng ta muốn
ủng hộ họ, và nếu điều đó nằm trong khả năng của
chúng ta, chúng ta đứng về phía lợi ích của họ. Hãy
để cho mọi sự như thế.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b>Ồ
bây giờ ông đang ca ngợi sự dung túng.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Đó
là vấn đề thước đo. Tình bạn là tốt và sự dung
túng là xấu, ranh giới giữa chúng là thước đo. Nhưng
đó cũng không phải là một ranh giới rõ ràng. Và chắc
cuộc sống của chúng ta là vậy. Không có các ranh giới
rõ ràng. Trong bất cứ một sự việc đúng đắn nhất
nào cũng không nên rơi vào chủ nghĩa cơ yếu. Tránh
khắc nghiệt và chủ nghĩa cơ yếu, đó lại là một
điều quan trọng nữa trong cuộc sống. Các nguyên tắc
cứng nhắc, không thể sửa đổi, không thể mềm dẻo –
đó thường không phải là các nguyên tắc minh triết. Các
nguyên tắc minh triết không bao giờ tuyệt đối. Bởi
trong cuộc sống hầu như không bao giờ có tình huống
không có gì quan trọng trừ một thứ duy nhất. Và hãy cứ
để mọi thứ như thế. Không có điều gì đơn nghĩa
trên đời. Là như vậy. Có lẽ phải là như vậy. Và có
lẽ như vậy là tốt.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i><a href="http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/11583,1,rozmowa-z-prof-leszkiem-kolakowskim-filozofem.read" target="_blank">(Bài phỏng vấnđăng trên tạp chí Polityka, số ra ngày 15.09.2004)</a></i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-41795327944119490462015-02-08T18:31:00.003+01:002015-02-08T23:50:55.565+01:00London và một thực tại khác<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9bGAWEwbu8MI6NsRE9BtEa7fpavCSzCHehHib8_DHZqzCD5iBAbpar_R7M4nTkPdJ2Ck7heOxtw4rhjJgeVB9MZeixdP30M4mswETaD2Ww-cR3jNuGmeJLOchfF84XWXQwa54SLpJ3gA/s1600/krzeslo.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9bGAWEwbu8MI6NsRE9BtEa7fpavCSzCHehHib8_DHZqzCD5iBAbpar_R7M4nTkPdJ2Ck7heOxtw4rhjJgeVB9MZeixdP30M4mswETaD2Ww-cR3jNuGmeJLOchfF84XWXQwa54SLpJ3gA/s1600/krzeslo.JPG" height="320" width="258" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit; font-size: medium;">Trong cuốn
„Thời kỳ khủng hoảng của các bảo tàng”, Jean Clair
– sử gia nghệ thuật, nhà bảo tồn, giám đốc lâu năm
của bảo tàng Picasso ở Paris – sau khi kể trải nghiệm
đầu đời của mình với nghệ thuật đã viết: „Giờ
đây, sáu mươi năm sau, tôi vẫn yêu nghệ thuật, nhưng
tình yêu đã nhiều ghen tuông hơn, con mắt tinh tường
hơn, và niềm say mê có nhiều đòi hỏi khắt khe hơn. Bởi
thế tôi chạy trốn khỏi những bảo tàng lớn nơi tôi
đã học về nghệ thuật. Tôi chỉ thích thú bước qua
ngưỡng cửa những nơi chốn mỗi lúc một trở nên ít
ỏi hơn, nơi sự cô đơn, tĩnh lặng và ánh sáng còn cho
phép người ta yêu nghệ thuật. Những nơi ấy là
Brussels, London, Munich, Vienna...”</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Phải.
London. Điều cuốn hút nhất của London, với tôi, luôn là
các bảo tàng nghệ thuật. Đó là một thế giới khác.
Một thực tại khác. Là nơi chốn để hoài nhớ và lâu
lâu lại muốn tìm về để
lấy lại sự cân bằng khi công việc và cuộc sống quá
bận rộn. Phải chăng đó là một phản ứng tự nhiên,
một nhu cầu nằm sẵn trong gene di truyền của con người,
có cội rễ sâu xa từ những hang động ở Indonesia 40
nghìn năm trước? </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Tất
nhiên đó không phải là niềm tin ngây thơ rằng các tác
phẩm nghệ thuật có một sức mạnh tương tự như tượng
thánh, chỉ cần nhìn thấy, chạm vào là lập tức được
an ủi, được lành bệnh, rằng một bức tranh tự nhiên
sẽ tác động đến người xem mà không cần bất cứ nỗ
lực nào, bất cứ sự chuẩn bị hay kiến thức nào. Đó
thật ra không phải là một sự „<i>tìm đến</i>”
mà là sự „<i>tìm về</i>”.
Người ta <i>tìm đến </i>những
gì chưa biết, những gì nằm ngoài bản thân mình, những
gì hướng về tương lai. Người ta <i>tìm về </i>những
gì đã biết đã quen, những gì bên trong mình, những gì
hướng về quá khứ. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Đó
là cảm giác thân quen, trìu mến và an ủi tràn ngập
trong lòng khi tôi ngồi trước bức tranh <i>Cái ghế
của Van Gogh</i> ở Bảo tàng
Quốc gia, sau một ngày lang thang chân mỏi rã. Sự vững
chãi và bình yên tỏa ra từ bức tranh khiến tôi không
còn thấy mệt mỏi. Những nét cọ kiên quyết, mạnh mẽ.
Màu vàng tươi sáng như nụ cười ấm áp của Van Gogh. Và
cái tẩu trên ghế, <i>Cái tẩu của Van Gogh<a class="sdfootnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdfootnote1sym" name="sdfootnote1anc"><sup>1</sup></a>
</i>mà tôi đã say sưa đọc
bao ngày! Bức tranh là bức chân dung tự họa đẹp nhất
của họa sĩ. Tôi ngồi đó ngắm ông, bao nhiêu điều trở
về như cuốn phim trong tâm trí. Tôi nghĩ về Gauguin, về
Ngôi Nhà Màu Vàng, về tình bạn của họ, những xung đột,
sự ra đi... Tôi nhớ lại bức chân dung tự họa với
băng tai của Van Gogh mà tôi mới xem sáng hôm đó trong
Courtauld Gallery - bảo tàng tôi yêu thích nhất ở London. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit; font-size: medium;">Courtauld
Gallery, ở đó có đủ <i>sự cô đơn, tĩnh lặng và
ánh sáng</i>. Không có quá
nhiều người xem và ai cũng khẽ khàng. Ánh sáng tự nhiên
rọi vào từ các ô cửa sổ lớn khiến các bức tranh
được ngắm nhìn trong điều kiện tương tự như khi
chúng được vẽ nên, chứ không phải thứ ánh sáng nhân
tạo thường thấy ở các bảo tàng. Nơi ấy, tôi đã ngỡ
ngàng và cảm động, lần đầu tiên, nhận ra màu xanh mát
rượi và dịu dàng của Cezanne trong bức tranh <i>Hồ
ở Annecy</i>. Không giống bất
cứ bức ảnh chụp nào trong bất cứ album nào. Đó là
màu xanh của mùa xuân tinh khiết. Trong màu xanh ấy có cả
làn không khí trong trẻo và nụ cười mát lành của bạn
tôi, có cả cái mong manh của những bong bóng xà phòng mà
con gái tôi thổi bên bờ hồ Annecy năm ngoái. Cezanne đưa
tôi tìm về kỷ niệm, cũng như Manet đưa tôi tìm về một
„bữa sáng trên thảm cỏ” ở Paris năm nào, với nắng
mềm và hoa hồng giăng đầy xung quanh...</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Tôi
không nghĩ rằng mình có thể học được nhiều điều
mới mẻ ở các bảo tàng. Nếu có học, thì đó là một
sự học lại. Tôi nhận ra mình đi lướt rất nhanh những
phòng tranh thời Trung Cổ, Phục Hưng, nhưng có thể ở lì
cả buổi với các họa sĩ ấn tượng hay hậu ấn tượng.
Cũng y như khi tôi xem sách về các thời kỳ nghệ thuật.
Những gì qua sách vở không hấp dẫn tôi thì cũng khó
gây ấn tượng trực tiếp. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Hẳn
là phải có một cái duyên thì người ta mới có thể đi
ngang qua một bức tranh hay tác phẩm nào đó, hoàn toàn
không chủ ý, và bỗng nhiên thấy rung động, cảm thấy
nó đặc biệt, như khi Zbigniew Herbert đi ngang qua bức <i>Tĩnh
vật với chiếc yên cương</i>
của Torrentius, một họa sĩ ông chưa từng biết, để từ
đó bắt đầu một câu chuyện dài với những năm tháng
tìm tòi, nghiên cứu về cuộc đời của người họa sĩ
phi thường chỉ để lại duy nhất một bức tranh này.
Nhưng để có được cái duyên như thế có lẽ người ta
còn cần một sự mẫn cảm đặc biệt, một nền tảng
hiểu biết sâu sắc về lịch sử nghệ thuật, là những
điều mà một người bình thường như tôi không có. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Không
chỉ là sự tìm về những kỷ niệm và trải nghiệm,
chuyến viếng thăm bảo tàng còn là sự tìm về một thứ
ngôn ngữ nguyên sơ, chân thành và trực tiếp, chậm rãi
và nghiêm cẩn. Bằng màu sắc, hình khối, thời gian, bằng
suy tư và những đối thoại không lời. Khác với ngôn
ngữ Facebook hay ngôn ngữ thương mại. Picasso trong bảo
tàng không phải nickname hay nhãn hiệu một loại ô tô. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Không
phải tôi muốn nói rằng giờ đây còn có thể tách rời
nghệ thuật và thương mại. Trong một thế giới thương
mại như thế giới hiện nay thì đó là điều không
tưởng. Gallery Saatchi ở London, nơi tập hợp rất nhiều
tác phẩm của rất nhiều nghệ sỹ đương đại nổi
tiếng là sở hữu của Charles Saatchi, một tỉ phú trong
ngành quảng cáo, được xếp vào số những người có
ảnh hưởng nhất trong thị trường nghệ thuật quốc tế
và không ít lần bị cáo buộc là đã thao túng thị
trường. Song bảo tàng, như một định chế, vốn phi
thương mại và phi lợi nhuận, với mục đích dành cho
nghiên cứu, giáo dục và cuối cùng mới là giải trí.
Trong bảo tàng, người ta có không gian và điều kiện để
tìm về một ngôn ngữ khác, thứ ngôn ngữ mà bản chất
của nó vốn không phải (và không nên) mang tính thương
mại. </span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: medium;">Trong
bảo tàng, người ta gìn giữ những thứ quý báu nhất
của dân tộc, của nhân loại để mọi người cùng được
chiêm ngưỡng, tìm hiểu. Năm 2007 khi bảo tàng Louvre tuyên
bố ký hợp đồng với Adu Dhabi để „cho thuê” thương
hiệu Louvre với giá hơn 500 triệu $ và thành lập bảo
tàng Louvre Adu Dhabi, sau đó một phần vật phẩm của
Louvre sẽ được mang đến Adu Dhabi trưng bày với giá cho
thuê khoảng hơn 700 triệu $ trong vòng 30 năm, dự án này
đã làm dấy lên một làn sóng phản đối và nhiều cuộc
tranh cãi từ giới giám đốc và các chuyên gia bảo tàng.
Bảo tàng và các bộ sưu tập của chúng không phải là
những món hàng thương mại. Đầu những năm 2000, khi
thành phố Liège nợ nần be bét muốn bán bức tranh Gia
đình Soler của Picasso trong bảo tàng để trang trai nợ
nần, hàng loạt các kiến nghị phản đối từ các bảo
tàng ở châu Âu và Mỹ đã khiến chính quyền Liège phải
từ bỏ ý định. Trong lịch sử đương đại châu Âu chỉ
có 2 quốc gia từng đem bán di sản nghệ thuật của mình
là Nga và Đức. Năm 1922 Lenin bán một phần bộ sưu tập
của nữ hoàng Catherine II cho một triệu phú Mỹ. Sau khi
Hitler lên cầm quyền, nước Đức Quốc xã tiến hành một
chiến dịch xóa sổ nghệ thuật „suy đồi” của người
Do Thái, nghĩa là gần như toàn bộ nghệ thuật hiện đại.
Hitler cho tiêu hủy hoặc bán lại cho tư nhân toàn bộ các
tác phẩm nghệ thuật của các bảo tàng. Tuy nhiên trong
cả hai trường hợp này vấn đề đều được lý giải
bằng ý thức hệ. Theo đạo đức chủ nghĩa xã hội sự
xa hoa của bộ sưu tập thuộc về Catherina II không thích
hợp với sự nghèo khổ của nhân dân. Theo tư tưởng của
Đảng Quốc Xã, tác giả được giới thiệu và trưng
bày phải phù hợp với bộ chuẩn tắc của chủng tộc
Đức.<a class="sdfootnoteanc" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdfootnote2sym" name="sdfootnote2anc"><sup>2</sup></a>
</span>
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">Di
sản nghệ thuật được bảo quản và trưng bày trong các
bảo tàng không phải là đối tượng của thị trường
và thương mại, mà là tài sản chung của nhân dân. Các
tác phẩm nghệ thuật được sưu tập không phải là hàng
hóa có thể tái sản xuất, chúng mang tính chất đặc
biệt, cụ thể, duy nhất, </span></span><em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-style: normal;">res
unica solaque,</span></span></span></em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;"> mang
chở tinh hoa và tâm hồn của loài người qua những thời
đại khác nhau. </span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: #141823;"><span style="font-family: inherit; font-size: medium;">Các
bảo tàng công ở London đều miễn phí. Về điểm này,
London là kiểu mẫu của đạo đức bảo tàng. Những ngày
ở London, tôi chỉ lang thang từ sáng đến tối trong các
bảo tàng mà vẫn không thấy chán, dẫu biết rằng London
còn có nhiều điều khác đầy hấp dẫn. Thôi đành hẹn
đến lần sau.</span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">Nhưng
biết đâu lần sau, đến London, tôi cũng lại chỉ kịp
lang thang trong các bảo tàng? Để rồi </span></span><em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">mệt
quá đôi chân này / tìm đến chiếc ghế nghỉ ngơi<span style="font-style: normal;">, </span></span></span></em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">tôi
sẽ lại tìm về chiếc ghế ấy, </span></span><em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">chiếc
ghế của Van Gogh</span></span></em><span style="color: #141823;"><span style="font-size: medium;">?</span></span></span></div>
<div align="LEFT" style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">(2.2015)
</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
-------
</div>
<div id="sdfootnote1">
<div class="sdfootnote">
<i><a class="sdfootnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdfootnote1anc" name="sdfootnote1sym">1</a> Cái
tẩu của Van Gogh” là cuốn sách viết về Van Gogh của
Wojciech Karpiński, sử gia nghệ thuật, nhà phê bình văn
học và nhà viết tiểu luận người Ba Lan, hiện sống
tại Paris.</i></div>
</div>
<br />
<div id="sdfootnote2">
<div class="sdfootnote">
<i><a class="sdfootnotesym" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2257880845097982282#sdfootnote2anc" name="sdfootnote2sym">2</a> Theo
Jean Clair</i></div>
</div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-59998575159872247762015-01-10T17:58:00.004+01:002015-01-11T10:08:14.109+01:00Kẻ khủng bố, đang nhìn (Wisława Szymborska)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<i>Thái Linh dịch</i><br />
<i><br /></i>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Quả bom sẽ nổ trong quán ăn lúc
mười ba giờ hai mươi.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bây giờ mới là mười ba giờ
mười sáu phút.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Vài người còn kịp ăn,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
vài người kịp đi ra.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Kẻ khủng bố đã đến bên kia
đường.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Khoảng cách này bảo vệ hắn
trước mọi cái xấu</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và cảnh y như trong phim:</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Người phụ nữ mặc áo khoác
vàng, đang bước vào.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Người đàn ông đeo kính râm,
đang bước ra.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Những cậu trai mặc quần bò,
đang tán chuyện.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mười ba giờ mười bảy phút
bốn giây.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Gã thấp bé này may mắn, đang
ngồi lên xe máy,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
còn gã cao kều thì đang bước
vào.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mười ba giờ mười bảy phút
bốn mươi giây.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Cô gái, đang bước đi đeo nơ
xanh trên tóc.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng bỗng dưng bị cái xe buýt
che mất.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mười ba giờ mười tám phút.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Không thấy cô gái nữa.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Cô ta có ngu ngốc đến mức bước
vào quán hay không,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
còn phải xem họ sẽ khiêng ra những gì.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mười ba giờ mười chín
phút.<br />
Không có ai bước vào.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Thay vào đó, một gã hói béo
bước ra.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nhưng hình như gã tìm gì trong
túi áo và</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
lúc mười ba giờ hai mươi kém
mười giây</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
gã quay lại vì đôi găng tay quèn
ấy.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mười ba giờ hai mươi.<br />
Thời
gian lê thật chậm.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Có lẽ là bây giờ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Chưa phải bây giờ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Đúng, là bây giờ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Quả bom, đang nổ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-77807586548440585462014-12-28T13:12:00.002+01:002014-12-28T13:48:57.163+01:00Facebook<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAdX7IeyOO2PGMLTZlYm8pd-2IUPHc087S2MpLtWPvFpfj9SiwdEih8RCTkCWUWwiTTlNdJS_FP6PXKKdySwlH73Enl8NTmPzTz_XD40OYMLYWvhn_f2Bx5F0Epuyq7TSGFpAoFsNNNP8/s1600/FB.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAdX7IeyOO2PGMLTZlYm8pd-2IUPHc087S2MpLtWPvFpfj9SiwdEih8RCTkCWUWwiTTlNdJS_FP6PXKKdySwlH73Enl8NTmPzTz_XD40OYMLYWvhn_f2Bx5F0Epuyq7TSGFpAoFsNNNP8/s1600/FB.jpg" height="246" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">...</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">6 điểm chính
trong cuộc đối thoại đầu tiên giữa sinh viên và chính
phủ Hồng Kông</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">5 loại nước
cấm kỵ tuyệt đối không nên uống buổi sáng</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><span style="color: black;">[ảnh
selfie, trong nhà hàng]</span><br /><span style="color: black;">Autumn
in my town </span></span><br />
<div style="text-align: left;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: inherit;">Bắc Kinh: Kêu gọi tẩy chay nghệ
sĩ ủng hộ dân chủ Hồng Kông</span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: inherit;">Of
Course Mark Zuckerberg Speaks Fluent Mandarin</span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="color: black;">Bé
8 tháng tuổi bị mẹ đâm 90 nhát kéo vì cắn khi đang
bú</span></span><br />
<div style="text-align: left;">
</div>
<span style="color: black;"><span style="font-family: inherit;">Bộ
não và trái tim là chùa chiền của chúng ta. Triết học
là lòng tử tế. - Dalai Lama. </span></span><br />
[ảnh selfie, trong xe ô tô]<br />
<span style="font-family: inherit;"><span style="color: black;">Someone
likes your photo</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Ký
giả Phạm Đoan Trang có mặt tại phi trường LA.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Someone
likes your comment</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Nhà
xuất bản Trẻ thừa nhận sai sót trong vụ "Từ điển
Vũ Chất"</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">[ảnh
selfie, trong thang máy]</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Bí
quyết dưỡng da</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Thêm
một người Tây Tạng tự thiêu <span style="font-size: small;"><br /></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Con
trai anh Điếu Cày đã viết: Những hình ảnh đầu tiên
ngay khi bố mình vừa về nơi nghỉ ngơi tối hôm qua, đó
là lấy những lá thư và đơn từ của anh em tù nhân mà
ông đã khâu vào sau chiếc áo ra. Ai bảo ông không có
hành trang, ai bảo hành trang của ông nhẹ nhàng ?!</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">[ảnh
selfie, trong phòng tập thể hình]</span><br />
<span style="color: black; font-family: inherit;">Vĩnh
biệt ông. Cầu mong ông được siêu thoát.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Someone likes your
status</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Bánh bèo, mời
cả nhà</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">Cháu tên là
Bông, cháu nặng 3,2 kg, dài 53 cm</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">The Shallows:
What the Internet Is Doing to Our Brains</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black; font-family: inherit;">[ảnh selfie,
trong tiệm thời trang]</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: black;"><span style="font-family: inherit;">.</span>..</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: black;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: black;"><i>(Thái Linh, 10-12/2014)</i></span></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-11743641430074602502014-12-26T20:23:00.001+01:002014-12-26T21:56:55.429+01:00Bản quyết toán bi thương (Wisława Szymborska)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEaAsGG28JgOnW85HkheBElMN-75ObhYdCIq_BLrQyly85IPWfC95zVX5V2HJm1gy3w9AwJY_d7hHh22d5_QxwE8u_hV2slUMAJ4Z2LOh5JoXQf2bKLYPAwajFqBstIxJNjsl1OzEX-yM/s1600/lodz+modzelewski.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEaAsGG28JgOnW85HkheBElMN-75ObhYdCIq_BLrQyly85IPWfC95zVX5V2HJm1gy3w9AwJY_d7hHh22d5_QxwE8u_hV2slUMAJ4Z2LOh5JoXQf2bKLYPAwajFqBstIxJNjsl1OzEX-yM/s1600/lodz+modzelewski.jpg" height="400" width="267" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Chiếc thuyền bên bờ, Jarosław Modzelewski<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<i>Thái Linh dịch</i></div>
<div style="text-align: justify;">
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bao nhiêu người tôi từng
biết<br />
(nếu tôi thực sự biết)
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
phụ nữ, đàn ông</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
(nếu sự phân chia này vẫn còn hiệu lực)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
đã bước qua ngưỡng này</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
(nếu đó là một ngưỡng)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
đã vượt cây cầu này<br />
(nếu
gọi đó là một cây cầu) -</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bao nhiêu người sau cuộc đời
ngắn hay dài</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
(nếu điều đó với họ vẫn
còn khác biệt)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
tốt lành, bởi đã bắt đầu<br />
tồi
tệ, bởi đã kết thúc</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
(nếu họ không muốn nói ngược
lại)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
đã sang đến bờ bên kia<br />
(nếu
họ đã sang được</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và bờ bên kia tồn tại) -<br />
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tôi không biết chắc</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
về số phận tiếp theo của
họ<br />
(nếu thậm chí có một số phận chung</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
và nếu có số phận) -</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tất cả<br />
(nếu tôi không giới
hạn bằng từ này)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
ở phía sau họ<br />
(nếu không
phải là phía trước) -</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Bao nhiêu người đã nhảy khỏi
dòng thời gian hối hả<br />
và ngày một u sầu biến vào xa xôi<br />
(nếu còn đáng tin vào phép viễn
cận) -<br />
<br />
Bao nhiêu người<br />
(nếu câu hỏi có ý
nghĩa,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
nếu có thể đi đến một tổng
số cuối cùng,</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
trước khi người đếm tính nốt
chính mình)</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
rơi vào giấc ngủ sâu nhất ấy</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
(nếu không có giấc ngủ sâu
hơn) -<br />
<br />
Tạm biệt.<br />
Hẹn đến mai.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hẹn gặp lần sau.<br />
Họ đã không
còn muốn<br />
(nếu họ không muốn) nói lại lời ấy. <br />
Họ
trao thân cho sự im lặng<br />
vô hạn (nếu không là
một sự im lặng khác).<br />
Họ chỉ bận bịu với những
điều<br />
(nếu chỉ với những điều)
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
sự vắng mặt ép buộc họ.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
<br />
Nguyên tác:<br />
<br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Ilu tych, ktorych znałam </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli naprawdę ich znałam) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">mężczyzn, kobiet </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli ten podział pozostaje w mocy) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">przestąpiło ten próg </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli to próg) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">przebiegło przez ten most </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli nazwać to mostem) - </span><br />
<br style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;" />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Ilu po życiu krótszym albo dłuższym </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli to dla nich wciąż jakaś różnica) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">dobrym, bo się zaczęło, </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">złym, bo się skończyło </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśliby nie woleli powiedzieć na odwrót) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">znalazło się na drugim brzegu </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśii znalazło się </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">a drugi brzeg istnieje) - </span><br />
<br style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;" />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Nie dana mi jest pewność </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">ich dalszego losu </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">{jeśli to nawet jeden wspólny los </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">i jeszcze los) - </span><br />
<br style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;" />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Wszystko </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli słowem tym nie ograniczam) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">mają za sobą </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli nie przed sobą) - </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Ilu ich wyskoczyło z pędzącego czasu </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">i w oddaleniu coraz rzewniej znika </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli warto wierzyć perspektywie) - </span><br />
<br style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;" />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Ilu </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli pytanie ma sens. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">jeżeli można dojść do sumy ostatecznej, </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">zanim liczący nie doliczy siebie) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">zapadło w ten najgłębszy sen </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli nie ma głębszego) -</span><br />
<br style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;" />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Do widzenia. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Do jutra. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Do następnego spotkania. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Już tego nie chcą </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli nie chcą) powtórzyć. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Zdani na nieskończone </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeśli nie inne) milczenie. </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">Zajęci tylko tym </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">(jeżeli tylko tym) </span><br />
<span style="background-color: #fdfcf7; font-family: LektonRegular, 'Courier new', Monotype; font-size: 16px; line-height: 18px; text-align: start; word-spacing: 4px;">do czego ich przymusza nieobecność.</span><br />
<br />
<br />
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
</div>
<br /></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-64885170167184174172014-12-07T13:23:00.001+01:002014-12-07T14:17:05.822+01:00Nobuyoshi Araki – cái chết, sự sống, thân xác và tình-yêu-thương<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXHCP1HqkLxdYjVcgV5fAMwW6N2L1W6QuSgbgluuEKWl4dIBwfbc2yFbbpMTZ96kgbjU3olCulfZV18yTzhyphenhyphen-fbn7iDx9Nni2Fjjum3K8sgWdjgO018vNEtyx7Q1Mu6vIJ4PQMYailHLI/s1600/chiro.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXHCP1HqkLxdYjVcgV5fAMwW6N2L1W6QuSgbgluuEKWl4dIBwfbc2yFbbpMTZ96kgbjU3olCulfZV18yTzhyphenhyphen-fbn7iDx9Nni2Fjjum3K8sgWdjgO018vNEtyx7Q1Mu6vIJ4PQMYailHLI/s1600/chiro.jpg" height="265" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Triển lãm
ảnh của Nobuyoshi Araki. <br /><br />Trên tường treo bức ảnh đen
trắng chụp một chú mèo trên tuyết. Lạnh. Và cô độc.
Hay lạnh và cô độc là cái nhìn của người chụp ảnh?
Chú mèo là Chiro, thú cưng của Yoko - vợ Araki. Bức ảnh
chụp sau ngày bà qua đời. Chiro còn xuất hiện trong nhiều
bức ảnh khác, nhưng tôi nhớ nhất những bức Chiro ngồi
lặng lẽ trên sân thượng, khi thì nhìn ra những nóc nhà
Tokyo xa xa, khi thì ngước về bức ảnh Yoko đặt trên
chiếc bàn loang lổ, giữa những đóa hoa huệ tây. Nỗi
buồn của người chụp ảnh ngấm vào từng hơi thở.
Araki nói chụp ảnh cũng như thở, và mỗi tiếng bấm máy
là một nhịp tim đập. Nhịp tim Araki khi bấm máy chụp
những bức ảnh ấy hẳn phải là những nhịp tim buồn
lắm. Nỗi buồn sâu thẳm nén lại tối giản trong sắc
đen trắng của ánh sáng và bóng tối. Nỗi buồn của
tình-yêu-thương.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhC653VQ1RetMjYuYh6souQysGYcOm9J5gbMKq7ZMP-qDFd3W80nLekGW7OldK_PVXvM9FDD2CzQR0ApToxagqfc4Hn_fiPwgz_EeibxOiBWnagX3C0jYUlMlPIWITnPgoiFa8pY7u4BFE/s1600/chiro3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhC653VQ1RetMjYuYh6souQysGYcOm9J5gbMKq7ZMP-qDFd3W80nLekGW7OldK_PVXvM9FDD2CzQR0ApToxagqfc4Hn_fiPwgz_EeibxOiBWnagX3C0jYUlMlPIWITnPgoiFa8pY7u4BFE/s1600/chiro3.jpg" height="321" width="400" /></a></div>
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5hloqqxkAAFfGZqa7lECKzG6JLB4JhRpTJZlDIEvLmKVV5KmSb8hWNf4VTPepHo4gy6G8zCUcCrfdMve6-2-VaF9nKp_vlapv5pnl6E9AOpfORcqfgqqjgOU9zH4OwU3Q_RuKXZpa-DQ/s1600/chiro2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5hloqqxkAAFfGZqa7lECKzG6JLB4JhRpTJZlDIEvLmKVV5KmSb8hWNf4VTPepHo4gy6G8zCUcCrfdMve6-2-VaF9nKp_vlapv5pnl6E9AOpfORcqfgqqjgOU9zH4OwU3Q_RuKXZpa-DQ/s1600/chiro2.jpg" height="320" width="400" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Trong cùng
không gian ấy, chỉ cách vài bước là hàng loạt ảnh gây
tranh cãi của Araki chụp phụ nữ khỏa thân trong những
tư thế khổ dâm, thường là bị trói. Araki từng tuyên
bố ông làm tình với mỗi người mẫu của mình, và tình
dục là khúc dạo đầu để chụp ảnh, hoặc ngược lại.
Những bức ảnh như thế của Araki nhiều vô số, chúng
là cuốn nhật ký đời sống tình dục của ông, bạo
liệt và bùng nổ. Chúng là những miêu tả và ghi chép về
thân xác qua thân xác. Tuyệt nhiên thân xác. Araki nói ông
không hiểu phụ nữ, không nắm bắt được tâm hồn họ,
nên ông trói thân xác họ, mỗi vòng dây trói như một
vòng tay ôm. Ảnh của Araki không chỉ phơi bày khía cạnh
riêng tư của riêng ông mà còn khắc họa một gương mặt
khác của xã hội Nhật Bản, nơi người ta coi thân xác
như một phương tiện để trải nghiệm lạc thú, tội
lỗi, đau đớn, trí tưởng tượng, chối bỏ „cái tôi”
thường nhật, „cái tôi” bị áp đặt, bị định nghĩa
bởi khế ước và mục đích, để giải phóng „cái tôi”
thứ hai của căn tính.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjN-lD-sVdRcFwzC17tRIfoU7tw3w2fUQ9v7cJs3INb9V9BwX3PpiKtOpxXAug75k5VD6G1YTsdnXzk_k-bsiaSwcVRndLGiohu8orIWAU6aZ0_MI5bBx4CZgBR2R_EhEoZrFBbek-SksI/s1600/araki+kobieta.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjN-lD-sVdRcFwzC17tRIfoU7tw3w2fUQ9v7cJs3INb9V9BwX3PpiKtOpxXAug75k5VD6G1YTsdnXzk_k-bsiaSwcVRndLGiohu8orIWAU6aZ0_MI5bBx4CZgBR2R_EhEoZrFBbek-SksI/s1600/araki+kobieta.jpg" height="400" width="316" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwmquWZW_O9XQmuIFCnXfouVD8DiZ4hRmcs5CqhaXUHjf3b0LPUBfcvzdWJxNzEGj1kLEkSuuT-v3qLMmnYX7gUIcs_mpf6oNro7KCtL0aOnPI8UZmwTdhWT8GUvBkA7u9c4Sdch8IlD8/s1600/araki+kobieta+3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwmquWZW_O9XQmuIFCnXfouVD8DiZ4hRmcs5CqhaXUHjf3b0LPUBfcvzdWJxNzEGj1kLEkSuuT-v3qLMmnYX7gUIcs_mpf6oNro7KCtL0aOnPI8UZmwTdhWT8GUvBkA7u9c4Sdch8IlD8/s1600/araki+kobieta+3.jpg" height="313" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Araki chụp những gì xảy ra trong cuộc sống
của ông, xung quanh ông. Với ông nhiếp ảnh là ghi lại
cuộc sống. (Ông có thể chụp không ngừng hết 80 cuộn
phim trong 2 ngày!). Araki nói có thể tìm thấy khắp mọi
nơi những điều hấp dẫn và thú vị, hiện thực hay
không – không quan trọng. Bước vào phòng triển lãm là
bước vào cuộc sống và không gian riêng tư của ông, vào
vòng quay lặp lại không ngừng của cái chết, sự sống
và tình dục trong cuộc hiện sinh mà ông trải nghiệm.
Araki chụp những bông hoa ở các giai đoạn khác nhau của
sự úa tàn, với con tắc kè, loài vật khi đứt đuôi có
thể mọc đuôi mới để bảo tồn tính mạng và bắt đầu
cuộc sống khác. Ông chụp những hình ảnh hoa quả và
thức ăn đầy gợi dục. Tất cả trong vòng quay viên miễn
vô tận từ Thanatos đến Eros.<br /><br /> </span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: medium;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_-iSk9libYAf2b4PduxiUMfRDsTlW8-XJ8JsXqUMKsEV75scYst1OleecfWVS3BdywjE1ACeC53gLr1jUUnmCFOf2yjzTSQ5spe-zCvATfQjRGPL0BlJHTYjXRB0syP49sQJwbI9ik0Y/s1600/flower+araki+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_-iSk9libYAf2b4PduxiUMfRDsTlW8-XJ8JsXqUMKsEV75scYst1OleecfWVS3BdywjE1ACeC53gLr1jUUnmCFOf2yjzTSQ5spe-zCvATfQjRGPL0BlJHTYjXRB0syP49sQJwbI9ik0Y/s1600/flower+araki+2.jpg" height="318" width="400" /></a></span></div>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBpcdwTX3B-ZgpEUcWo2JeAk_YAAUSdGi_h-BKlMjvmMUydngjmBwnkAYP6ODhpssGY4wpWOsIaWIuzDgEnzjgKACHE_olc9G-TNZmL1V6mKX_NeT6W0NAHs8P4XxwPrOBfUmaRY6ZrHI/s1600/flower+araki+3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBpcdwTX3B-ZgpEUcWo2JeAk_YAAUSdGi_h-BKlMjvmMUydngjmBwnkAYP6ODhpssGY4wpWOsIaWIuzDgEnzjgKACHE_olc9G-TNZmL1V6mKX_NeT6W0NAHs8P4XxwPrOBfUmaRY6ZrHI/s1600/flower+araki+3.jpg" height="283" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiV_4RYzwNgUaJC7zoBsgvRrcOQ8LZ2hq1xXAVPVJ48pqecTi5ziTPSDjBDFfeOLA94uTx3LkftaZ9l1yKsEuTrW_EoDbkjwPWqOlD2WW1I8XPsFVL-x4CV7iMJXNLokmozETfCRqvBTHU/s1600/flower+araki+1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiV_4RYzwNgUaJC7zoBsgvRrcOQ8LZ2hq1xXAVPVJ48pqecTi5ziTPSDjBDFfeOLA94uTx3LkftaZ9l1yKsEuTrW_EoDbkjwPWqOlD2WW1I8XPsFVL-x4CV7iMJXNLokmozETfCRqvBTHU/s1600/flower+araki+1.jpg" height="321" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE4qTfT5mmkaPlzQKvU2bnXvpCeGB-_I8z5hkC-xzICTePqUyWZQG_neIeAOAP6__0iDTO2whnJlLEsvftZCa440yo6fSWzLHjPzvo9kIx4vhDSfENiazlBQsUzMqYZUNduj3ifbpe0sA/s1600/araki+watermelon.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE4qTfT5mmkaPlzQKvU2bnXvpCeGB-_I8z5hkC-xzICTePqUyWZQG_neIeAOAP6__0iDTO2whnJlLEsvftZCa440yo6fSWzLHjPzvo9kIx4vhDSfENiazlBQsUzMqYZUNduj3ifbpe0sA/s1600/araki+watermelon.jpg" height="400" width="325" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjobURmPU0HIU5KF9SGPpWzodBvOs6eYl5H7a1zuEblbfNxFABLGE5IYyhN-NnxiETYASq-5JHiE31KMjYnqUly7ArLEM-ptbv6N_TS5ZUbIRNsPx_EGcM-VIRLwSRMzKuBh0_-OwYdS3k/s1600/araki+food.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjobURmPU0HIU5KF9SGPpWzodBvOs6eYl5H7a1zuEblbfNxFABLGE5IYyhN-NnxiETYASq-5JHiE31KMjYnqUly7ArLEM-ptbv6N_TS5ZUbIRNsPx_EGcM-VIRLwSRMzKuBh0_-OwYdS3k/s1600/araki+food.jpg" height="267" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqe8BkNIjXZZioIVZo7xTQ_9GWgmJHB7SLmauPsVyFWzA9TBqLCquvzz0VfsmefIhh6gFFtY_oE2pQsX8jqeMYvWpWSAtBSLwG_ZU9m2FvpOFJm0YwldsVoIC8J9XMhxpMfxF73e3T6f8/s1600/araki+food+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqe8BkNIjXZZioIVZo7xTQ_9GWgmJHB7SLmauPsVyFWzA9TBqLCquvzz0VfsmefIhh6gFFtY_oE2pQsX8jqeMYvWpWSAtBSLwG_ZU9m2FvpOFJm0YwldsVoIC8J9XMhxpMfxF73e3T6f8/s1600/araki+food+2.jpg" height="256" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;">Những giữa
những âm thanh náo động và bạo liệt ấy, tôi vẫn nghe
thấy dòng âm thanh u buồn thẳm sâu len lỏi trong những
bức ảnh của Araki, qua <i>hành trình tình cảm, hành trình
mùa đông </i>và những bức ảnh Chiro. Không hối hả, ồn ào và gây sốc mà
tĩnh lặng và sâu thẳm. Nó vừa là một phần trong vòng
xoay phù du của đời sống, vừa vượt thoát lên trên
vòng xoay ấy. Những âm thanh ấy nhẹ nhàng nhưng xúc
động, giản dị nhưng day dứt. Khi lắng nghe nó, tôi thấy
một Araki thuần khiết, nhạy cảm, u sầu và dịu dàng;
hình ảnh Araki khiêu khích và thách thức như lùi xa, mờ
đi, cùng với cả thế giới xôn xao ngoài kia.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFYkmbeOipgVEIR5mDWHkRajQak-FXhtIezI8BRM9tiOu36-uQAgu-Gaus1WCtoMOLFeN3XLYNMw1YZFXBcgR7vpBjiSJHDC0j2Dkk_b5d3bmhF_owuMVZB1SuYPsbTgyCh1mEhn-kMR4/s1600/araki+sentimental-journey.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiFYkmbeOipgVEIR5mDWHkRajQak-FXhtIezI8BRM9tiOu36-uQAgu-Gaus1WCtoMOLFeN3XLYNMw1YZFXBcgR7vpBjiSJHDC0j2Dkk_b5d3bmhF_owuMVZB1SuYPsbTgyCh1mEhn-kMR4/s1600/araki+sentimental-journey.jpg" height="270" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Sentimental journey, 1971</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7D1wpxWUNIaGT9dGPyG3W8Z443ZcN1FgRKzwjiRkHK7Unq_wu7EgAUTZky6Rk1fiDhsdHb2Wc7Rc2BsLI2FkAIPOsBAPgAiOK53nCxn7xLDXcKwju9Gyu_BOUbzSSQ9QeyvSFSMvMUFg/s1600/araki-sentimental-journey+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7D1wpxWUNIaGT9dGPyG3W8Z443ZcN1FgRKzwjiRkHK7Unq_wu7EgAUTZky6Rk1fiDhsdHb2Wc7Rc2BsLI2FkAIPOsBAPgAiOK53nCxn7xLDXcKwju9Gyu_BOUbzSSQ9QeyvSFSMvMUFg/s1600/araki-sentimental-journey+2.jpg" height="263" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Sentimental journey, 1971</td></tr>
</tbody></table>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: medium;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxRIf0rFSpfqVyEnlCtt4h_B3XQB6TbVk39ScnNvaBbbe1s00tUL7Bse4Ej2bjyUV1IKTDnf9qr-CasakcNiksnCovoxdVfkRcqXCN4j3Nc_rk91EHk6jy_WdjxzBVIy6SraBmJVITTdk/s1600/Chiro+1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxRIf0rFSpfqVyEnlCtt4h_B3XQB6TbVk39ScnNvaBbbe1s00tUL7Bse4Ej2bjyUV1IKTDnf9qr-CasakcNiksnCovoxdVfkRcqXCN4j3Nc_rk91EHk6jy_WdjxzBVIy6SraBmJVITTdk/s1600/Chiro+1.jpg" height="257" width="400" /></a></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><span style="font-size: medium;">Với tôi,
xem ảnh của Nobuyoshi Araki là trải nghiệm một hành
trình cảm xúc với những cung bậc và thái cực rất khác
nhau vào sâu tâm hồn mình và vào </span></span><span style="font-size: medium; text-align: left;">bản chất của con người</span><span style="font-size: medium; text-align: left;">, một hành trình đầy những tương phản, kinh
ngạc, điên rồ, đau đớn, băn khoăn, dày vò, song cũng
đầy rung cảm và tinh tế, để một lần nữa đặt lại
những câu hỏi về cái chết và sự sống, về thân xác
và tình-yêu-thương.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: medium;"><span style="font-size: medium;">(<i>Warszawa, 12.2014)</i></span></span></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-37348496935197777772014-12-03T15:10:00.001+01:002014-12-14T12:01:44.584+01:00Tuyết <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/6sPy0xnk8J4?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<br />
<i>Sáng tác: </i><span style="background-color: white; color: #141823; line-height: 19.3199996948242px;"><span style="font-family: inherit;"><i><b>Irina Belik</b></i></span></span><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 20.3636360168457px;"><span style="font-family: inherit;"><i><br />Lời Việt:</i><b><i> Thái Linh</i></b></span></span><br />
<span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 20.3636360168457px;"><span style="font-family: inherit;"><b><i><br /></i></b></span></span>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tuyết vẫn rơi sao lạnh lùng
bỏng rát</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Lưu dấu ai trên giá băng trong ngần<br />
Trong
vòng xoay mịt mùng mờ lối<br />
Ai đã xa đã xa lìa tôi<br />
<br />
Đêm
sầu đông chập chờn thao thức<br />
Tuyết dần tan hòa theo dòng nước<br />
Riêng một điều, người ơi người biết:
<br />
Tôi yêu người muôn ngàn mai sau.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
Đêm sầu đông chập chờn thao thức<br />
Tuyết dần tan hòa theo dòng nước<br />
Riêng
một điều, người ơi người biết: <br />
Tôi yêu người muôn
ngàn mai sau.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
Sao lời những vì sao xa
lắc<br />
Nghe mong manh trong âm u chiều<br />
Gió mang về tràn
mi nước mắt<br />
Nhưng nước mắt kia tôi đâu cần!<br />
<br />
Ai
người quên nhìn về xa vắng<br />
Ai người quên nhặt từng
giọt nắng<br />
Ai người quên mùa Đông lạnh trắng<br />
Đông
mang đi rồi người tôi thương...<br />
<br />
Tôi người quên
nhìn về xa vắng<br />
Tôi người quên nhặt từng hạt
nắng<br />
Tôi người quên mùa Đông lạnh trắng<br />
Đông
mang đi rồi người tôi thương...<br />
<br />
Xa lìa nhau khi chạm
vào gian dối<br />
Thiếp đi khi đêm đen quay về<br />
Khi mình
run từng cơn trong lạc lối<br />
Chốn nhân gian điên rồ
cuồng mê<br />
<br />
Đi rồi xin người đừng dừng bước<br />
Quên
rồi xin người đừng buồn nhớ<br />
Nhưng người ơi, tận cùng con đường đó<br />
Không ai còn quay trở lại như xưa<br />
<br />
Đi
rồi xin người đừng dừng bước<br />
Quên rồi xin người
đừng buồn nhớ<br />
Nhưng người ơi, tận cùng con đường
đó<br />
Không gì còn quay trở lại như xưa<br />
<br />
Đi rồi
xin người đừng dừng bước<br />
Quên rồi xin người đừng
buồn nhớ<br />
Nhưng người ơi, tận cùng con đường đó<br />
Không
bao giờ quay trở lại như xưa<br />
<br /></div>
</div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2257880845097982282.post-34215189423700689042014-11-23T09:56:00.003+01:002016-12-26T18:55:08.553+01:00Một số yêu cầu về trang phục (dress code) của Bộ Ngoại Giao Ba Lan đối với nhân viên<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ9Bw_oCbRd4kORrhsspP_m8RP_XFbXrkkihgCWh-VVYQsJ4gmZnuAacgb4f32il_z-Ov5sP_ZOn0cP0m31kxoVgWLdDOSnarSDO9l7Tsu1IEz1zB183Zs_Oor9kq8Fu_WWvRRsoEZOJ0/s1600/dress_code.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="238" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJ9Bw_oCbRd4kORrhsspP_m8RP_XFbXrkkihgCWh-VVYQsJ4gmZnuAacgb4f32il_z-Ov5sP_ZOn0cP0m31kxoVgWLdDOSnarSDO9l7Tsu1IEz1zB183Zs_Oor9kq8Fu_WWvRRsoEZOJ0/s1600/dress_code.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc trang phục và phụ kiện mang tính chất thái quá, lố lăng</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc váy xẻ sâu</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc váy ngắn hơn 7,5cm trên đầu gối</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc váy dài chấm gót</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc váy có họa tiết</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc áo sát nách, áo cổ rộng, áo hở vai</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc váy kiểu đi biển, áo váy hai dây, trang phục hở lưng</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc trang phục với những khẩu hiệu, slogan, quảng cáo hay nhãn hiệu</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc trang phục trong suốt hoặc óng ánh</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không đi giày thể thao, dép xăng-đan, dép lê, giày nhựa..</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không đi tất da chân óng ánh, bóng, màu chói, quá nhiều họa tiết...</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc trang phục quá bó sát hay quá rộng</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không đeo khuyên trên mặt hay trên cơ thể, không để hở hình xăm</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không đeo quá nhiều trang sức, cụ thể là: không đeo hoa tai lủng lẳng, nhẫn to, không đeo nhiều hơn 2 cái vòng tay, không đeo vòng cổ quá lớn, không đeo nhiều hơn một nhẫn tròn và 2 nhẫn có mặt trên 2 tay</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không mặc quần bò, quần lửng, quần short, quần bó, quần thể thao...</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không để móng tay dài, không sơn móng tay màu sặc sỡ, không đeo móng giả, không đính trang trí lên móng tay</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- không đeo đồng hồ thể thao to</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- phụ nữ trang điểm nhẹ nhàng kín đáo, đi giày kín mũi, gót không quá cao, luôn đi tất da chân bất kể thời tiết, trang sức ít và lịch sự, phù hợp với quần áo</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- nam giới mặc com-lê, sơ mi dài tay, đeo cà vạt hoặc nơ, giày tất và phụ kiện (ví dụ cặp xách) hợp màu với quần áo, tất không quá ngắn</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- tay sạch sẽ, được chăm sóc kỹ</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- kính hợp với quần áo</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: "helvetica" , "arial" , "lucida grande" , "tahoma" , "verdana" , "arial" , sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">- dùng các màu dịu và trầm như đen, xám, xanh tím than, nâu, mận chín..</span></div>
Thái Linhhttp://www.blogger.com/profile/05443990729646863903noreply@blogger.com10