Cuộc sống nhọc nhằn cùng ký ức (Wisława Szymborska)

Thái Linh dịch

Tôi là khán giả tồi cho ký ức của mình.

Nó muốn tôi không ngừng lắng nghe giọng nó,

còn tôi thì cựa quậy không yên, gây mất trật tự,

nghe được chăng hay chớ,

đi ra đi vào, rồi lại đi ra.

Nó muốn chiếm của tôi toàn bộ tâm trí và thời gian.

Khi tôi ngủ, nó làm điều này khá dễ.

Ban ngày thì hên xui, nên nó bực mình.

Nó ấn cho tôi thư, ảnh ngày xưa một cách nhiệt tình,

nó khơi ra những chuyện linh tinh và quan trọng,

hướng mắt tôi vào những nơi bị bỏ qua, sao lãng,

và làm chúng đông đúc lên bằng những người thân đã chết của tôi.

Trong các câu chuyện của nó đương nhiên tôi luôn trẻ hơn rồi.
Điều đó cũng hay, nhưng để làm quái gì mãi cái tình tiết ấy.

Mỗi tấm gương mang cho tôi một thông điệp khác.

Nó nổi trận lôi đình khi tôi nhún vai.

Đầy thù hằn, nó lôi ra mọi lỗi lầm của tôi,

những lỗi lớn, đã được quên dễ dãi.

Nó nhìn vào mắt tôi, chờ đợi

xem phản ứng ra sao.

Rồi cuối cùng lại an ủi ngọt ngào

rằng mọi thứ còn chưa quá tệ.

Ký ức muốn tôi sống cùng và chỉ cho riêng nó.

Tốt nhất là trong căn phòng kín mít tối mò,

nhưng trong các dự định của tôi luôn có ánh nắng bây giờ,

những đám mây thời nay, những con đường hiện tại.

Đôi lúc tôi ngán nó đến tận cổ.

Tôi đề nghị chia tay. Từ nay mãi mãi.

Khi ấy nó mỉm cười thương hại,

bởi biết rằng đó cũng chính là bản án cho tôi.  

Nguyên tác:

Jestem złą publicznością dla swojej pamięci.
Chce, żebym bezustannie słuchała jej głosu,
a ja się wiercę, chrząkam,
słucham i nie słucham,
wychodzę, wracam i znowu wychodzę.
Chce mi bez reszty zająć uwagę i czas.
Kiedy śpię, przychodzi jej to łatwo.
W dzień bywa różnie, i ma o to żal.

Podsuwa mi gorliwie dawne listy, zdjęcia,
porusza wydarzenia ważne i nieważne,
przywraca wzrok na prześlepione widoki,
zaludnia je moimi umarłymi.

W jej opowieściach jestem zawsze młodsza.
To miłe, tylko po co bez przerwy ten wątek.
Każde lustro ma dla mnie inne wiadomości.
Gniewa się, kiedy wzruszam ramionami.

Mściwie wtedy wywleka wszystkie moje błędy,
ciężkie, a potem lekko zapomniane.
Patrzy mi w oczy, czeka, co ja na to.
W końcu pociesza, że mogło być gorzej.

Chce, żebym żyła już tylko dla niej i z nią.
Najlepiej w ciemnym, zamkniętym pokoju,
a u mnie ciągle w planach słońce teraźniejsze,
obłoki aktualne, drogi na bieżąco.

Czasami mam jej towarzystwa dosyć.
Proponuję rozstanie. Od dzisiaj na zawsze.
Wówczas uśmiecha się z politowaniem,
bo wie, że byłby to wyrok i na mnie.