Những người trên cầu (Wisława Szymborska)

(Sudden Shower over Ohashi Bridge and Atake, 1857, Hiroshige Utagawa)

Một hành tinh lạ lùng và những người kỳ dị.

Họ lệ thuộc thời gian nhưng không thừa nhận thời gian.

Họ có cách tỏ bày lòng phản kháng. 

Họ vẽ những bức tranh, ví dụ bức tranh này:

Thoạt nhìn không có gì đặc biệt ở đây.

Thấy một dòng sông.

Thấy một bờ của dòng sông ấy.

Thấy một chiếc bè gắng sức bơi ngược dòng nước chảy.

Thấy chiếc cầu trên sông và những người ở trên cầu.

Những người rõ ràng đang rảo bước thật mau,

bởi từ đám mây đen

mưa bắt đầu quất mạnh.

Điều đáng nói ở đây là chẳng có gì xảy ra kế tiếp.

Đám mây không đổi thay hình dạng, sắc màu.

Mưa chẳng tạnh đi cũng chẳng rơi mau.

Chiếc bè bơi bất động.

Người trên cầu đang chạy

chính tại nơi họ đã chạy rồi, một lát trước đây. 

Khó tránh khỏi đưa ra lời nhận xét này:

Đây không hề là bức tranh vô tội.

Thời gian ở đây đã bị làm ngừng lại.

Đã không còn theo quy luật của nó rồi.

Đối với các diễn biến, than ôi,

Nó đã bị tước đi uy lực.

Bị khinh khi và sỉ nhục

Do một kẻ nổi loạn,

một ông Hiroshige Utagawa nào kia,

(một hữu thể, thật ra,

đã đi qua thế giới này từ lâu và thuận lẽ),

thời gian đã sẩy chân, vấp ngã.

Có thể đây chỉ là trò chơi khăm chẳng nghĩa lý gì,

một trò ngông trong phạm vi vài thiên hà ít ỏi,

nhưng để đề phòng mọi điều mọi nỗi,

ta bổ sung như sau:

Ở đây có một bức tranh được đánh giá cao

đã bao đời khiến người ta mê say, xúc động,

và điều ấy vẫn được xem là đúng.

Một số người thế vẫn chưa thỏa mãn.

Họ còn nghe được cả tiếng mưa tuôn,

Cảm thấy cái lạnh của những giọt nước trên cổ, trên lưng,

Họ nhìn cây cầu và những người trên đó

như thể đang nhìn thấy chính mình

trong cuộc chạy kia chẳng lúc nào ngừng

trên con đường thiên thu bất tận

và họ tin tráo trơ, ngạo mạn

rằng đó là chuyện thật hiển nhiên.

 

(Thái Linh dịch)